مقایسه‌ی تاثیر دهان‌شویه‌های کیتوزان، کلرهگزیدین و کیتوزان-کلرهگزیدین روی رنگ مینای دندان‌های طبیعی
چکیده
مقدمه و اهداف : دهان‌شویه‌ی کیتوزان دارای اثرات آنتی‌میکروبیال و آنتی‌پلاک با سایتوتوکسیسیته‌ی کمتر از بسیاری از دهان‌شویه‌ها می باشد. به دلیل عوارض جانبی دهان‌شویه‌ی آنتی‌میکروبیال کلرهگزیدین بر روی رنگ دندان‌ها و نیاز به یافتن دهان‌شویه‌های جایگزین، در مطالعه حاضر برای نخستین بار تغییر رنگ مینای دندان‌های طبیعی تحت تاثیر دهان‌شویه‌های کیتوزان، کلرهگزیدین و کیتوزان- کلرهگزیدین با یکدیگر مقایسه شدند تا بررسی شود که آیا دهان‌شویه‌های حاوی کیتوزان می‌توانند جایگزین مناسبی برای کلرهگزیدین با خواص آنتی‌میکروبیال مشابه و با عوارض جانبی کمتر باشند یا خیر.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌ی آزمایشگاهی تعداد 45 دندان پرمولر اکسترکت‌شده به دلایل ارتودونسیکه بدون نقص ساختاری، ترک، ترمیم و پوسیدگی قابل مشاهده بودند به صورت تصادفی در 3 گروه 15 تایی (کیتوزان، کلرهگزیدین و کیتوزان-کلرهگزیدین) تقسیم‌بندی و بررسی شدند. ابتدا با استفاده از خمیر پروفیلاکسی و رابرهای پلاستیکی سطوح دندان‌ها تمیز شده و پس از سنجش رنگ ابتدایی سطح باکال دندان‌ها با اسپکتروفوتومتر کالیبره‌شده، دندان‌های گروه اول در محلول کیتوزان 0.5%، گروه دوم در دهان‌شویه‌ی کلرهگزیدین 0.2% و گروه سوم در محلول ترکیبی کیتوزان 0.5% و کلرهگزیدین 0.2% به مدت 24 ساعت غوطه‌ور شدند. سپس رنگ سطح باکال دندان‌ها مجددا توسط دستگاه اسپکتروفوتومتر کالیبره‌شده مورد سنجش قرار گرفت و میزان تغییر رنگ (ΔE) محاسبه شد. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS.26 و آزمون انالیز واریانس آنوا و ازمون تعقیبی بونفرونی صورت گرفت.
یافته‌ها: تغییر رنگ در دندان‌های گروه کیتوزان (3.14±1.86) بطور معنی داری بیشتر از گروه کیتوزان-کلرهگزیدین (1.74±0.88) و گروه کلرهگزیدین (1.78±0.58) بود ولی دندان‌های دو گروه کیتوزان-کلرهگزیدین و کلرهگزیدین تغییر رنگ مشابهی داشتند.
نتیجه‌گیری: دهان‌شویه‌ی کیتوزان-کلرهگزیدین اثرات تغییر رنگ دندانی مشابه با کلرهگزیدین دارد. تغییر رنگ دندانی ناشی از دهان‌شویه‌ی کیتوزان بیشتر از دهان‌شویه‌های کلرهگزیدین و کیتوزان-کلرهگزیدین است.