Theses(RC)

Permanent URI for this collectionhttps://dspace.tbzmed.ac.ir/handle/123456789/68295

Browse

Filter results by year or month

Now showing 1 - 20 of 31

ارزش پیشگویی کنندگی عملکرد دانشجویان علوم پزشکی توسط هریک از معیارها و روشهای سنجش خصوصیات غیرشناختی: یک مرور نظام مند و فراتحلیل
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی, 1400) رنجبر, فاطمه; قوجازاده, مرتضی; حاج ابراهیمی, سکینه; گروه آموزش علوم پزشکی; غفاری فر, سعیده
مقدمه: مهارتهای غیر شناختی نقش مهمی در موفقیت دانشجویان ایفا می کنند و می توانند پیامدهای مثبتی را در طول زندگی در بر داشته باشند. با این حال، نقش هر مهارت غیر شناختی در پیش بینی عملکرد دانشجویان پزشکی مشخص نیست. در این مرور سیستماتیک ، مهارت های غیر شناختی که بهتر است در فرایند پذیرش دانشجویان علوم پزشکی مورد ارزیابی قرار گیرند شناسایی می شوند و نقش این مهارتهای غیر شناختی در پیش بینی عملکرد دانشجویان پزشکی مشخص می شود. روش کار و مواد: در این مطالعه مروری سیستماتیک ، استراتژی جستجو با ترکیبی از controlled vocabulary ، کلید واژه های Free text و مترادف آنها ودر نظر گرفتن کلمات کلیدی بر اساس Participant, Concept, Context, Outcome(PCCO) صورت گرفت. جستجو در پایگاههای MEDLINE, PubMed, EMBASE, ERIC, Cochrane Library, CINAHL and Psychology Database و برای مقالات فارسی از SID, IranDoc, Magiran استفاده شد. همچنین لیستی از منابع مطالعات چاپ شده و grey literatureشامل کارآزمایی های ثبت شده و پایاننامه ها ProQuest و چهار مجله کلیدی و داده های منتشر نشده محققان صاحب نظر نیز مد نظر قرار گرفت. غربالگری و ارزیابی توسط دو داور به طور مستقل انجام شد و در صورت هرگونه عدم توافق بین ارزیاب ها ، این عدم توافق مورد بحث قرار گرفت و در صورت عدم حل مشکل به ارزیاب سوم ارجاع داده شد. برای ارزیابی کیفیت شواهد ازBEME quality framework استفاده شد. فرایند انتخاب مقالات با استفاده از فلوچارت که برای بررسی های سیستماتیک و متاآنالیز(PRISMA) مورد استفاده قرار می گیرد گزارش شد و در صورت امکان متاآنالیز انجام شد. یافته‌ها: 21 مقاله از180 مقاله در این مطالعه مرور شدند. توصیف روایتی از نقش مهارتهای غیر شناختی در پیش بینی عملکرد دانشجویان ارائه شد. نتایج بر اساس سال تحصیلی و رشته تحصیلی گروه بندی شدند. با استفاده از مدل های اثر تصادفی ، متاآنالیزها اثرات قابل توجهی را برای Narcissism، Aloofness ، Confidence ، Empathy ، Neuroticism ، Extraversion نشان دادند. در حالی که اثرات برآورد شده برایOpenness ، Aggreeableness ، Conscientiousness قابل توجه نبودند. نتیجه‌گیری: یافته های این مرور نشان می دهد که مهارت های Narcissism، Aloofness ، Confidence ، Empathy ، Neuroticism ، Extraversion بر عملکرد تحصیلی دانشجویان پزشکی تاثیر مثبت دارد. بررسی متغیرهای تعدیل کننده نشان داد که متولیان آموزش می توانند از یافته های این مرور برای انتخاب بهترین دانشجویان و تربیت افراد توانمند استفاده کنند.
ارزیابی هوش هیجانی و تعیین ارتباط مولفه های آن با یادگیری خودراهبر و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دندانپزشکی
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی؛ گروه آموزش پزشکی, 1401) آقازاده, زهرا; دهقانی, غلامعلی
مقایسه‌ شیوه های آموزش رفتار حرفه ای دستیاران در دانشگاههای ایران و جهان
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی؛ گروه آموزش پزشکی, 1401) اصغری خاتونی, اعظم; غفاری فر, سعیده; اکبرزاده, فریبرز
چکیده مقدمه: پروفشنالیسم به استفاده عادتی و عاقلانه مهارت¬های ارتباطی، دانش، مهارت های عملی تکنیکی، استدلال بالینی، روحیات، ارزش ها و بازاندیشی در کارهای روزانه برای سودرسانی به شخص و جامعه ای که در آن خدمت می¬کنیم اطلاق می¬شود. پروفشنالیسم جزء ضروری آموزش های دستیاری در دانشکده های پزشکی و سازمان های مهم اعتبار بخشی دنیا مانند Accreditation Council for Graduate Medical Education (ACGME) میباشد. این دانشکده¬ها و سازمان¬ها دربرنامه های دستیاری برنامه های آموزشی برای تدریس پروفشنالیسم را مطالبه می-کنند. اهمیت پروفشنالیسم در مطالعات مختلف ذکر شده و هم اکنون تدریس پروفشنالیسم در بیانه مأموریت بعضی دانشکده های پزشکی وارد شده و در برنامه های رزیدنتی تدریس می¬شود. با پیشرفت فن¬آوری و ورود امکانات جدید مانند رسانه های جمعی، اینترنت و حجم کار زیاد دستیاران، آموزش پروفشنالیسم با چالش های جدی مواجه شده است. مطالعه حاضر با یک بررسی Scoping Review از سالهای 2000 تا 2020 کلیه مطالعاتی که روش های آموزشی پروفشنالیسم به دستیاران پزشکی را اجرا یا توصیه کردند جمع آوری و گزارش نموده است. نوع و روش مطالعه: پایگاه های داده شامل Medline (Through PubMed), Scopus, EMBASE, PsychINFO, Cochrane and Web of Science و رفرانس های دو سال آخر مجلات مهم آموزش پزشکی شامل Medical Teacher, Medical Education, Academic Medicine, Clinical Teacher, Medical Education and Teaching and Learning in Medicine و وبسایت سازمان های مهم اعتباربخشی آموزشی مانند ACGME, AMEE (International association of for Medical Education) و سایر سازمان های مرتبط و رفرانس های مقالات انتخاب شده از نظر وجود مقالات مرتبط و سایت ProQuest, GreyNet and Google Scholar از نظر پایان نامه تحقیقاتی و Grey Literature مورد جستجو قرار گرفتند. کلیه مقالات به زبان انگلیسی جستجو شدند. طیف وسیعی از کلمات برای جستجو مورد استفاده قرار گرفت که شامل پروفشنالیسم، یادگیری، آموزش، دستیاری و کلمات دیگر میباشند. عنوان و خلاصه مقالات مورد جستجو قرار گرفت. نتایج: در مجموع 8684 مقاله در جستجوی اولیه بر اساس جستجوهای دست اول بدست آمد. 2348 بدلیل تکراری بودن حذف شدند. 6336 وارد فرایند غربالگری از نظر عنوان و خلاصه مقاله قرار گرفته و 6159 حذف شد. مقاله کامل 177 مقاله غربالگری شده از نظر عنوان و خلاصه، از نظر معیارهای ورود و خروج مورد بررسی قرار گرفتند. 