ارزیابی روایی و پایایی پرسش نامه خلاصه ی فعالیت فیزیکی، مطالعه شده در کشور دانمارک جهت اجرای مطالعه کوهورت ملی بیماری های غیرواگیر شایع در استان آذربایجان شرقی

Abstract

زمینه و هدف: در مطالعات جمعیتی، پرسشنامههای خود گزارش دهی دقیق برای تعیین رابطه صحیح فعالیت بدنی با بیماریها ضروری است. با توجه به اهمیت اندازهگیری فعالیت بدنی در مطالعات جمعیتی، این پژوهش با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه فعالیت بدنی در فاز پایلوت کوهورت آذر انجام گرفت. روش کار: در این مطالعه مقطعی برای افراد ۵۳تا ۰۷سال شهر خامنه در آذربایجان شرقی جهت شرکت در فاز پایلوت کوهورت آذر دعوتنامهی رضایت آگاهانه جهت شرکت در مطالعه فرستاده شد. از این تعداد ۲۳۹نفر پرسشنامه فعالیت بدنی را تکمیل نمودند. جهت بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و همچنین روش گروههای شناختهشده استفاده شد. همچنین ضریب همبستگی اسپیرمن بین نمرات حاصل از دو روش پرسشنامهای جهت ارزیابی روایی همزمان استفاده شد. پایایی با استفاده از ضریب همبستگی درون طبقهای و روش ضریب آلفای کرونباخ اندازهگیری شد. جهت تحلیل دادهها از نرمافزار SPSSنسخه ۹۵و Amosنسخه ۹۵استفاده گردید. نتایج: نتایج بخش تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفههای اصلی و چرخش واریماکس به استخراج چهار عامل فعالیت تفریحی اوقات فراغت (با تبیین ۳۹/۰۵درصد واریانس)، فعالیت نشسته و غیرفعال اوقات فراغت (با تبیین ۵۶/۸۶درصد واریانس)، فعالیتهای فیزیکی امور منزل و خانهداری + فعالیت حیاط (با تبیین ۵۶/۸۸درصد واریانس) و همچنین فعالیت بدنی2 هنگام کار (با تبیین %۲۹/۸۰واریانس) منتهی شد. این ساختار بهوسیله تحلیل عاملی تأییدی مورد تصدیق قرار گرفت و تحلیل عاملی تأییدی مدل چهار عاملی گویای برازش قابلقبول الگوی ارائهشده با دادهها بود ( .) RMSEA=۷/۷۳ ،AGFI= ۷/۲۲ ،GFI=۷/۲9روایی همزمان نیز همبستگی متوسط ( )ρ =۷/۸۹و معنیداری به لحاظ آماری رانشان داد ( .)P≤۷/۷۳در بررسی روایی سازه گروهی تفاوت معنیداری بین نمره کل فعالیت بدنی و زیرگروههای شغلی، سطح تحصیلات و وضعیت ازدواج نشان داده شد ( .)P≤۷/۷۳پایایی پرسشنامه نیز توسط ضریب همبستگی درون طبقهای و روش آلفای کرونباخ به ترتیب ۷/۳۲و ۷/۰گزارش گردید. نتیجهگیری: پرسشنامه فعالیت بدنی از ویژگیهای روانسنجی متوسط و قابل قبولی برای استفاده در مطالعات جمعیتی برخوردار است و میتوان آن را برای ارزیابی الگوی فعالیت بدنی بزرگسالان استفاده کرد.