مقایسه اثر بخشی دهان شویه حاوی بتامتازون با دگزامتازون در بهبود ضایعات لیکن پلان دهانی
چکیده
زمینه و هدف: بیماری لیکن پلان دهانی شیوع بالایی داشته و جز شرایط پیش بدخیم است. در منابع علمی استفاده از کورتیکواستروئید های موضعی به عنوان خط اول درمان این ضایعات ذکر شده است اما در مورد میزان اثربخشی هر کدام از کورتیکواستروئیدها شواهد کافی در دسترس نمی باشد و اکثر مطالعات کورتیکواستروئید ها را با سایر خانواده های دارویی مقایسه کرده اند؛ از این رو هدف از این مطالعه مقایسه میزان اثر بخشی دهان شویه حاوی بتامتازون با دگزامتازون در بهبود ضایعات دهانی لیکن پلان دهانی می باشد.
روش کار: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی دو سویه کور، 40 بیمار مبتلا به لیکن پلان دهانی از بین بیماران مراجعه کننده به بخش بیماری های دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی تبریز انتخاب شدند. برداشت نمونه بافتی جهت تثبیت تشخیص انجام گرفت. بیماران به صورت تصادفی در 2 گروه 20 نفره قرار گرفتند. به مدت 6 هفته، یک گروه دهانشویه حاوی بتامتازون و یک گروه دهانشویه حاوی دگزامتازون دریافت کردند. اندازه ی بزرگ ترین ضایعه ی موجود در دهان یک بار قبل از شروع درمان و بار دیگر 6 هفته بعد از شروع درمان بر اساس معیار Thongprasom اندازه گیری و امتیاز دهی شد. جهت تعیین میزان اثربخشی دهان شویه ها از روش آزمون تی زوجی وابسته (paired sample t-test) و جهت مقایسه میزان اثربخشی دهان شویه ها از روش آزمون آنالیز کواریانس(ANCOVA) استفاده شد. سطح معنی داری در تمام آزمون ها 05/0 در نظر گرفته شد. تمامی آنالیز ها در نرم افزار spss27 انجام شد.
یافته ها: بررسی های آماری نشان دادند که در هر دو گروه، بین میانگین اندازه ضایعات قبل و بعد از مداخله تفاوت آماری معنی داری وجود دارد. (P<0.001) لذا می توان گفت که مداخله در هر دو گروه تاثیرگذار بوده است. مقایسه دو گروه با یکدیگر پس از تعدیل اثر متغیر مخدوشگر (اندازه ضایعات قبل مداخله) نشان داد که نتایج دو مداخله از نظر آماری تفاوت معنی داری با یکدیگر ندارند. (P=0.919)
نتیجه گیری: هر دو دهانشویه بتامتازون و دگزامتازون می توانند در بهبود ضایعات لیکن پلان دهانی موثر واقع شوند، اما تفاوتی بین دو دهانشویه از لحاظ میزان اثرگذاری وجود ندارد.