69 مقاله حذف ودر نهایت 108 مقاله برای استخراج اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت. در مجموع مطالعات در 25% برنامه های دستیاری مرتبط به رشته های جراحی و 50.9 % رشته های غیر جراحی و 10.2% بطور مختلط، تدریس پروفشنالیسم انجام شده بود. در بقیه مطالعات به دلیل ماهیت مقالات رشته دستیاری ذکر نشده بود. 59.3% مطالعات یک ارزیابی را در برنامه تدریس خود قرار داده بودند که 51.6% نوع قبل و بعد و 48.4% آزمون در پایان مطالعه انجام شده بود. در این مطالعه اثربخشی مورد بررسی قرار نگرفت. در مجموع 14 روش تدریس پروفشنالیسم استخراج شد که بیشترین فراوانی در روش های Case Based، رل مدل، بازاندیشی و فیدبک و سخنرانی بود. انواع فرصت های آموزشی برای تدریس پروفشنالیسم که مورد استفاده قرار گرفته بود 17 فرصت بود که بیشترین مربوط به Small group و در مراحل بعدی Team work و Large group و Workshop قرار داشتند. 28 نوع انواع اقدامات جانبی (اقداماتی برای تسهیل آموزش) برای ارتقاء آموزش پروفشنالیسم انجام گرفته بود که بیشترین آنها برگزاری Meeting ها و Mentoring Program و در درجه بعدی برنامه های retreat بود. اجزای پروفشنالیسم نیز در این مطالعه بررسی شده که بیشترین فراوانی بعد از پروفشنالیسم، ACGME Competencies در 22 مقاله یعنی 20.4% و مهارتهای ارتباطی در 13 مقاله یعنی 12 درصد بکار برده شده بود. مواردی مانند لیدرشیپ و ایمپاتی و چندرسانه ای و سایر عناوین نیز ذکر شده بود. نتیجه گیری: تدریس پروفشنالیسم برای دستیاران تخصصی به روش های مختلف امکان پذیر میباشد. در این مطالعه علاوه بر انواع روش های تدریس موجود، فرصت های آموزشی و اقدامات جانبی برای ارتقاء پروفشنالیسم استخراج و بیان شده است. توصیه میشود براساس رشته دستیاری، محیط کاری و امکانات و منابع ترکیب مناسبی از روش تدریس، فرصت های آموزشی و اقدامات جانبی برای تدریس پروفشنالیسم در رشته های دستیاری مورد استفاده قرار گیرد. کلید واژه ها : پروفشنالیسم(رفتار حرفه ای)، شیوه آموزش، اخلاق پزشکی، کوریکولوم
بررسی و اولویت گذاری تاثیر ویژگیهای فردی مرتبط با تدریس اعضای هیات علمی در یادگیری دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی, 1402) حنائی, جلال; شقاقی, عبدالرضا; سربخش, پروین; گروه آموزش علوم پزشکی; غفاری, رضا
مقدمه: در سال های اخیر موج جدیدی از رشد اقتصادی اجتماعی در سراسر جهان مطرح شده است. که رشد و توسعه در اقتصاد و اجتماع مرهون رشد و توسعه دانش به ویژه در سیستم آموزش عالی کشورها و به کارگیری آن است. توسعه اعضای هیات علمی در ابعاد مختلف آموزشی و پژوهشی اصلی ترین راه جهت توسعه مؤسسات آموزش عالی محسوب می گردد که مآلا" پیشرفت و توسعه جامعه را به دنبال خواهد داشت.. شـرايط و امكانات آموزشي يكي از عوامل مؤثر بر آموزش و يادگيري است اما شرايط و امكانات آموزشـي بـدون وجود استاد خوب، كارايي لازم را نخواهد داشت. بیان مسئله: یکی از مهمترین رسالت دانشگاه ها آموزش و تربيت دانشجویانی است که متخصصان و مدیران آینده کشور را تشکيل می دهند ودر این بين دانشگاه های علوم پزشکی، رسالت مهمی در تکامل نقش حرفه ای دانش آموختگان دارند. تنظيم مناسب روابط متقابل استاد و دانشجو در فرايند ياددهی يادگيري، مي تواند كمك مـؤثري در رونـد آموزش و پژوهش نمايد. شناخت ويژگي ها ی فردی اسـتاد از منظـر دانشـجويان، مي توانند باعث ارتقا این ارتباط متقابل شده ودر نهایت به توسعه كيفيت آموزش بیانجامد. بنابراین شناسایی ویژگی های فردی اساتید به عنوان یک ضرورت مطرح و از اولویت های مهم وزارت متبوع میباشد. بنابراین تحقیق حاضر به دنبال شناخت و ارزیابی مؤلفه ها و ویژگی های فردی اعضای هیات علمی میباشد. اهمیت و ضرورت پژوهش: با توجه به نقش اساتید در دانشگاه به طور اعم و کیفیت یادگیری دانشجویان به طور اخص و همچنین با عنایت به ضرورت تاکید بر کیفیت آموزش در ماموریت های دانشگاه های تراز اول نظیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز این پژوهش با هدف شناسایی ویژگی های فردی مطلوب اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی از نظر دانشجویان در دانشگاه علوم پزشکی تبریز اجرا می گردد. روش کار: این پژوهش در سه مرحله الف – طراحی ابزار گردآوری داده¬ های پژوهش (پرسشنامه) ب- فاز اجرا: ج- تجزیه و تحلیل داده¬ ها (تحلیل پرسشنامه ¬ها) انجام گرفت که بر این اساس از میان 120 مقاله منتخب 85 یک پرسشنامه سئوالی طراحی گردید و پس از توزیع بین 150 نفر از دانشجویان و جمع آوری پاسخ های آنان 140 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. درپژوهش حاضر برای شناسایی و اولویت گذاری تاثیر ویژگی های فردی اساتید مرتبط با تدریس اعضای هیات علمی از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز در یادگیری آنان از آمارتوصیفی (فراوانی، درصد فراوانی ومیانگین) و جهت ارائه و بررسی یافته های جانبی پژوهش از آمار استنباطی استفاده شده است. بحث و نتیجه گیری: در این پژوهش از نظر دانشجویان، مهمترین خصوصیات استاد خوب به ترتیب موازین اخلاقی ، رعایت قوانین و ارزشیابی، مهارتهای ارتباطی و مشاوره ای، دانش پژوهی و مهارت های تدریس است که با یافته های برخی پژوهشگران منطبق نیست. این تفاوت می تواند ناشی از ذهنی بودن پاسخ ها و عدم آگاهی کافی دانشجویان از فرایند و همچنین رشته، مقطع تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل دانشجویان باشد. دانشجویان در حیطه دانش پژوهی کمترین اهمیت را به علاقه مندی استاد به پژوهش دادند. در حیطه مهارت های تدریس دانشجویان بیشترین اهمیت را به داشتن طرح درس و بیان آن برای دانشجو و کمترین اهمیت را به بیان اهمیت هر درس در شروع آن دادند.در حیطه ارزشیابی بالاترین اهمیت به قضاوت درست و رعایت عدالت در برخورد با دانشجویان و پایین ترین اهمیت به برگزاری امتحان جامع و دقیق پایان ترم داده شد در حیطه رعایت قوانین آموزشی، از منظر دانشجویان بالاترین اهمیت به حضور به موقع استاد در کلاس درس و پایین ترین اهمیت ابه رعایت آیین نامه ای آموزشی جهت حذف دانشجویان با غیبت بیشتر از حد مجازتعلق گرفت که با مطالعات کمالی و پور چناری، قربانی، ناظمی و ریچارد و همکاران مطابقت داشته ولی با مطالعه بلومفیلد که اذعان می کند بالاترین اهمیت در حیطه رعایت قوانین آموزشی پایبندی استاد به قوانین است همخوانی ندارد .
