تاثیر عصاره هیدروالکلی گل همیشه بهار بر سطح سرمیTNF-α، گلوکز و لپتین در رت‌های نر دیابتی نوع 1

Abstract

مقدمه: سطوح بالای گلوکز خون بطور مزمن در بیماری دیابت باعث ایجاد عوارض متعدد از جمله افزایش فاکتورهای التهابی از قبیل TNF-α و کاهش لپتین در خون و سایر بافتها می‌شود، لذا شناسایی راهکارهایی که بتواند در کاهش این عوامل مخرب تاثیرگذار باشد دارای اهمیت بسزایی است. از جمله این عوامل می¬توان به درمان های مکمل رایج از جمله ترکیبات گیاهی اشاره نمود. در این خصوص اثرات مثبت عصاره گیاه همیشه بهار در برخی بافتها گزارش شده است و این احتمال مطرح شده است که شاید بتواند در بهبود اختلالات ناشی از لپتین و TNF-α موثر باشد. لذا در این مطالعه اثر گاواژ ترکیب گیاهی گیاه همیشه بهار بر میزان گلوکز، لپتین، و TNF-α سرمی رتهای نر دیابتی مورد بررسی قرار گرفت. روش کار و مواد: شصت رت نر از نژاد ویستار، با وزن 300-250 گرم به 6 گروه، به صورت مساوي و تصادفی تقسیم شدند: گروه سالم، گروه دیابتی، گروه دیابتی با گاواژ نرمال سالین، و 3 تا گروه دیابتی دریافت کننده عصاره همیشه بهار به ترتیب با دوزهای mg/kg 250 و 150 ،100 . به منظور دیابتی کردن رت ها از استرپتوزوتوسین با دوز mg/kg 60 استروپتوزوتوسین (سیگما- آلمان) استفاده شد. مدت تیمار رتها با عصاره همیشه بهار 4 هفته بود. براي اندازه‌گيري متغيرهاي مورد نظر بعد از بيهوش کردن حیوانات، نمونه خون جهت اندازه گيري فاکتور التهابی TNF-α و لپتین به روش الایزا، و سطح گلوگز ناشتا به روش آنزیمی جمع‌آوری شد. نتایج: وزن بدن رتهای دیابتی بعد از 4 هفته مداخله، به طور معنی‌داری کمتر از رتهای گروه کنترل بود. ضمن اینکه دیابت القا شده موجب افزایش معنی‌دار در قند خون ناشتا در گروههای دیابتی نسبت به گروه کنترل شد که در گروههای دیابتی دریافت کننده عصاره‌ی گیاه همیشه بهار میزان قند خون ناشتا نسبت به گروه کنترل دیابتی کاهش معنی‌دار نشان داد. سطوح TNF-α در شرایط دیابتی افزایش نشان داد و تیمار رتهای دیابتی با عصاره گیاه همیشه بهار سبب کاهش میزان این فاکتور التهابی گردید که معنی دار بود. القای دیابت سبب کاهش لپتین سرمی در مقایسه با گروه کنترل سالم شد و عصاره همیشه بهار اثر معنی‌داری بر میزان این هورمون پپتیدی ایجاد نکرد. نتیجه گیری: عصاره گل همیشه بهار می‌تواند در بهبود برخی از اختلالات بیماران دیابتی از قبیل قند خون و التهاب موثر باشد. تیمار با عصاره میزان TNF-α را کاهش داد در حالیکه اثر قابل توجهی بر میزان لپتین سرمی نداشت.