مقایسه سطوح سرمی و بزاقی داروهای فنوباربیتال و فنی‌توئین در کودکان مبتلا به صرع پایدار و صرع پایدار مقاوم
چکیده
هدف از انجام این مطالعه مقایسه سطوح سرمی و بزاقی داروهای فنوباربیتال و فنی‌توئین در کودکان مبتلا به صرع پایدار و صرع مقاوم بود.
مواد و روش‌ها: این مطالعه به‌صورت مقطعی از میان کودکان زیر 15 سال مبتلا به صرع پایدار که از بهمن‌ماه سال 1398 تا بهمن‌ماه سال 1399 در مرکز آموزشی و درمانی کودکان تبریز به تشخیص پزشک بستری شده بودند، 50 کودک (در دو گروه صرع پایدار و صرع مقاوم، با میانگین سنی و جنس متناسب) پس از کسب رضایت آگاهانه از والدینشان، وارد مطالعه شدند (معیارهای ورود به مطالعه). روش نمونه‌گیری در این مطالعه به‌صورت در دسترس بود. از تمامی بیمارانی که داروهای ضدتشنجی قبل از بروز تشنج استاتوس به‌طور مرتب مصرف می‌کردند و اندکی قبل از تجویز دوز روزانه بعدی دارو، خون‌گیری وریدی و جمع‌آوری نمونه‌های بزاقی از بیماران به عمل آمد. سپس مقادیر سرمی و بزاقی داروهای فنوباربیتال و فنی‌توئین با روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) ارزیابی شد.
یافته‌ها: افراد مورد مطالعه شامل 22 نفر )44 %) (14 پسر و 8 دختر) دارای صرع پایدار و , 28 نفر (56 %) (16 پسر و 12 دختر) دارای صرع مقاوم بودند. در این مطالعه، میانگین (انحراف معیار) سن در دو گروه صرع پایدار و صرع مقاوم به ترتیب 70/4 (04/3±) و 94/4 (93/2±) سال بود (776/0= p). میان دو گروه از نظر میانگین سنی و نسبت جنسیت تفاوت معنادار آماری وجود نداشت (05/0 < p). میان دو گروه صرع پایدار و صرع مقاوم از نظر سطوحی سرمی (به ترتیب 44/12 ± 68/27 و 57/11 ± 38/25؛ 503/0 = p) و بزاقی (به ترتیب 97/4 ± 79/9 و 72/4 ± 95/8؛ 542/0 = p) فنوباربیتال (g/mLµ) تفاوت معنی دار وجود نداشت. همچنین دو گروه صرع پایدار و صرع مقاوم از نظر سطوح سرمی (به ترتیب 08/2 ± 37/11 و 41/2 ± 30/12؛ 330/0 = p) و بزاقی (به ترتیب 65/0 ± 12/2 و 68/0 ± 10/2؛ 951/0 = p) فنی توئین (g/mLµ) تفاوت معنی داری نداشتند. نسبت سطوح سرمی به بزاقی فنوباربیتال در دو گروه صرع پایدار و صرع مقاوم به ترتیب 75/0 ± 03/3 و 91/0 ± 10/3 بود که تفاوت معنی داری نداشتند (765/0 = p). همچنین این نسبت در مورد فنی توئین نیز میان دو گروه صرع پایدار (58/1 ± 79/5) و صرع مقاوم (04/1 ± 10/6) تفاوت معنی دار نداشت (635/0 = p). میان سطوح سرمی و بزاقی فنوباربیتال در هر دو گروه صرع پایدار (001/0 > p، 966/0 = r) و صرع مقاوم (001/0 > p، 949/0 = r) همبستگی مثبت معنی دار وجود داشت. سطوح سرمی و بزاقی فنی توئین نیز در هر دو گروه صرع پایدار (030/0 = p، 464/0 = r) و صرع مقاوم (001/0 = p، 959/0 = r) همبستگی مثبت معنی دار داشتند.