بررسی تاثیر اختلالات خواب بر miRNAهای مرتبط با چاقی
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز مرکز تحقیقات سل و بیماری های ریه, 1403) انصارین, عاطفه; استاد رحیمی, علیرضا; انصارین, خلیل; شانه بندی, داریوش
مقدمه: طول خواب کوتاه به عنوان یک عامل خطر مهم برای چاقی شناخته شده است، اما مکانیسم های مولکولی زیربنایی هنوز نامشخص هستند. این مطالعه به بررسی بیان ژن های شبانه روزی و متابولیک کلیدی و miRNA های مرتبط با آن ها، از جمله Bmal1، miR-9، miR-17-5p، Ppara، miR-24-3p، Per2، miR-130a، و Pparg در شرکت کنندگان با دسته بندی متفاوت در طول مدت زمان خواب و وزن بدن می پردازد. روش ها: شرکت کنندگان بر اساس طول مدت زمان خواب و وزن به چهار گروه تقسیم شدند: گروه A (طول خواب سالم، وزن سالم؛ 24 نفر)، گروه B (طول خواب سالم، چاق؛ 24 نفر)، گروه C (خواب کوتاه، وزن سالم ، 24 نفر)، و گروه D (خواب کوتاه، چاق؛ 24 نفر). نمونه های خون جمع آوری شد و سطح بیان mRNA ها و miRNA های مورد نظر با استفاده از qRT-PCR ارزیابی شد. برای ارزیابی تفاوت‌های بین گروه‌ها، آنالیزهای ANOVA و Tukey post hoc انجام شد. یافته‌ها: بیان ژن‌های Bmal1 و Pparg افزایش بیان معنی‌داری را بین گروه‌ها به‌ویژه در گروه‌های C و D نشان داد (p < 0.001). بیان Per2 در تمام گروه‌های دارای خواب کوتاه یا وزن چاق به‌ویژه در گروه‌های C و D به‌طور معنی‌داری کاهش یافت (p < 0.05). miR-17-5p و miR-130a به طور قابل‌توجهی در گروه‌های C و D کاهش یافت (p < 0.001) در حالی که miR-24-3p در این گروه‌ها به طور قابل‌توجهی افزایش داشت (p < 0.001). هیچ تغییر معنی داری برای بیان miR-9 و Ppara در بین گروه ها مشاهده نشد. نتیجه گیری: اختلال در تنظیم بیان Bmal1، Per2 و Pparg، همراه با miRNA های تنظیمی آنها، اهمیت تنظیم درست ریتم شبانه روزی را در حفظ سلامت متابولیک بدن نشان می دهد. miR-24-3p در طول خواب کوتاه افزایش می یابد و بیان Per2 را مهار می کند، در حالی که بیان miR-130a کاهش می یابد که منجر به کاهش مهار Pparg می شود و در نتیجه منجر به افزایش چربی زایی می گردد. علاوه بر این، Per2 به عنوان یک مهار کننده Pparg عمل می کند و کاهش آن منجر به تجمع چربی بیشتر تأثیر می شود. miR-24-3p و miR-130a به عنوان عوامل کلیدی این مسیرها هستند. به طور کلی این ژن ها اهداف درمانی بالقوه ای را برای کاهش تأثیر خواب کوتاه بر چاقی و اختلالات متابولیک مرتبط ارائه می کنند.
مقایسه تاثیر آموزش آناتومی به دو شیوه متداول و آموزش با استفاده از میز تشریح مجازی بر یادگیری دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی, 1403) عباس, مجدی سقین سرا; رضا, غفاری; آموزش علوم پزشکی; غلامعلی, دهقانی; سعید, اصلان آبادی
مقدمه: آناتومی در آموزش پزشکی نقش اساسی دارد و دانش آموزان را قادر می سازد تا اندام ها را شناسایی و مکان یابی کنند. آموزش آن به شدت به مدل ها و اجساد متکی است، اما زیرساخت ها و تجهیزات ناکافی چالش هایی را ایجاد می کند. روش های آموزش سنتی آناتومی شامل تشریح جسد و تصویرسازی می باشد، در حالی که تشریح جسد تعاملی اما پرهزینه است، تصویرسازی کم‌هزینه و جذاب است. جراحی جسد به طور موثر آناتومی جراحی را از طریق تمرین عملی آموزش می دهد، اما کمبود منابع آن را برای تحصیلات تکمیلی مناسب تر می کند. فن‌آوری‌های جدید مانند شبیه‌سازی، VR، AR، و MR، آموزش تشریحی را برای دانش‌آموزان با ارائه یک محیط یادگیری ایمن و تعاملی، کاهش خطاها و کاهش اتکا به اجساد افزایش می‌دهند. این مطالعه به بررسی جداول تشریح مجازی در آموزش آناتومی به دانشجویان پزشکی می پردازد. روش کار: دانشجویان به روش سرشماری و تصادفی به دو گروه تقسیم می شوند. یک گروه با عنوان گروه شاهد (آموزش متداول با استفاده از سخنرانی ، مولاژ و جسد بدون استفاده از کالبدنما) و گروه دوم به عنوان گروه تجربی (آموزش با سخنرانی و با استفاده از کالبدنما) خواهد بود. قبل از شروع مداخله، جهت سنجش زمینه علمی دانشجویان نسبت به مباحث آناتومی یک پیش آزمون توسط محقق(استاد درس) گرفته خواهد شد. بعد از اتمام مباحث در آخرین جلسه بدون اطلاع قبلی از هر دو گروه بوسیله سوالاتی که در پیش آزمون استفاده شده بود، پس آزمون گرفته خواهد شد. یافته ها: استفاده از میز تشریح مجازی در استخوان شناسی به طور قابل توجهی نمرات پس آزمون در پزشکی و دندانپزشکی را در مقایسه با روش های تدریس سنتی بهبود بخشید. برای دانشجویان پزشکی، میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون در مورد موضوعات بافت نرم با یا بدون استفاده از دستگاه کالبدنما تفاوت معنی داری نشان نمی دهد. با این حال، دانشجویان دندانپزشکی بهبود قابل توجهی در نمرات بین پیش آزمون و پس آزمون نشان می دهند، به ویژه هنگامی که از دستگاه کالبدنما استفاده می شود. دانشجویان دندانپزشکی در پیش آزمون های مربوط به استخوان شناسی در مقایسه با موضوعات بافت نرم عملکرد بهتری داشتند. در پس آزمون بدون استفاده از دستگاه کالبدنما، نمرات موضوعات بافت نرم بالاتر بود که نشان دهنده علاقه بیشتر به این موضوعات است. با این حال، هنگامی که از این دستگاه استفاده شد، نمرات استخوان شناسی بالاتر بود، که نقش مهم دستگاه کالبدنما را در آموزش استخوان شناسی به دانشجویان برجسته می کند. نتیجه گیری: نتایج پیش‌آزمون و پس‌آزمون دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی نشان می‌دهد که آموزش کلاسی عملی، دانش آن‌ها را در زمینه استخوان‌شناسی و آناتومی بافت نرم، چه با استفاده از میز تشریح مجازی یا بدون آن، افزایش می‌دهد. با این حال، آموزش با میز تشریح مجازی به طور قابل توجهی نمرات دانش آموزان را بهبود می بخشد و یادگیری آنها را عمیق تر می کند. برخی تفاوت‌های غیرمعنی‌دار در نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون، نیاز به بازنگری و بهبود روش‌های آموزش عملی را نشان می‌دهد.
بررسی عوامل مؤثر برافت تحصیلی از دیدگاه دانشجویان دکترای حرفه‌ای دانشگاه
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی, 1403) دهقان, پروین; قصابی چورسی, مهدی; گروه آموزش پزشکی; غفاری, رضا
هدف: افت تحصیلی یک از معضلات نظام‌های آموزشی، خصوصاً دانشگاه‌های علوم پزشکی است که هزینه‌های مادی و معنوی زیادی را برای نظام‌های آموزشی، خانواده، جامعه و خود فرد تحمیل می‌کند. شناسایی به‌موقع عوامل مؤثر بر آن، خصوصاً از دیدگاه افراد مرتبط، می‌تواند در پیش‌گیری از آن نقش به سزایی داشته باشد؛ بنابراین پژوهش حاضر باهدف بررسی عوامل مؤثر برافت تحصیلی از دیدگاه دانشجویان دکترای حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ انجام‌شده است. روش: پژوهش حاضر، پژوهش توصیفی و پیمایشی مقطعی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دکترای حرفه‌ای (پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی) دانشگاه علوم پزشکی تبریز ورودی سال ۱۳۹۸ به تعداد ۴۷۴ نفر بود. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان ۲۱۴ تعیین و توزیع آن به‌صورت طبقه‌ای نسبتی بر اساس جامعه گروه‌های موردمطالعه انجام شد. مشارکت‌کنندگان در پژوهش به روش نمونه‌گیری در دسترس با رعایت معیارهای ورود و عدم ورود انتخاب شدند. افت تحصیلی کاهش نمره استاندارد (z score) معدل ترم قبل نسبت به معدل دو ترم قبل به میزان 1/4 بیشتردرنظرگرفته شد. داده‌ها با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد که شامل اطلاعات جمعيت شناختي و 52 سؤال در مورد عوامل مؤثر برافت تحصيلي بود گردآوری شد. سؤالات به‌صورت مقياس ليكرت 5 نقطه‌ای از خيلي زياد تا خيلي كم، ميزان موافقت دانشجويان با عوامل مؤثر برافت تحصيلي را بررسي کرده است. پرسشنامه‌ها به روش خود گزارشی در نرم‌افزار پرس لاین تكميل شد. تجزيه تحليل داده‌ها با آمار توصيفي، آزمون تي مستقل، آزمون لوین، آزمون فریدمن، آزمون‌های کوواریانس چند متغيري انجام شد. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش، فرضیه‌های تحقیق از دید کل دانشجویان مورد تائید قرارگرفته است (p<0/05) یعنی عوامل قبل آموزش، عوامل آموزشی، عوامل روانی و عوامل اجتماعی و اقتصادی درافت تحصیلی مؤثر هستند. در مقایسه عوامل از دیدگاه دو گروه با افت تحصیلی و بدون افت تحصیلی فقط در عامل آموزش تفاوت معنی‌دار بود (p<0/05) ولی در عوامل قبل آموزش، عوامل روانی و عوامل اجتماعی و اقتصادی تفاوت معنی‌دار نبود (p>0/05) رتبه‌بندی عوامل مؤثر برافت تحصیلی از دیدگاه دانشجویان متفاوت بود(p<0/05) و عوامل آموزشی بالاترین رتبه و عوامل اقتصادی- اجتماعی پایین‌ترین رتبه را در بین عوامل مؤثر در افت تحصیلی داشتند. همچنین بر اساس یافته‌ها، رتبه‌بندی عوامل مؤثر برافت تحصیلی از دیدگاه دو گروه با افت تحصیلی و بدون افت تحصیلی تفاوت معنی‌داری نداشت (p>0/05). نتیجه‌گیری: با توجه به اثرات نامناسب افت تحصیلی بر نظام‌های آموزشی، خانواده، جامعه و خود فرد بایستی راهکارهای مناسبی جهت شناسایی و پیشگیری از آن ارائه و تدابير حمايتی از دانشجويان در معرض افت تحصیلی و اثرات متعاقب آن در نظر گرفته شود. در زمینه آموزش نیز ضمن برنامه‌ریزی‌های مناسب آموزشی، اساتید بایستی برای استفاده از آموزش و ارزیابی‌های نوین توانمندسازی گردند و امکانات آموزشی و رفاهی مناسب برای دانشجویان فراهم شود.
