تاثیر بازتاب درمانی کف پا بر حجم شیر مادران شیرخواران نارس بستری در بیمارستان: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده
چکیده
چکیده: مقدمه: با توجه به عوارض کمبود حجم شیر در مادران شیرخواران نارس، برخی معایب روشهای دارویی و مکانیکی افزاینده ی شیر مادر و عدم وجود شواهد علمی سطح بالا در زمینه ی تاثیر اختصاصی بازتاب درمانی بر شیردهی، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر بازتاب درمانی کف پا بر حجم شیر بعد ماساژ، حجم شیر روزانه (پیامد های اولیه)؛ حجم شیر کمکی روزانه، افسردگی، اضطراب و استرس (پیامدهای ثانویه) مادران شیرخواران نارس بستری در بیمارستان انجام گرفت. مواد و روش: 74 مادر شیرده دارای شیرخوار نارسی که تغذیه ی مستقیم از پستان را شروع نکرده بودند (با سن داخل رحمی 34-28 هفته و سن خارج رحمی 54-7 روز)، به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص داده شدند. در هر دو گروه بازتاب درمانی به مدت هفت روز، روزانه یکبار و به مدت 10 دقیقه برای هر پا صورت گرفت. 5 دقیقه اول، ماساژ عمومی کف پا و 5 دقیقه دوم در گروه مداخله ماساژ و فشار نقاط مربوط به پستان، هیپوفیز و شبکه خورشیدی و در گروه کنترل ماساژ نقاط غیرمرتبط (شانه، چشم و سیاتیک کمر) بود. نتایج: از هر گروه یک نفر مداخله روز دوم به بعد را دریافت نکردند. پیامدها در همه مادران در روزهای اول، چهارم و هفتم مداخله بررسی شدند. در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل، افزایش بیشتری در حجم شیر بعد از مداخله روز هفتم [میانه (صدک 25 تا صدک 75)، 7 (10 تا 5/4) میلی لیتر در مقابل 1 (1- تا 2)، 001/0>P] و حجم شیر روزانه¬ در روز چهارم [3 (3- تا25 ) در مقابل 14 (5/3 تا 55)، 020/0=P] و هفتم [5 (3- تا 16) در مقابل 38 (9 تا 5/107)، 001/0>P] وجود داشت و در بقیه زمان ها تفاوت معنی دار آماری بین گروه ها وجود نداشت (05/0<P). در کل (با در نظر گرفتن هر سه مقطع زمانی طی مداخله) میزان افزایش در مصرف روزانه ی شیر کمکی شیرخوار (نسبت به قبل از مداخله) در گروه مداخله بطور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود (023/0=P). از نظر میانگین نمره های افسردگی، اضطراب و استرس مادران در روز هفتم تفاوت آماری معنی دار بین دو گروه (نسبت به قبل از مداخله) وجود نداشت (05/0<P). نتیجه گیری: نتایج حاکی از تاثیر بازتاب درمانی بر افزایش حجم شیر مادران شیرخواران نارس می باشد. بنابراین با توجه به سادگی و پذیرش بالا استفاده متداول از آن توصیه می شود.