ارتباط سطح سرمی ویتامین D با شدت پنومونی در کودکان
چکیده
پنومونی یکی از بیماری های شایع در جهان می باشد که یکی از عوامل عمده منجر به بستری بیمارستانی بوده و همچنین شایع ترین علت سپسیس و شوک سپتیک در بیشتر از ۵۰ درصد موارد ابتلا، می باشد. ویتامین D دارای عملکرد آنتی میکروبی به واسطه تنظیم تولید پپتید های آنتی میکروبیال می باشد که نقش اساسی در پاسخ ایمنی ایفا می نمایند. به علاوه، در افراد با کمبود ویتامین D نیز کاهش سطح این پپتید ها مشاهده شده که منجر به مشاهده پیامدهای نامطلوب در بیماران مبتلا به پنومونی گردیده است. هدف از این مطالعه، تعیین ارتباط بین سطح سرمی ویتامین D و شدت پنومونی در کودکان می باشد.
مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، کودکان ۲ ماه تا ۱۵ سال با علائم مشکوک به پنومونی مراجعه کننده به مرکز آموزشی، پژوهشی، و درمانی کودکان زهرا مردانی آذری تبریز، وارد مطالعه شدند. ۱۰۰ بیمار بستری، پس از تایید بیماری با گرافی قفسه سینه و اخذ رضایت آگاهانه از والدین، وارد مطالعه شده و بر اساس شدت بیماری به دو سطح خفیف تا متوسط و شدید، طبقه بندی شدند. یافته های آزمایشگاهی بیماران شامل شمارش تعداد WBC و لنفوسیت، CRP، ESR ، اوره، کراتینین و ویتامین D اندازه گیری شدند. پیامد نهایی بیماران نیز به صورت بهبود یافته یا زنده و فوت شده در نظر گرفته شد. در نهایت سطح سرمی ویتامین د (25-OH-D) و نیز سایر فاکتورهای آزمایشگاهی در میان گروه ها از نظر آماری مقایسه شد.
یافته ها: میانگین سن کودکان مبتلا به پنومونی ۲/۲ ± ۴/۵ سال و ۶۴ درصد آن ها مذکر بودند. شدت پنومونی در ۷۴ درصد بیماران خفیف تا متوسط و در ۲۶ درصد آن ها شدید بود. شایع ترین بیماری زمینه ای اختلالات نورولوژیکی بود که به طور معنی داری فراوانی بالاتری در بیماران مبتلا به پنومونی شدید داشت (۴/۱۵ درصد در مقابل ۵/۹ درصد؛ ۰۲۲/۰p=). مقادیر SpO2 در بیماران مبتلا به پنومونی شدید به طور معنی داری کمتر از بیماران مبتلا به پنومونی خفیف تا متوسط بود (۱/۱۳ ± ۳/۸۳ درصد در مقابل ۶/۴ ± ۵/۹۰ درصد؛ ۰۱۱/۰p=). سطح سرمی ویتامین D در بیماران مبتلا به پنومونی خفیف تا متوسط برابر nmol/L ۱/۱۰ ± ۲/۲۵ و در بیماران مبتلا به پنومونی شدید برابر nmol/L ۶/۷ ± ۸/۲۱ بود؛ که تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد (۰۷۹/۰p=). فراوانی موارد کمبود ویتامین D در بیماران مبتلا به پنومونی خفیف تا متوسط و بیماران مبتلا به پنومونی شدید به ترتیب برابر ۴/۷۸ درصد و ۳/۹۲ درصد بود؛ که تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد (۰۹۳/۰p=). مدت بستری بیمارستانی در بیماران مبتلا به پنومونی شدید، طولانی تر بود (۸/۷ ± ۸/۱۳ روز در مقابل ۶/۷ ± ۱/۹ روز؛ ۰۱۰/۰p=). فراوانی نیاز به بستری در PICU در بیماران مبتلا به پنومونی شدید به طور معنی داری بیشتر بود (۶/۶۱ درصد در مقابل ۸/۱۰ درصد؛ ۰۰۱/۰p=).