بررسي ارتباط خودکارآمدي تحصيلي ،يادگيري خود راهبر و سبک يادگيري با پيشرفت تحصيلي در دانشجويان پزشکي دانشگاه علوم پزشکي تبريز
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی, 1403) سلطاني, راحله; الماسي حشياني, امير; آموزش علوم پزشکی; غفاري, رضا
دانشجويان به عنوان نيروي متفکر و خلاق جامعه از جايگاه ويژه اي برخوردار هستند. مطالعه در خصوص عوامل موثر با پيشرفت تحصيلي آنان، در راستاي يادگيري و افزايش آگاهي علمي اهميت زيادي دارد . مطالعه حاضر با هدف بررسي ارتباط خودکارآمدي تحصيلي ، سبک يادگيري و يادگيري خودراهبر با پيشرفت تحصيلي در دانشجويان پزشکي دانشگاه علوم پزشکي تبريز انجام گرديد. مواد و روشها: مطالعه حاضر به صورت توصيفي- مقطعي بر روي 326 دانشجوي پزشکي دانشگاه علوم پزشکي تبريز انجام گرفت. جمع آوري اطلاعات با پرسشنامه استاندارد خودکارآمدي تحصيلي ، يادگيري خودراهبر و سبک يادگيري وارک بصورت خودگزارش دهي جمع‌آوري گرديد. اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss نسخه 21 و آزمون هاي آماري توصيفي(ميانگين و درصد) ، آزمون تي تست مستقل ،ضريب همبستگي پيرسون ، آناليز واريانس يکطرفه و کاي اسکوئردر سطح معناداري 5/0 تجزيه و تحليل شدند.يافته ها: ميانگين ( انحراف معيار)سن افراد مورد مطالعه( 8/3) 7/23 سال بود .حدود 2/13درصد تک فرزند و 89 درصد مجرد بودند. ميانگين نمره خودکارآمدي(5/0) 6/3 (سقف نمره5 ) ، ميانگين نمره يادگيري خودراهبر(52/0) 8/3 (سقف نمره5 ) و پيشرفت تحصيلي (6/1)7/16 (سقف نمره20)بود. بيشترين سبک يادگيري 5/32درصد شنيداري بود. آزمون همبستگي پيرسون نشان دادکه پيشرفت تحصيلي با خودکارآمدي (24/0 r=)و يادگيري خودراهبر (37/0r=) همبستگي مثبت و معناداري دارد اما با سبک يادگيري ارتباط معناداري مشاهده نشد(7/0=P). در تحليل رگرسيوني يادگيري خودراهبر و خودکارآمدي 15% از واريانس پيشرفت تحصيلي را پيش‌بيني مي ¬کردند.نتيجه گيري: بر اساس يافته‌هاي پژوهش خودکارآمدي و يادگيري خودراهبر بر پيشرفت تحصيلي دانشجويان تاثير داشت . بنابراين در برنامه‌ها و مداخلات آموزشي تقويت خودکارآمدي و يادگيري خودراهبر بايد مد نظر قرار گرفته شود.
تبیین تجارب دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز از پیشرفت تحصیلی در آموزش حضوری و مجازی: یک مطالعه کیفی
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی, 1403) عبدالعلی پور, سمیه; نامدار ارشتناب, حسین; غفاری فر, سعیده; گروه آموزش علوم پزشکی; غفاری, رضا; میرغفوروند, مژگان
مقدمه: پیشرفت تحصیلی از مهم¬ترین معیارهایی است که در بررسی توانایی دانشجویان برای اتمام تحصیلات دانشگاهی و رسیدن به مرحله فارغ التحصیلی نقش قابل توجهی را ایفا می¬کند. دانشجویان رشته¬های علوم پزشکی به‌عنوان دریافت‌کنندگان اصلی خدمات آموزشی، بهترین منبع برای شناسایی مشکلات آموزش پزشکی یا بالینی هستند ، زیرا با این فرآیند تعامل مستقیم و غیرمستقیم دارند. روش کار: این مطالعه در سال 1402-1401 با بهره¬گیری از تحلیل محتوای کیفی قراردادی در دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. تعداد 23 نفر از دانشجویان دانشکده¬های مختلف این دانشگاه به روش نمونه¬گیری هدفمند انتخاب و تجارب و دیدگاه¬های آنان تا رسیدن به مرحله اشباع اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفت. برای جمع¬آوری داده¬ها از مصاحبه¬های فردی نیمه ساختاریافته عمیق و با استفاده از یک راهنمای مصاحبه استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده¬ها از روش تحلیل محتوای قراردادی استفاده شد. نتایج: دو مضمون کلی در هر دو بخش آموزش حضوری و آموزش مجازی با عناوین "تسهیل¬گرهای پیشرفت تحصیلی" و "موانع پیشرفت تحصیلی" استخراج گردیدند. در بخش آموزش حضوری "اساتید کارآمد"، "نظام ارزشیابی مناسب"، "خصوصیات دانشجو"، "جو آموزشی مناسب" و "حمایت اجتماعی" طبقات برگرفته از 106 کد و 15 زیرطبقه در طول تجزیه و تحلیل داده¬ها به عنوان تسهیل¬گرهای پیشرفت تحصیلی به دست آمدند. همچنین "مشکلات بین¬رشته-ای"، "تدریس نامطلوب"، "مشکلات مرتبط با کوریکولوم"، "مشکلات نظام آموزشی"، "تعاملات بین فردی معیوب"، "نظام ارزشیابی نادرست"، "تسهیلات ناکافی"، "مشکلات اقتصادی-اجتماعی"، "مشکلات فردی-خانوادگی" و "انگیزه ناکافی دانشجو" از طبقات برآمده از 155 کد و 25 زیرطبقه، موانع پیشرفت تحصیلی از دیدگاه دانشجویان بودند. در بخش آموزش مجازی نیز، "انعطاف¬پذیری آموزش"، "ارتقای کیفیت آموزش" و "دانشجو¬محور بودن آموزش" از طبقات مستخرج از 54 کد و 10 زیر¬طبقه به عنوان تسهیل¬گرهای پیشرفت تحصیلی و نیز "عوامل آموزشی"، "عوامل فنی و تکنیکی"، "عوامل اقتصادی" و "عوامل ارتباطی و تعاملی" از طبقات مستخرج از 62 کد و 14 زیرطبقه به عنوان موانع پیشرفت تحصیلی بودند. نتیجه¬گیری: از آنجایی که عواملی مانند رضایت از امکانات آموزشی رفاهی و انگیزه تحصیلی بر کیفیت آموزش تأثیر می¬گذارد، بررسی این متغیرها از دیدگاه دانشجویان برای تدوین قوانین، ارائه تسهیلات مناسب، برنامه¬ریزی برای تربیت دانشجویان توانمند، انتخاب فرآیندهای آموزشی و یادگیری مناسب فراگیران، مفید به نظر می¬رسد. علاوه بر این به نظر می¬رسد، با عنایت به تجارب گرانبها و موفقیت¬های فراوان به¬دست¬آمده، در صورت فراهم آمدن زیرساخت¬های آموزش مجازی، فرهنگ¬سازی صحیح استفاده از تکنولوژی، دسترسی همه¬جانبه دانشجویان به ابزارهای لازم جهت حضور در کلاس¬های مجازی، توانمندسازی اساتید در برگزاری کلاس¬های مجازی و تولید محتواهای الکترونیکی و دیگر شرایط ضروری در کنار هم، آموزش مجازی می¬تواند اثربخشی بیشتری داشته و شیوه¬های مدرن و بسیار مناسب و بعضاً جایگزین خوبی برای آموزش سنتی و یا مکملی اساسی برای آن باشد.
