تاثیر تحریکات حسی سازمان یافته روی کیفیت زندگی و کارآمدی در مقابله با ترس از افتادن در سالمندان: یک مطالعه نیمه تجربی تک سو کور

Abstract

چکیده مقدمه: با افزایش سن، به علت اختلالاتی که در سیستم‌های مختلف بدن صورت می‌گیرد، به‌خصوص به علت محدودیت‌های حرکتی، وابستگی فرد به دیگران در انجام کارهای روزانه افزایش می‌یابد که این عوامل می‌تواند در احساس خوب بودن و درنتیجه، کیفیت زندگی فرد اثرات منفی زیادی ایجاد کند. یکی از مشکلات تأثیرگذار بر کیفیت زندگی این قشر آسیب‌پذیر، ترس از افتادن و افتادن می‌باشد. با توجه به بافت فرهنگی کشور ایران که باعث شده است جایگاه سالمندی باارزش تلقی شده و از احترام بیشتری در میان خانواده‌ها برخوردار باشد، لذا بر آن شدیم تا مطالعه ای را با هدف تعیین تاثیر تحریکات حسی سازمان یافته بر ابعاد کیفیت زندگی سالمندان و کارآمدی آنها در مقابله با ترس از افتادن انجام دهیم تا با افزایش کیفیت زندگی در سالمندان گامی هرچند جزئی در جهت ارتقاء سلامت این قشر از جامعه و کاهش مشکلات همراه با سالمندی ازجمله افتادن سالمندان بپردازیم. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه ی نیمه تجربی از نوع قبل و بعد و تک کوسور است که به‌منظور بررسی تاثیر تحریکات حسی سازمان یافته بر کیفیت زندگی سالمندان با استفاده از مقیاس Older People’s Quality of Life Questionnaire (OPQOL-35) و مقیاس بین المللی کارآمدی ترس از افتادن Falls efficacy scale-international (FES-I) در4 گروه مداخله (تحریکات شنوایی، تحریکات بینایی، تحریکات بویایی و تحریکات لمسی) و گروه کنترل به صورت قبل و بعد انجام و داده های بدست آمده از مطالعه با استفاده از روش های آماری توصیفی (میانگین± انحراف معیار) و فراوانی (درصد) و آزمون ویلکاکسون با کنترل اثر متغیرهای مخدوش کننده احتمالی در مطالعه و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS16 مورد بررسی و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. در این مطالعه مقدار p کمتر از 05/0 از لحاظ آماری معنی دار تلقی گردید. معیارهای ورود: آگاهی نسبت به زمان و مکان در سالمندان مرد و زن 60 سال به بالا دارای پرونده سلامت در مرکز بهداشتی درمانی منعم پور تبریز، برخورداری از سلامت شنوایی و بویایی و بینایی، نداشتن مشکلات ارتوپدیک حاد، اختلالات روماتولوژیک و نورولوژیک و معیارهای خروج: غیبت بیش از 3 جلسه در طی مطالعه، ترک مرکز برای همیشه، بستری شدن سالمند در بیمارستان، سابقه حساسیت به روغن بادام و اسطوخودوس بودند. یافته ها: این مطالعه با شرکت 80 نفر از سالمندان انجام گرفت. میانگین سن و انحراف معیار سالمندان شرکت کننده 90/4±84/67 بود. 8/53 درصد از سالمندان زن و 3/46 درصد مرد بودند. 5/42درصد تحصیلات دانشگاهی داشتند. 8/38 درصد وضعیت اقتصادی پایین داشتند و 8/53 درصد دخل برابر خرج بود. مقایسه تغییرات نمرات کیفیت زندگی و کارآمدی سالمندان در مقابله با افتادن در گروه های قبل و بعد از مداخله نشان داد که تغییرات در هیچ یک از اجزا و نمره ی کل تفاوت آماری معنی داری نداشته است (05/0<p). نتیجه گیری: در این مطالعه تفاوت معنی دار آماری از تاثیر تحریکات حسی سازمان یافته بر کیفیت زندگی و کارآمدی سالمندان در مقابله با ترس از افتادن مشاهده نشد.