بررسی ارتباط نیازهای مراقبت حمایتی و درک از بیماری با کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی و رادیوتراپی مراجعه کننده به مراکز انکولوژی اراک، 1396

Abstract

چکیده: مقدمه: سرطان پستان شایعترین سرطان زنان شناخته شده است. شایع بودن بیماری و میانسال بودن اغلب مبتلایان در سنینی که اوج مسئولیت های خانوادگی و شغلی را به عهده دارند، کیفیت زندگی زنان و خانواده های ایرانی را تحت تاثیر قرار داده است. يکي از رويکردهاي ارزيابي کيفيت زندگي، سنجش نيازهاست. یکی از نیازهای عمده مبتلایان به سرطان در ایران، درک از پیش آگهی بیماری و میزان بقا می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین نیازهای مراقبت حمایتی و درک از بیماری با کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی و رادیوتراپی طراحی شد. روش کار: این مطالعه مقطعی از بهمن 95 تا مرداد 1396 بر روی 190 زن مبتلا به سرطان پستان که جهت انجام شیمی درمانی یا رادیوتراپی به مراکز انکولوژی شهر اراک، مراجعه می کردند، با روش نمونه گیری آسان انجام شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و بیماری، پرسشنامه کیفیت زندگی عمومی سرطان (Quality of Life-Cancer 30)، پرسشنامه کیفیت زندگی اختصاصی سرطان پستان (Quality of Life-Breast Cancer 23)، پرسشنامه درک از بیمار (Perceived Illness Questionnaire ) و پرسشنامه نیازهای مراقبتی حمایتی (Supportive Care Needs Survey –Short Form 34)بودند که به صورت خود ایفا، و در صورت نداشتن سواد توسط پژوهشگر از طریق مصاحبه تکمیل شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار spss21 تجزیه وتحلیل شدند. از آزمون های آنالیز واریانس یکطرفه، تی مستقل، ضریب هبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شد. یافته ها: میانگین(انحراف معیار) حیطه کلی کیفیت زندگی عمومی سرطان، (8/25)1/57، حیطه¬ علایم کیفیت زندگی اختصاصی سرطان پستان (9/17)3/43 و حیطه عملکردی آن (7/21)3/44 از دامنه 100-0 بود. تفاوت معنی داری در نمره کیفیت زندگی عمومی سرطان بین بیماران گروه شیمی درمانی و رادیوتراپی مشاهده شد (05/0>p)، اما تفاوت معنی داری از نظر نمره حیطه علایم و عملکردی کیفیت زندگی اختصاصی سرطان پستان بین بیماران گروه شیمی درمانی و رادیوتراپی مشاهده نشد (05/0<p). میانگین (انحراف معیار) نمره درک از بیماری در زنان مبتلا به سرطان9/38 (1/13) از دامنه 80-0 بود. تفاوت معنی داری از نظر نمره درک از بیماری بین بیماران گروه شیمی درمانی و رادیوتراپی مشاهده نشد (05/0<p). میانگین (انحراف معیار) نمره کلی نیازهای مراقبتی حمایتی (9/31)2/100 محدوده 170-34 بود. تفاوت معنی داری از نظر نیازهای مراقبتی حمایتی بین بیماران گروه شیمی درمانی و رادیوتراپی مشاهده نشد (05/0<p). نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه، برآورده ساختن نیازهای مراقبت حمایتی و کمک به درک صحیح از بیماری و درمان پذیری سرطان از جمله متغیرهای قابل مداخله در ارتقاء کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان بشمار می آیند.