تجمع خانوادگی رفتارهای پر خطر ترافیکی
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات, 1403) داوطلب اسماعیلی, الهام; کلانکش, لیلا; زینال زاده, علی حسین; دستگیری, سعید
مقدمه و هدف: یک شیوه مهم برای کاهش و کنترل بیماری ها و حوادث، تمرکز بر شناسایی و کاهش عوامل خطر قابل تغییر از جمله رفتارهای پرخطر مرتبط است. علی رغم اینکه شیوع رفتارهای پر خطر و عوامل محیطی موثر بر بروز آن ها در مطالعات متعددی مورد بررسی واقع شده است در زمینه وجود تجمع خانوادگی در رفتارهای پر خطر مطالعات اندکی چاپ شده و یا در دسترس می باشد. لذا هدف از بررسی حاضر بررسی تجمع خانوادگی رفتارهای پر خطر بین پدر-فرزند، مادر- فرزند، فرزندان و همسران می باشد. روش ها: این بررسی در دو مرحله انجام گرفت: الف- توسعه ابزار جامع شناسایی رفتارهای پرخطر ب- ارزیابی الگوهای تجمع خانوادگی و تعیین توزیع مکانی رفتارهای پر خطر. پس از تطابق فرهنگی و ارزیابی روایی و پایایی ابزار جامع شناسایی رفتارهای پر خطر تجمع خانوادگی رفتارها به روش مقطعی در سال 1401 در شهر تبریز مورد بررسی قرار گرفت. محل نمونه گیری کلینیک پزشک خانواده بیمارستان اسدآبادی بود. در این مطالعه سرپرستان خانوار به عنوان پروبند تعیین شدند. افراد به روش تصادفی ساده از لیست مراجعین روزانه انتخاب و در صورت موافقت برای شرکت در مطالعه از همسر و فرزندان شان دعوت به عمل آمد. برای تعیین تجمع خانوادگی از معادلات برآورد تعمیم‌یافته استفاده شد. یافته ها: ICCبرای مؤلفه اصلی ((91/0-79/0) :95% CI ،86/0= (ICC، مؤلفه تکمیلی((92/0-81/0) : 95% CI،88/0= (ICC و کل ابزار ((92/0-82/0): 95% CI،87/0= (ICC محاسبه شد. آلفای کرونباخ کلی 85/0 بود. 6/95% از افرادی که به مطالعه دعوت شده بودند به سوالات جواب داده بودند. شانس روی آوردن به رفتار های پر خطر رانندگی در میان افرادی که پدر آنها رفتار پرخطر رانندگی داشت در حالت کلی ((29/3-84/0) , 95% CI:69/1OR=)، تخلفات ((04/3-02/1) 95% CI:،76/1OR=) و لغزش ((81/3-30/1) , 95% CI:23/1OR=)برابر افردی بود که پدرشان رفتار پر خطر رانندگی را گزارش نکرده بودند. بین مادر-فرزندان ((86/1-1/1), 95% CI:33/1OR=) و بین پدر- فرزندان ((01/2-06/1), 95% CI: 4/1OR=) در حیطه کلی رفتارهای پر خطر در عابرین پیاده تجمع خانوادگی چشم گیری مشاهده شد. بین پدر- فرزندان تجمع خانوادگی معنی داری از لحاظ مصرف الکل وجود داشت((5/2-08/1) , 95% CI:98/1OR=). از لحاظ توزیع جغرافیایی اغلب رفتارهای پر خطر در مناطق شمال غرب، جنوب غرب و خاوران تبریز گزارش شد. بحث و نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه ارزیابی عوامل خطر رفتاری یک ابزار معتبر و پایا برای شناسایی رفتارهای پر خطر معرفی شد. مهمترین تجمع های خانوادگی مشاهده شده شامل تجمع خانوادگی بین پدر-فرزندان و خواهر-برادران بود. صرف نظر از علل ژنتیکی یا محیطی، اعضای خانواده نقش مهمی در بروز و شدت یافتن رفتارهای پر خطر بر یکدیگر دارند. نتایج این بررسی ضرورت مداخلات جدی مبتنی بر خانواده را علاوه بر مداخلات وسیع در میان جمعیت عمومی در جوامع مطرح می کند. همچنین شیوع بالای عوامل خطر متعدد در برخی از مناطق شهرداری تبریز نشانگر در الویت بودن این مناطق برای اقدامات حمایتی و مجهز کردن محیط می باشد.
ارزیابی میزان دستیابی کارورزان به توانمندی های مورد انتظار دوره پزشکی عمومی در بخش های زنان و زایمان و کودکان از دیدگاه اساتید و دانشجویان مقطع کارورزی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش پزشکی، مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی, 1403) سعیدی حسنی , فریناز; علیزاده, مهستی; گروه آموزش پزشکی; دهقانی, غلامعلی
مقدمه: تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد بر مبنای اصول آموزش پاسخگو از مهمترین وظایف دانشگاه-های علوم¬پزشکی است. باتوجه به اهمیت نقش مهارتی و حرفه ای پزشکان، وزارت¬ بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی سندی حداقل توانمندی¬های مورد انتظار از پزشکان عمومی را ترسیم و به دانشگاه¬های علوم پزشکی کشور ابلاغ نموده است. با توجه به اهمیت موضوع و لزوم دستیابی دانش¬آموختگان رشته پزشکی عمومی به توانمندی¬های مورد انتظار درحیطه های مورد نظر، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان دستیابی کارورزان به توانمندی ¬های مورد انتظار دوره پزشکی عمومی در بخش¬های زنان و زایمان و کودکان از دیدگاه اساتید و دانشجویان مقطع کارورزی انجام پذیرفت. روش اجرا: این مطالعه توصیفی مقطعی در سال1402در دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش تعداد 300 نفر از دانشجویان پزشکی دوره کارورزی و 55 نفر اعضای هیئت علمی گروه کودکان و زنان بودند که به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته¬ای بود که براساس سند توانمندی¬های مصوبه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در 7 حیطه شامل 76 سوال برای گروه زنان و 86 سوال برای گروه کودکان طراحی و روایی و پایایی آن مورد بررسی قرار گرفت. طراحی داده¬ها از طريق شاخص¬هاي آمار توصيفي و آزمون کاي اسکوئر (χ2) و با استفاده از نرم افزار SPSS-25 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتایج: در 7 حیطه مورد بررسی در جهت رسیدن به توانمندی¬های مورد انتظار در گروه زنان و کودکان در حیطه مهارت برقراری ارتباط، مراقبت از بیمار، مهارت پیشرفت فردی و فراگیر مستمر، تعهد حرفه ای و اخلاقی از دیدگاه اساتید و فراگیران دارای میانگین بیشتری است. در کسب توانمندی حاصله در مقایسه دیدگاه اساتید و فراگیران در گروه زنان در حیطه¬های مهارت بالینی، مهارت ارتقا سلامت و پیشگیری در نظام سلامت، مهارت پیشرفت فردی و فراگیری مستمر و مهارت تعهد حرفه ای و اخلاقی اختلاف معناداری و در گروه کودکان در حیطه های مهارت بالینی، مهارت ارتقا سلامت و پیشگیری در نظام سلامت ، مهارت پیشرفت فردی و فراگیری مستمر اختلاف معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: بررسی توانمندی¬های در این پژوهش به روش ارزیابی استاد و خود ارزیابی فراگیران بوده است. نتایج حاکی بر آن است که بازنگری اساسی در روش¬های آموزشی، منابع و مباحث مرتبط با یادگیری و یاددهی در گروه کودکان و زنان لازم و ضروری است و بیشتر آموزش¬های در عرصه بالینی بر پایه تئوری و نظری بوده است و طبق نظر دانشجویان آموزش در 7 حیطه مورد انتظار نیازمند تغییرات اساسی می¬باشد.
