بررسی آگاهی در مورد استئوپروز و سلامت استخوان و ارتباط آن با سبک زندگی سالم در زنان یائسه
چکیده
شیوع بالا و عوارض ناتوان کننده،پوکی استخوان را به یکی از مسایل مهم بهداشتی در ایران تبدیل کرده است که نیازمند توجه و برنامه ریزی برای غربالگری،درمان و پیشگیری در این زمینه می باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی آگاهی در مورد استئوپروز و سلامت استخوان و ارتباط آن با سبک زندگی سالم در زنان یائسه می باشد.
مواد و روش ها: مطالعه به صورت مقطعی توصیفی-تحلیلی انجام شده است. بررسی شوندگان به روش نمونه گیری در دسترس از بین جمعیت هدف با توجه به معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند.در این مطالعه ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه مشخصات فردی،ورژن ترجمه شده به فارسیosteoporosis knowledge assessment tool-shorter version برای ارزیابی آگاهی و پرسشنامه سبک زندگی سالمندان می باشد.
یافته ها: در کل داده های 100 نفر مورد تجزیه و تحلیل اماری قرار گرفتند. محدوده سنی افراد مورد مطالعه 45 تا 75 ساله بوده و میانگین(انحراف معیار)سنی آن ها 57.73(8.090) می باشد. میانگین نمره نهایی افراد مورد مطالعه در این پرسشنامه 4.81 از 9 می باشد.
5%افراد مورد مطالعه به زیر25%سؤالات،38% به25 تا50 درصد سؤالات،49%به50 تا75 درصد سؤالات و 8% به بالای 75 درصد سؤالات پاسخ صحیح داده اند. بر اساس نمره های به دست آمده،سبک زندگی به سه سطح سبک زندگی نامطلوب(نمره42 تا 98)، سبک زندگی متوسط(99 تا 155) و سبک زندگی مطلوب(156 تا 211) تقسیم می شود. بر اساس این پرسشنامه 77% افراد مورد مطالعه سبک زندگی مطلوب،22%سبک زندگی متوسط و 1% سبک زندگی نامطلوب داشتند. میانگین نمره کل سبک زندگی در بین افراد مورد مطالعه 171.67 بود. در بین مطالعه شوندگان در آن دسته از افرادی که سبک زندگی نامطلوب و متوسط دارند،میانگین درصد آگاهی 48.3092 (با انحراف معیار17.28116) و در افراد با سبک زندگی مطلوب 54.9784 (با انحراف معیار14.96108) می باشد.
بر اساس نتایج به دست آمده بین سن با حیطه پیشگیری،حیطه ورزش و نمره کل سبک زندگی ارتباط معکوس معناداری مشاهده شد. شاخص توده بدنی با نمره کل سبک زندگی و تمام حیطه های آن بجز حیطه مدیریت استرس ارتباط معکوس معناداری دارد.سطح تحصیلات با حیطه های پیشگیری، ورزش، مدیریت استرس و نمره کل سبک زندگی ارتباط همسوی معناداری دارد. شغل با حیطه های پیشگیری، تغذیه و نمره کل سبک زندگی ارتباط همسو و معناداری دارد. شغل همسر با حیطه مدیریت استرس و حیطه روابط ارتباط همسو و معناداری دارد. تعداد فرزند با حیطه های پیشگیری، تغذیه، ورزش و نمره کل سبک زندگی ارتباط معکوس معناداری دارد.
از بین تمامی متغیرهای جمعیت شناختی و سطح سبک زندگی تنها متغیرهای شاخص توده بدنی(p-value=0.015)،حیطه مدیریت استرس در سبک زندگی (p-value=0.017) و نمره کل سبک زندگی(p-value=0.033) با سطح آگاهی در مورد استئوپروز و سلامت استخوان ارتباط معنا داری دارند.سایر متغیرها از جمله سن،سطح تحصیلات،شغل،شغل همسر،تعداد فرزند و حیطه پیشگیری،تغذیه،ورزش، روابط در سبک زندگی ارتباط آماری معناداری با سطح آگاهی در مورد استئوپروز و سلامت استخوان ندارند.(p-value>0.05)