تدوین چارچوب ارتقا بهره مندی از خدمات سلامت در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 حاشیه نشین

Abstract

چکیده مقدمه: به دلیل محرومیت، حاشیه نشینان بیشتر در معرض دیابت نوع دو و پیامدهای ناشی از آن هستند. از طرفی آنها کمتر از خدمات سلامت برای مدیریت دیابت بهره مند هستند. هدف: این مطالعه جهت تدوین یک چارچوب برای ارتقا بهره مندی از خدمات سلامت در بیماران دیابت نوع دو حاشیه نشین انجام شد. روش کار: این مطالعه به صورت چند روشی (مروری، کمی و کیفی) انجام شد. در بخش مروری موانع و تسهیل کننده های مدیریت دیابت با استفاده از روش توماس و هاردن شناسایی شد. در بخش کمی، میزان و عوامل موثر بر بهره مندی و ابعاد آن در بین 400 بیمار بررسی شد. در مرحله بعد یک تحلیل محتوای کیفی انجام شد. در نهایت با استفاده از نتایج سه بخش مطالعه و یک جلسه بحث با کارشناسان چارچوب نهایی تدوین شد. یافته ها: مطالعه مروری اهمیت عوامل فردی، سیستم سلامت و عوامل محیطی را نشان می دهد. نتایج بخش کمی نشان دهنده بهره مندی 30/3 تا 53 درصدی افراد از خدمات سلامت مورد نیاز برای بیماران دیابتی بود. 5/85 درصد از بیماران نیاز به پوشش بیشتر هزینه ها توسط بیمه، 68 درصد حمایت مالی جهت تهیه دارو و 5/48 درصد دسترسی به تجهیزات ورزشی رایگان و دردسترس را بیشترین نیاز برآورده نشده جهت بهره مندی از خدمات سلامت می دانستند. در مطالعه کیفی هم سه موضوع مرتبط با سیستم سلامت، بیمه و عوامل زمینه ای استخراج شدند. در نهایت چهار حیطه موثر در چارچوب نهایی گنجانده شد که شامل فردی، اجتماعی، سیستم سلامت و محیطی بود. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده بهره مندی پایین از خدمات در حاشیه نشینان مبتلا به دیابت است. گزینه های پیشنهادی مبتنی بر چارچوب به دست آمده، توانمندسازی افراد ، افزایش پوشش هزینه ها توسط بیمه ها، حمایت از بیماران دیابتی در سیستم ارجاع و ارتقای زیرساخت ها هستند. کلمات کلیدی: دیابت نوع دو، حاشیه نشینان، بهره مندی، نیازهای برآورده نشده، مدیریت دیابت، تبعیت از درمان