تحلیل کمی و کیفی آزمون‌های گروه های آموزشی علوم پایه پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در نیمسال اول سال تحصیلی 1403-1402
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی, 1403) صادقی, پوریا; آموزش علوم پزشکی; پورعباس, احمد; دهقانی, غلامعلی
مقدمه: یکی از مهم ترین اهداف آموزش پزشکی، به حداقل رساندن خطاهای آزمون به منظور دستیابی به پایایی و روایی بالا است. تحلیل آزمون‌ها برای آزمون‌های مهم و سرنوشت‌ساز علوم پزشکی که به جامعه پاسخگو هستند از درجه اهمیت بالاتری برخورددار است. منطق استفاده از روش هاى تحلیل آزمون، بهبود کیفیت و پایایى ارزیابى هاى به عمل آمده و انتخاب سؤالاتى است که به طور مناسب تر به سنجش عملکرد فراگیران مى پردازند. هدف: این پژوهش با هدف تحلیل کمی و کیفی آزمون‌های دروس اختصاصی گروه های آموزشی علوم پایه پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در نیمسال اول سال تحصیلی 1402-1403انجام پذیرفت. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی ـ تحلیلی و کاربردی بود. جمعیت هدف تمام آزمون‌های چهار گزینه ای دروس اختصاصی دوره علوم پایه پزشکی (34 واحد اختصاصی و 810 سؤال چهار گزینه ای) در نیمسال اول 1403-1402بود که به روش تمام شماری وارد مطالعه شدند. داده های جمع آوری شده در سه سطح مختلف (درس، گروه و کل آزمون‌ها) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از موارد مورد تحلیل در این پژوهش، بررسی ضرایب تمیز، دشواری، ضریب همبستگی کودرـ ریچاردسون (KR20)، درجه سختی سؤالات، گزینه های غیر عملکردی، روایی صوری بر مبنای قواعد میلمن روایی محتوایی (پوشش اهداف کوریکولوم)، بررسی تاکسونومی سؤالات و نیز تحلیل آیتم های هر آزمون، تحلیل کلیت هر آزمون و تحلیل کل آزمون‌ها بود. یافته ها: نتایج تحلیل کل آزمون‌های دروس اختصاصی نشان داد که 42% سؤالات از نوع آسان، 50% از نوع مناسب و 8 % سخت بودند؛ 8/1% گزینه‌ها (تقریبا 58 گزینه) گزینه غیر عملکردی بودند و 2/1% سؤالات دارای ضریب تمیز منفی، 69 % مناسب و 8/29 % دارای ضریب تمیز کم بودند. در بررسی روایی محتوایی و صوری به ترتیب 6/96 % و 89 % پوشش داده شده بود و کلیه سؤالات در سطح تاکسونومی نوع یک طراحی شده بودند. نتیجه گیری: آزمون‌های طراحی‌شده دارای ضوابط و استانداردهای قابل قبولی بودند، اما طراحی سؤالات سخت‌تر و افزایش تنوع در انواع سؤالات و رعایت اصول بلوپرینت در برخی دروس احساس می‌شود. این اطلاعات می‌تواند به مدیران و طراحان آزمون در بهبود کیفیت و اعتبار آزمون‌ها کمک کند و باعث ارتقاء روایی و پایایی سؤالات آزمون در دوره ها و امتحانات بعدی شود.
تحلیل کیفی آزمونهای چند گزینه ای گروه کودکان دانشکده دندانپزشکی تبریز در سالهای 1402 و 1403
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی, 1403) جامعی خسروشاهی, امیررضا; غفاری, رضا; گروه آموزش پزشکی; غفاری فر, سعیده; وفائی, علی
مقدمه: آزمونهای کتبی هسته مرکزی ارزشیابی دانشجویان علوم پزشکی را تشکیل میدهند. از این میان به خصوص آزمونهای چند گزینه ای (MCQs) بخاطر سهولت و عینیت در نمره دهی، بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.. از آنجایی که سوالات چندگزینه ای در ارزیابی سطح علمی دانشجویان دانشکده ها به کرات مورد استفاده قرار میگیرد، اطلاع از سطح کیفیت این سوالات و ارائه بازخورد به اساتید و دانشجویان بسیار حائز اهمیت میباشد. باتوجه به اینکه عمدتا تحلیل آزمونها در دانشکده دندانپزشکی تبریز کمی بوده و منحصر به آمار و ارقام است، بر آن شدیم این مطالعه را در راستای تحلیل کیفی آزمونهای چند گزینه ای (MCQs) برگزار شده برای دانشجویان دوره عمومی دندانپزشکی توسط گروه کودکان دانشکده دندانپزشکی تبریز در سالهای 1402 و 1403 طراحی کنیم. مواد و روشها: در این مطالعه اکتشافی تمامی سوالات آزمونهای کتبی پایان ترم دانشجویان دوره عمومی دندانپزشکی برگزار شده توسط بخش دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی تبریز در 2 سال اخیر به صورت سرشماری از نظر 22 شاخص مربوط به رعایت قواعد ساختاری طراحی سوال و قواعد نگارشی آزمون (اعتبار صوری) و 5 معیار مربوط به محتوای آزمون شامل پوشش محتوایی یا همسویی با طرح درس، ارتباط محتوایی، ضریب دشواری، ضریب افتراق، و ضریب جذب برای هر گزینه انحرافی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج: میانگین ضریب دشواری و ضریب افتراق سوالات گروه کودکان در 255 سوال مربوط به 6 آزمون که تحلیل شد، به ترتیب 0.74 و 0.25 بود. اغلب سوالات آزمون در قالب سوالات چهار گزینه ای مطرح شده بودند. در 67 درصد سوالات قواعد میلمن بطور کامل در طراحی سوالات رعایت شده بودند . 100 درصد سوالات آزمونها همسو با طرح درسهای گروه طراحی شده بودند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشاندهنده این است که کیفیت طراحی سوالات در آزمونهای چهارگزینه ای گروه کودکان در سالهای 1402 و 1403 مطلوبیت حداکثری را نداشته است و نیازمند ارتقای کیفیت می باشد. برگزاری کارگاههای توانمندسازی برای اعضای هیئت علمی گروه در راستای ارتقای کیفیت آزمونها را می توان پیشنهاد کرد.
