بررسی اختلال شناختی گلوبال و حوزه‌های اختصاصی شناختی بیماران مولتیپل اسکلروزیس بر اساس آزمون CANTAB و ارتباط آن با سطح ویتامین E پلاسما
چکیده
مولتیپل اسکلروزیس (MS)، بیماری التهابی دمیلینه‌کننده (از بین برنده میلین) سیستم عصبی مرکزی است که منجر به طیف وسیعی از علائم از جمله ضعف اندام‌ها، علائم حسی، دو بینی، آتاکسی، اختلالات اسفنکتری، افسردگی و اسپاسم می‌شود. اختلالات شناختی از علائم شایع و ناتوان‌کننده این بیماری است که تأثیر قابل توجهی در کیفیت زندگی بیماران دارد. با توجه به این که مطالعات بسیار محدودی به بررسی اختلال شناختی بیماران MS و ارتباط آن با سطح ویتامین E پلاسما پرداخته‌اند، در این مطالعه قصد داریم به بررسی اختلال شناختی گلوبال و حوزه‌های اختصاصی شناختی بیماران MS بر اساس آزمون The Cambridge Neuropsychological Test Automated Battery (CANTAB) و ارتباط آن با سطح ویتامین E پلاسما بپردازیم.
روش و مواد: در این مطالعه مقطعی، ۱۰۰ بیمار مبتلا به MS وارد مطالعه شدند. ابتدا پرسشنامه‌های مربوط به اطلاعات دموگرافیک بیماران تکمیل شد. سطح شناختی بیماران با استفاده از آزمون CANTAB و حوزه‌های اختصاصی شناختی با ساب‌تست‌های SWM، RTI، RVP و PAL مورد بررسی قرار گرفت و سپس سطح آزمایشگاهی ویتامین E بیماران مورد سنجش قرار گرفت. برای ارزیابی آماری از نسخه 27 نرم افزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها: به طور کلی از میان ۱۰۰ بیمار MS، ۱۸ بیمار به دلیل نمره بالای افسردگی از نتایج مطالعه کنار گذاشته شدند و از ۸۲ بیمار باقی‌مانده، ۷۴ بیمار حداقل یک تست شناختی مختل داشته و ۸ بیمار از نظر عملکرد شناختی سالم بودند. میانه‌ی سنی بیماران ۳۰.۵ سال بود. سطح ویتامین E در ۴ نفر (4.9%) از بیماران کمتر از ۵ میکروگرم در میلی‌لیتر بود و تفاوت معناداری بین سطح سرمی ویتامین E در بیماران با تست شناختی مختل و بدون اختلال شناختی مشاهده نشد (۰.۵۲ :p-value). شیوع جنسیت زن، سن بالا و شدت بیماری از نظر نمره EDSS در بیماران با تست شناختی مختل، به طور معنی‌داری بیشتر بود. ساب‌تست‌های SWM و RVP همزمان بیشترین ساب‌تست مختل میان بیماران MS بودند (62.2%).