ارتباط فعالیت فیزیکی و وضعیت تغذیه ای با کیفیت زندگی و برخی از شاخص های بیوشیمیایی سرمی (لیپید پروفایل، ویتامین دی، کلسیم، قند خون ناشتا و مقاومت به انسولین) در زنان میانسال خانه های بهداشت و مراکز سلامت شهرستان کامیاران، 1396

Abstract

چکیده: مقدمه: افراد میانسال به علت عدم انجام فعالیت فیزیکی در زندگیم روزمره و تغذیه نامناسب مبتلا به چاقی و در نهایت مبتلا به بیماری های مزمن می شوند که این می تواند منجر به کاهش اعتماد به نفس، سلامت روان، رضایت مندی از زندگی و کیفیت زندگی شود. لذا، این مطالعه با هدف تعیین ارتباط فعالیت فیزیکی و وضعیت تغذیه ای با کیفیت زندگی و برخی از شاخص های بیوشیمیایی سرمی در زنان میانسال خانه های بهداشت و مراکز سلامت شهرستان کامیاران در سال 1396 انجام شد.روش کار و مواد: پژوهش حاضر مقطعی از نوع توصیفی- همبستگی بود که بر روی 164زن میانسال حائز شرایط در کامیاران انجام گرفت. نمونه گیری در این مطالعه به روش خوشه ای دو مرحله ای و به شکل تصادفی از بین پایگاه ها و مراکز بهداشتی درمانی انجام شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های مربوط به مشخصات دموگرافیک- آنتروپومتریک- مامایی، پرسشنامه بین المللی فعالیت فیزیکی (IPAQ) و پرسشنامه کیفیت زندگی (WHO-QOL) استفاده شد. در یک محیط خصوصی وزن، قد، دور کمر و دور باسن و شاخص توده بدنی (BMI = Body Mass Index) شرکت کنندگان سنجش و ثبت شد. فرم ثبت غذایی 24 ساعته به داوطلبان داده شد تا در منزل آن را در 2 روز غیرتعطیل و یک روز تعطیل تکمیل نمایند. نمونه خون ناشتا به منظور سنجش شاخص های بیوشیمیایی سرمی شامل قند خون ناشتا، تری گلیسیرید، کلسترول تام، HDL کلسترول، LDL کلسترول، مقاومت به انسولین ، کلسیم و 25-هیدروکسی ویتامین D، گرفته شد. از آزمون همبستگی پیرسون، اسپیرمن، رگرسیون خطی چندگانه، آزمون تی مستقل و انالیز واریانس یک طرفه برای آنالیز داده ها استفاده گردید.یافته ها: بین نمره کلی کیفیت زندگی و زیردامنه های آن با نمره کلی فعالیت فیزیکی، چربی، پروتئین، انرژی، اسید چرب اشباع دریافتی غذایی و نسبت دور کمر به دور باسن همبستگی معنی دار و مثبتی وجود داشت (05/0(P<. همبستگی معنی دار و معکوس بین میانگین سرمی FBS با فعالیت سبک وجود داشت (020/0=(P. بین تری-گلیسیرید سرمی با فیبر دریافتی (022/0=(P و بین کلسترول سرمی با ویتامینD دریافتی همبستگی معنی داری وجود داشت (027/0=(P. HOMA-IR با دور کمر و BMI همبستگی معنی داری داشت (05/0(P<. بین نمره کلی کیفیت زندگی با سن، تحصیلات، میزان درآمد مصرفی، تعداد فرزند همبستگی نسبتاَ قوی وجود داشت (05/0(P<. بین قند خون ناشتا با منظم بودن دوره های پریود (026/0=(P و تعداد فرزند (042/0=(P، بین ویتامین D با منظم بودن دوره های پریود (076/0=(P، بین کلسیم با میزان فعالیت در منزل (027/0=(P، بین HDL با علایم پیش از قاعدگی (027/0=(P و مصرف مکمل ویتامین D (096/0=(P همبستگی وجود داشت. بین تری-گلیسیرید با شغل (049/0=(P و تعداد فرزند (023/0=(P و بین توتال کلسترول با علایم پیش از قاعدگی (073/0=(P همبستگی معنی دار وجود داشت نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشاندهنده هم بستگی معنی دار بین کیفیت زندگی با نمره کلی فعالیت فیزیکی، چربی، پروتئین، انرژی، اسید چرب اشباع و نسبت دور کمر به دور باسن، بین FBS. با فعالیت سبک بین تر گلیسیرید با فیبر دریافتی، بین کلسترول با ویتامین دی دریافتیو بین HOMA-IR با دور کمر و BMI (شاخص توده بدنی = Body Mass بود.