بررسی توانایی تفکر انتقادی دانشجویان دندان‌پزشکی دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دانشکده پزشکی ، گروه آموزش پزشکی, 1403) کهیایی اقدم، مینا; Kahyaie Aghdam, Mina; بهروزیان، احمد; Behroozian, Ahmad; آموزش پزشکی; Medical Education; پورعباس، احمد; Pourabbas, Abbas; غفاری، رضا; Ghaffari, Reza
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت تفکر انتقادی در فرایند ذهنی، تشخیص ، تجزیه و تحلیل و مهارت‌ها ، دانشجویان دندان‌پزشکی نیاز به مهارت‌های تفکر انتقادی دارند تا بتوانند در شرایط مختلف تصمیمات آگاهانه بگیرند و عملکرد مناسبی داشته باشند. بنابراین لازم است وضعیت تفکر انتقادی این دانشجویان بررسی شود تا بتوان از راه‌کارهایی برای بهبود این تفکر استفاده کرد. هدف از این مطالعه بررسی توانایی تفکر انتقادی در دانشجویان دانشکده دندان‌پزشکی تبریز و تعیین ارتباط آن با وضعیت/ پیشرفت تحصیلی بود. مواد و روش اجرا: در این پژوهش مقطعی 222 نفر از دانشجویان مقطع کلینیک دانشکده دندان‌پزشکی تبریز که در نیم‌سال دوم سال‌تحصیلی 1402-1403 مشغول به تحصیل بودند بـه صورت تصادفی ساده از بین لیست کامل دانشجویان (734 نفر) که از اداره آموزش دانشکده گرفته شده بود، انتخاب شدند. از دانشجویان خواسته شد به سوالات پرسـشنامه تفکـر انتقـادی کالیفرنیا جواب بدهند. برای تعیین رابطه بین توانایی تفکر انتقادی با وضعیت پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دندان‌پزشکی دانشکده دندان‌پزشکی تبریز، معدل کل دانشجویان اخذ شد و ارتباط بین این دو بررسی شد. یافته‌ها: بیشترین میانگین تفکر انتقادی مربوط به دانشجویان سال چهارم با میانگین 56/67 بود و با توجه به مقادیر F=0.063 و P=0.939 میانگین تفکر انتقادی در بین سال‌های تحصیلی مختلف تفاوت معناداری نداشت. یک ارتباط خطی معنادار بین پیشرفت تحصیلی و تفکر انتقادی مشاهده شد که این ارتباط دارای شدت متوسط و در جهت مستقیم بود (,P=0.001 R=0.303). نتیجه گیری: تفکر انتقادی یک مهارت ضروری برای دانشجویان دندان‌پزشکی است که می‌تواند به بهبود عملکرد تحصیلی آنان کمک کند. با توجه به یافته‌ها، پیشنهاد می‌شود که مراکز آموزشی با تمرکز بر آموزش تفکر انتقادی و اصلاح روش‌های تدریس، به پرورش مهارت‌های شناختی دانشجویان بپردازند. این اقدام نه ‌تنها به ارتقاء کیفیت تحصیل کمک می‌کند، بلکه دانشجویان را برای مواجهه با چالش‌های حرفه‌ای آینده آماده می‌سازد.
مقایسه تاثیر آموزش آناتومی به دو شیوه متداول و آموزش با استفاده از میز تشریح مجازی بر یادگیری دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مرکز تحقیقات آموزش علوم پزشکی مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی, 1403) مجدی سقین سرا, عباس; غفاری, رضا; آموزش علوم پزشکی; دهقانی, غلامعلی; اصلان آبادی, سعید
مقدمه: آناتومی در آموزش پزشکی نقش اساسی دارد و دانش آموزان را قادر می سازد تا اندام ها را شناسایی و مکان یابی کنند. آموزش آن به شدت به مدل ها و اجساد متکی است، اما زیرساخت ها و تجهیزات ناکافی چالش هایی را ایجاد می کند. روش های آموزش سنتی آناتومی شامل تشریح جسد و تصویرسازی می باشد، در حالی که تشریح جسد تعاملی اما پرهزینه است، تصویرسازی کم‌هزینه و جذاب است. جراحی جسد به طور موثر آناتومی جراحی را از طریق تمرین عملی آموزش می دهد، اما کمبود منابع آن را برای تحصیلات تکمیلی مناسب تر می کند. فن‌آوری‌های جدید مانند شبیه‌سازی، VR، AR، و MR، آموزش تشریحی را برای دانش‌آموزان با ارائه یک محیط یادگیری ایمن و تعاملی، کاهش خطاها و کاهش اتکا به اجساد افزایش می‌دهند. این مطالعه به بررسی جداول تشریح مجازی در آموزش آناتومی به دانشجویان پزشکی می پردازد. روش کار: دانشجویان به روش سرشماری و تصادفی به دو گروه تقسیم می شوند. یک گروه با عنوان گروه شاهد (آموزش متداول با استفاده از سخنرانی ، مولاژ و جسد بدون استفاده از کالبدنما) و گروه دوم به عنوان گروه تجربی (آموزش با سخنرانی و با استفاده از کالبدنما) خواهد بود. قبل از شروع مداخله، جهت سنجش زمینه علمی دانشجویان نسبت به مباحث آناتومی یک پیش آزمون توسط محقق(استاد درس) گرفته خواهد شد. بعد از اتمام مباحث در آخرین جلسه بدون اطلاع قبلی از هر دو گروه بوسیله سوالاتی که در پیش آزمون استفاده شده بود، پس آزمون گرفته خواهد شد. یافته ها: استفاده از میز تشریح مجازی در استخوان شناسی به طور قابل توجهی نمرات پس آزمون در پزشکی و دندانپزشکی را در مقایسه با روش های تدریس سنتی بهبود بخشید. برای دانشجویان پزشکی، میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون در مورد موضوعات بافت نرم با یا بدون استفاده از دستگاه کالبدنما تفاوت معنی داری نشان نمی دهد. با این حال، دانشجویان دندانپزشکی بهبود قابل توجهی در نمرات بین پیش آزمون و پس آزمون نشان می دهند، به ویژه هنگامی که از دستگاه کالبدنما استفاده می شود. دانشجویان دندانپزشکی در پیش آزمون های مربوط به استخوان شناسی در مقایسه با موضوعات بافت نرم عملکرد بهتری داشتند. در پس آزمون بدون استفاده از دستگاه کالبدنما، نمرات موضوعات بافت نرم بالاتر بود که نشان دهنده علاقه بیشتر به این موضوعات است. با این حال، هنگامی که از این دستگاه استفاده شد، نمرات استخوان شناسی بالاتر بود، که نقش مهم دستگاه کالبدنما را در آموزش استخوان شناسی به دانشجویان برجسته می کند. نتیجه گیری: نتایج پیش‌آزمون و پس‌آزمون دانشجویان پزشکی و دندانپزشکی نشان می‌دهد که آموزش کلاسی عملی، دانش آن‌ها را در زمینه استخوان‌شناسی و آناتومی بافت نرم، چه با استفاده از میز تشریح مجازی یا بدون آن، افزایش می‌دهد. با این حال، آموزش با میز تشریح مجازی به طور قابل توجهی نمرات دانش آموزان را بهبود می بخشد و یادگیری آنها را عمیق تر می کند. برخی تفاوت‌های غیرمعنی‌دار در نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون، نیاز به بازنگری و بهبود روش‌های آموزش عملی را نشان می‌دهد.
