مرور نظام مند مشخصات و اطلاعات اعتبار سنجی پرسشنامه های اختصاصی طراحی شده برای کووید 19

Abstract

خلاصه فارسی مقدمه: از اواخر سال 2019 بود که بیماری جدید با نام کووید 19 در ووهان چین بروز کرده و طی چند ماه تبدیل به همه گیری شد. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان روایی، پایایی و تعداد سوالات و کشورهای استفاده کننده پرسشنامه ها و ابزارهای اختصاصی طراحی شده برای مطالعه کووید 19 انجام‌ شده است. مواد و روش کار: برای دستیابی به مطالعات جستجوی نظام‌مند از چهار پایگاه داده: Pub Med)،Scopus، Embase ، Web of Science) به عمل آمد. مطالعاتی که در چکیده آنان پرسشنامه بکار رفته بود انتخاب شد و با مطالعه متن کامل مطالعه ای که پرسشنامه اختصاصی در آن طراحی شده بود وارد مطالعه شد. براساس چک لیست تهیه شده استخراج داده انجام شد. جهت انجام فراتحلیل از مدل تصادفی در نرم افزار Stata (StataCorp, version 16) استفاده گردید. یافته‌ها: از میان 4201 مطالعه مطابق با معیارهای ورود 156 مطالعه با هدف طراحی پرسشنامه اختصاصی کووید 19 یافت شد. چین با 25 مطالعه بیشترین میزان مطالعه را در این زمینه دارد. 48 درصد مطالعات گروه هدف خود را عموم مردم انتخاب کرده اند. دانش، نگرش و عملکرد بیشترین فراوانی را درمیان اهداف مطالعات دارا بودند. نحوه تدوین سوالات استفاده از روش مرور متون از سایر شیوه ها محبوبتر می باشد. بیشترین و کمترین تعداد حیطه 10 و 1 و بیشترین و کمترین تعداد سوالات 223 و 4 بود. 78 درصد مطالعات از پرسشنامه انلاین استفاده کردند. 5 درصد از مطالعات به ذکر روش و مقدار روایی و 56 درصد به روش هایی پایایی و مقدار ان اشاره کرده اند. نتایج متاآنالیز نشان داد میزان روایی CVR برابر با 0.77 و CVI برابر با 0.76 بوده است. اندازه کلی پایایی دانش برابر با 0.76، نگرش 0.77، عملکرد و اقدامات پیشگیرانه 0.78، سلامت روان 0.78، سبک زندگی 0.80، تاثیرات و عوارض 0.85، سایر 0.80 بوده است. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان داد که پرسشنامه های اختصاصی طراحی شده برای انجام مطالعات کووید-19 از وضعیت روایی و پایایی مناسبی برخوردار نمی باشند و وضعیت گزارش دهی مراحل اعتبارسنجی مطالعات نیز رضایت بخش نمی باشد.