مقایسه سطح سرمی سلنیوم و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در زنان بارور سالم با زنان نابارور مبتلا به عدم کفایت زودرس تخمدان ایدیوپاتیک: یک مطالعه مورد- شاهدی

Abstract

چکیده: مقدمه: افزایش استرس اکسیداتیو در زنان مبتلا به عدم کفایت زودرس تخمدان ایدیوپاتیک به اثبات رسیده است. با توجه به اینکه آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز و کوفاکتور آن، سلنیوم ، نقش حفاظتی در برابر آپوپتوز ناشی از استرس اکسیداتیو دارند، این مطالعه با هدف مقایسۀ سطح سرمی سلنیوم و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در زنان نابارور مبتلا به عدم کفایت زودرس تخمدان ایدیوپاتیک با زنان بارور سالم انجام شد. مواد و روشها: مطالعۀ مورد-شاهدی حاضر در بیمارستان الزهرا )وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز (و مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی از مرداد ماه 1396 تا مرداد ماه 1397 انجام گرفت. با رعایت معیارهای ورود و عدم ورود به مطالعه، 32 زن نابارور مبتلا به عدم کفایت زودرس تخمدان ایدیوپاتیک بعنوان گروه مورد و 31 زن سالم و بارور همسان سازی شده با گروه مورد از نظر سن و شاخص تودۀ بدنی بعنوان گروه شاهد وارد مطالعه شدند. سطح سرمی سلنیوم به روش طیف سنجی و میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در پلاسما با استفاده از کیت بعد از 12 ساعت ناشتایی مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: سطح سرمی سلنیوم در گروه مورد بطور معنی دار کمتر از گروه شاهد بود [تفاوت تعدیل یافته = 1/15-؛ فاصلۀ اطمینان %95 (3/5- تا 8/24-)]. میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در پلاسمای گروه مورد کمتر از گروه شاهد بود، هر چند این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود [ تفاوت تعدیل یافته- 0/67-؛ فاصلۀ اطمینان %95 (3/60 تا 5/194-)]. میزان دریافت غذایی سلنیوم در دو گروه تفاوت معنی دار نداشت و مطابق با مقدار مجاز توصیه شده برای زنان بزرگسال غیر حامله (55 میکروگرم در روز) بود. نتیجه گیری: مطالعۀ حاضر نشاندهندۀ سطح سرمی پایین سلنیوم در زنان نابارور مبتلا به عدم کفایت زودرس تخمدان ایدیوپاتیک و یک همبستگی منفی بین سلنیوم و هورمون محرک فولیکولی بود. مطالعات اپیدمیولوژیک برای روشن کردن احتمال وجود رابطه علی و معلولی بین غلظت سرمی سلنیوم و عدم کفایت زودرس تخمدان ضرورت می¬یابد. فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در دو گروه تفاوت معنی دار نداشت. برای روشن شدن توان دفاع آنتی اکسیدانی آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در این زنان مطالعات مشابه با حجم نمونۀ بالاتر و اندازه گیری سایر عوامل مرتبط با فعالیت آنتی اکسیدانی آنزیم توصیه می شود.