بررسی میزان بیان ژنهای مربوط به استخوان‌سازی و رگ زایی در سلول‌های بنیادی پالپ منتقل شده بر اسکفلدهای قابل تزریق حساس به دما بر مبنای N- ایزوپروپیل آکریلامید حاوی BMP2 و VEGF
(دانشگاه علوم پزشکی تبریز مرکز تحقیقات کاربردی دارویی, 1404) شبستري خياباني, سعيد; آقازاده, مرضیه; کیهان ور, پیمان; داوران, سودابه
مقدمه: استفاده از مهندسی بافت نوید بازسازی بافتهای از دست رفته را با استفاده از محصولات سلولی وژن درمانی میدهد. اخیرا داربست‌های مشابه با ساختار زیستی سه بعدی مختلف بر اساس هیدروژل‌ها برای مهندسی بافت ساخته شده‌اند. بنابراین، هدف اصلی این مطالعه، بررسی میزان بیان ژنهای مربوط به استخوان‌سازی و رگ زایی در سلول‌های بنیادی پالپ دندان (hPDSC) منتقل شده بر داربستهای قابل تزریق حساس به دمای حاوی BMP2 و VEGF ‌بود. مواد و روش ها: در این مطالعه، از کوپلیمر هیبریدی پلی کاپرولاکتون/هیدروکسی اتیل متاکریلات/N-ایزوپروپیل اکریلامید (PCL-P (HEMA-NIPAAM)) برای بازسازی بافت استخوانی استفاده گردید. ویژگی داربست به دست آمده با سنجش FTIR، HNMR و SEM مشخص شدند. همچنین، تستهای بارگیری و رهش فاکتورهای رشد، MTT برای بررسی های زیستی و رنگ آمیزی آلیزارین قرمز براي استخواني شدن پلیمر حاوی فاکتورهای رشد انجام گرفت. در نهایت، میزان بیان فاکتور رشد VEGF در سلول بعد از مواجهه با پلیمربا روشqRT-PCR اندازه گیری و در ادامه با روش وسترن بلات پروتئين توليد شده مورد بررسي قرار گرفت. نتایج: يک کوپلیمر هیبریدی جدید PCL-P(HEMA-NIPAAm از طریق پلیمریزاسیون حلقه‌گشا (ROP) ‌کاپرولاکتون (PCL) در حضور هيدروكسي اتيل متاكريلات ( HEMA) و پلیمریزاسیون رادیکالی مونومر NIPAAm ، زیست‌سازگار و آب‌دوست و حساس به دما سنتز شد. داربست‌های تهیه‌شده از این کوپلیمر، ویژگی‌های مطلوبی مانند ظرفیت بارگذاری بالای فاکتورهای رشد (85٪ برای VEGF و 80٪ برای BMP-2) و رهایش در 37 درجه را نشان دادند. فاکتورهای رشد به‌صورت فیزیکی در شبکه‌ی هیدروژلی کوپلیمر به دام افتاده و به صورت کنترل‌شده و در دماي 37 درجه سانتيگراد آزاد می‌شوند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که این سامانه توان بالقوه‌ای برای القای مراحل مختلف استخوان‌سازی دارد؛ از جمله جذب سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSCs) و تمایز آن‌ها به سلول‌های استخوان‌ساز (استئوبلاست‌ها). آزمایش سمیت سلولی (MTT assay) نشان داد که این کوپلیمر هیچ‌گونه سمیت قابل توجهی برای رده سلولی سلول‌های بنیادی پالپ دندان انسانی (hDPSCs) ندارد. همچنین، در این تحقیق افزایش بیان ژن VEGF در سلول‌های بنیادی پالپ دندان کشت‌شده درون داربست‌های تزریقی و حساس به دمای حاوی VEGF به‌وضوح مشاهده و نتيجه آن با آزمايش وسترن بلات مورد تاييد قرار گرفت .با توجه به محدوديت تهيه فاكتور رشد BMP2 امكان اندازه گیری بيان ژن مربوط فراهم نگرديد. نتیجه‌گیری: داربست مبتنی بر کوپلیمر PCL-P(HEMA-NIPAAm) با ویژگی حساسیت به دما، می‌تواند به عنوان حامل مؤثر فاکتورهای رشد برای کاربرد در مهندسی بافت استخوان و پزشکی ترمیمی استفاده شود. این سامانه زیست‌سازگار گزینه‌ای امیدبخش به‌عنوان ماتریسی برای کاشت و تمایز سلول‌های بنیادی پالپ دندان (hDPSCs) در محیط‌های بازسازی بافتی به شمار می‌آید.
Predictive values of medical students’ performance by non- cognitive traits assessment criteria and methods: A systematic review and metha-analysis
(Tabriz University of Medical Sciencesو Medicl Education Department, 2021) Ranjbar, Fatemeh; Gojazadeh, Mortaza; Haj Ebrahimi, Sakineh; Medicl Education; Ghaffarifar, Saeideh
Introduction: Non-cognitive traits are increasingly recognized as pivotal determinants of academic success and lifelong achievements. Despite their acknowledged significance, the precise role of non-cognitive traits in predicting the performance of medical students remains ambiguous. This systematic review aims to identify the non-cognitive traits pertinent to the admission process of medical students and to ascertain their predictive value in assessing students' performance. Materials and Methods: A comprehensive search strategy was devised utilizing a combination of controlled vocabulary, free text keywords, and their synonyms, employing the Participant, Concept, Context, Outcome (PCCO) framework. Databases including MEDLINE, PubMed, EMBASE, ERIC, Cochrane Library, CINAHL, and Psychology Database were queried, with additional searches conducted in SID, IranDoc, and Magiran for Persian articles. Furthermore, grey literature sources such as registered trials, theses, ProQuest, prominent journals, and unpublished data were also scrutinized. Screening and evaluation of identified studies were conducted independently by two reviewers, with discrepancies resolved through discussion or by a third reviewer. The quality of evidence was assessed utilizing the BEME quality framework. Article selection process was delineated following the Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses (PRISMA) flowchart, with meta-analysis conducted where feasible. Results: Of 180 initially retrieved articles, 21 were included in this review. A narrative synthesis elucidating the role of non-cognitive traits in predicting students' performance was provided. Findings were categorized based on academic year and field of study. Meta-analyses employing random-effect models demonstrated significant effects for Narcissism, Aloofness, Confidence, Empathy, Neuroticism, and Extraversion. Conversely, the effects estimated for Openness, Agreeableness, and Conscientiousness were found to be non-significant. Conclusion: The results of this review underscore the positive impact of Narcissism, Aloofness, Confidence, Empathy, Neuroticism, and Extraversion on the academic performance of medical students. Insight into moderating variables gleaned from this review can aid education administrators in selecting and nurturing individuals best suited for medical training.
Evaluation of Emotional Inteligence in Dentistry Students and its Relationship with Self Directed Learning
(Tabriz University of Medical Sciences,Educational Development Center-Medical Education Department, 2022-09) Aghazadeh, Zahra; Dehghani, Golamali
Investigation and prioritization of effect of lecturers’ teaching - related characteristics on students learning in Tabriz University of Medical Sciences
(Tabriz University of Medical Sciencesو Medicl Education Department, 2023) Hanaee, Jalal; Shaghaghi, Abdolreza; Sarbahksh, Parvin; Medicl Education; Ghafari, Reza
Introduction In recent years, a new wave of socioeconomic growth has emerged around the world. The growth and development of the economy and society is due to the growth and development of knowledge, especially in the higher education system of countries and its application. The development of faculty members in different dimensions of education and research is considered as the main way to develop higher education institutions, which will in turn lead to the development of the society. Educational conditions and facilities are one of the factors affecting education and learning, but the conditions and educational facilities without a good teacher will not be effective. Problem Statement: One of the most important missions of universities is to educate students who are future specialists and managers of the country, and among these, medical universities have an important role in the development of professional role of graduates. Proper adjustment of teacher-student interaction in the process of teaching learning can be effective in the process of teaching and research. Knowing the individual characteristics of the teacher from the perspective of the students can promote this interaction and ultimately lead to the development of the quality of education. Therefore, identifying the individual characteristics of professors is considered as a necessity and is one of the most important priorities of the ministry. Therefore, the present study seeks to identify and evaluate the individual components and characteristics of faculty members. Importance and Necessity of Research: Considering the role of professors in the university in general and the quality of students' learning in particular, and regarding the necessity of emphasizing the quality of education in the missions of the first universities such as Tabriz University of Medical Sciences, this study aimed to identify the desirable individual characteristics of faculty members of medical sciences universities from the viewpoint of students in Tabriz University of Medical Sciences. method: This research in three stages A- Designing a research data collection tool (questionnaire) B- Implementation phase: C- Data analysis (questionnaire analysis) Based on this, a questionnaire was designed for 85 of the 120 selected articles, and after distributing among 150 students and collecting their answers, 140 questionnaires were analyzed. In this research, to identify and prioritize the impact of individual characteristics of professors related to the teaching of faculty members from the perspective of Tabriz University of Medical Sciences students in their learning from descriptive statistics (prevalence, frequency percentage and mean) and to present and examine the side findings of the research, inferential statistics were used. has been. Discussion and conclusion: In this study, according to the students, the most important characteristics of a good professor are ethical standards, compliance with rules and evaluation, communication and counseling skills, scholarly research and teaching skills, which are not consistent with the findings of some researchers. This difference can be caused by the subjectiveness of the answers and the lack of sufficient knowledge of the students about the process as well as the field, level of study and the university where the students study. In the field of academic research, students gave the least importance to the professor's interest in research. In the area of teaching skills, the students gave the most importance to having a lesson plan and expressing it to the students, and the least importance to expressing the importance of each lesson at the beginning. Importance was given to holding a comprehensive and accurate exam at the end of the semester. In the field of compliance with educational rules, from the students' point of view, the highest importance was given to the professor's timely presence in the classroom and the lowest importance was to comply with the educational regulations to remove students with more than the permitted absence. Which is consistent with the studies of Kamali and Pour Chenari, Ghorbani, Nazimi and Richard et al., but it is not consistent with Bloomfield's study, which admits that the highest importance in the field of compliance with educational rules is the teacher's adherence to the rules.
Comparison of the methods of teaching professional of assistants in universities of Iran and the world
(Tabriz University of Medical Sciences,Educational Development Center-Medical Education Department, 1/18/2023) Asghari Khatooni, Azam; Ghaffarifar, Saeideh; Akbarzadeh, Fariborz