مقایسه دو روش آهن یاری بر میزان هموگلوبین و خلق در دانشجویان دختر خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی تبریز: یک کار آزمایی بالینی تصادفی دو سوکور
چکیده
چکیده: مقدمه: کم خونی فقر آهن نه تنها تاثیر منفی بر عملکرد شناختی، خلق کیفیت زندگی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. مصرف مکمل آهن، وضعیت آهن و منوراژی را بهبود می بخشد. در این مطالعه تاثیر دو روش آهن یاری بر هموگلوبین، خلق و میزان خونریزی قاعدگی در دانشجویان کم خون خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی تبریز بررسی شد. روشها: در این کارآزمایی بالینی تصادفی دو سوکور 225 دانشجوی دختر با تخصیص تصادفی در سه گروه (مکمل آهن هفتگی و 4 روز اول خونریزی قاعدگی دارونما) به مدت 16 هفته (از دی ماه سال 1391 تا اردیبهشت ماه1392 ) شرکت نمودند. میزان هموگلوبین قبل و بعد از مداخله در هر سه گروه سنجیده شد. پرسشنامه خلق (POMS) پرسشنامه هیگام قبل و بعد از مداخله در هر سه گروه تکمیل شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری کای دو، تی تست و تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: تفاوت آماری معنی داری بین گروه ها از نظر مشخصات دموگرافیک، میزان هموگلوبین، نمره کل خلق و تمامی خرده مقیاس های آن و میزان خونریزی قاعدگی قبل از مداخله مشاهده نشد. پس از مداخله نیز تفاوت معنی دار آماری بر اساس تحلیل کوواریانس در میزان هموگلوبین، میزان خونریزی قاعدگی، نمره کل خلق و خرده مقیاسهای تنش، افسردگی، نیرومندی، خستگی و سردرگمی در بین گروه ها وجود نداشت و فقط از نظر خرده مقیاس خشم بین سه گروه تفاوت آماری وجود داشت. در مقایسه قبل و بعد از مداخله در هر گروه، تفاوت آماری معنی داری در میزان هموگلوبین وجود داشت، به طوری که مصرف مکمل آهن در گروه ها سبب افزایش میزان هموگلوبین گردید، در حالی که این تفاوت در میزان خونریزی قاعدگی در هر سه گره معنی دار نبود. بر اساس آزمون تی زوج، آهن هفتگی در مقایسه با آهن قاعدگی باعث بهبودی معنی داری در خرده مقیاس های خشم و سردرگمی شده بود. بحث و نتیجه گیری: تاثیر مصرف مکمل آهن در زمان خونریزی قاعدگی بر کم خونی و میزان خونریزی قاعدگی مشابه با مصرف آن به صورت هفتگی می باشد. با توجه به اهمیت خلق بر کیفیت زندگی و با توجه به اینکه آهن هفتگی باعث بهبود وضعیت کلی خلق و کاهش نمره خشم و سردرگمی شده بود، آهن یاری به صورت هفتگی برای زنان سنین باروری بر اساس دستورالعمل کمیته کشوری آهن یاری و سازمان جهانی بهداشت ضروری به نظر می رسد.