نقش بافتهای نرم پیرامون دندان ها در ایجاد مال اکلوژن
چکیده
اعمال فيزيولوژيك حفــره‌ي دهان شامل مضغ ، بلع ، تنفس و تكلم بوده كه تحت تاثير تغـــييرات سيستم عــصبي ـ عضلاني و يا بافت هاي نرم قرار گرفته و در صـورت غيرطبيعي بودن مي توانند منشاء مال‌اكلوژن گردند .
طبق تئوري تعادل ، براي حفظ و پايداري موقعيت دندان‌ها بايد نيروهاي داخل و خارج دهاني در حال تعادل باشند . هر نوع تغييري در تعادل نيروها مي تواند
تعادل سيستم را بر هم زده و بوجود آورندة مال‌اكلوژن باشد . اين
نيروها به وسيله عضلات اطراف دهاني كه به سه دسته كلي زبان ، لبها ، و
عضلات گونه تقسيم شده اند بر سيستم دنداني اعمال مي شوند .
همچنين تغيير در فعاليت ، اندازه و موقعيت لبها و زبان هر يك به نوعي در ايجاد مال‌اكلوژن‌ها مؤثر هستند .
در ارتباط با اين تغييرات مي‌توان به مواردي مثل ايجاد مال‌اكلوژن class.III و اپن‌بايت و بيرون زدگي دندان‌ها و فضاي بين دنداني در فعاليت بيش از حد زبان و بدليل موقعيت قدامي آن اشاره كرد .
همچنين كراس‌بايت خلفي ناشي از تنگي فك بالا بدليل پايين افتادن موقعيت زبان در افراد داراي تنفس دهاني يا عادت مكيدن انگشت از جملة اين موارد هستند .
موقعيت و فعاليت عضلات پيرامون دهان بسته به نوع مال‌اكلوژن تفاوت
نشان مي‌دهد . در يك فرد با اكلوژن دنداني و روابط اسكلتي نرمال در حالت
استراحت لبها تماس ملايمي با هم دارند . در بيماران داراي مال‌اكلوژنclass II div1 با قرارگيري لب پايين در پشت دندان هاي ثناياي بالا ( everted lip ) اور جت فــزايش پـيدا مي كند . در بيــماران داراي مال‌اكلــوژنclass II div2 كه لب پايين در موقعيت بالايي نسبت به دندان‌هاي ثناياي بالا قرار دارد ، دندان هاي فوق
را پوشانده و به عقب مي كشد كه در نتيجه اورجت كاهش پيدا مي‌كند .
لب‌هايي كه تونوســـيته‌ي كم دارند ، توانايي انـــدكي در جــلوگيري از حــركت دندان‌ها
و الـوئل ، بر اثر فشار زبان خواهند داشت و نتيجه ي آن جلو آمدگي دنداني در هر
دو فك (bidentoalveolar protrusion ) خواهد بود .
نتايج تحقيقات و بررسي‌هاي اخير نشان مي دهد كه نيروهائي كه از طرف
بافت‌هاي نرم و عضلات اطراف دهان به مدت طولاني بر دندان‌ها وارد مي‌شوند
حتي با مقدار كم مي تواند باعث تغيير موقعيت دندان‌ها و ايجاد مال‌اكلوژن گردد .
در مورد فانكشن‌هاي طبيعي حفره ي دهان مثل جويدن هر چند ميزان نيروهاي وارده
زياد باشد ولي به دليل كوتاه بودن زمان اثر نيرو ، تاثير آن چناني در حركت دنداني
و ايجاد مال‌اكلوژن نخواهد داشت ، اگر چه ممكن است موجب تراكم استخوان
الوئل در فكين گردد .
در مورد تاثير عادات غير طبيعي دهان در ايجاد مال‌اكلوژن بستگي به نوع، شدت عادت و زمان اثر آن دارد ، اگر نيرويي هر چند ملايم در طولاني مدت بر دندان‌ها اعمال شود موجب بروز مال‌اكلوژن خواهد شد ، اگر مقدار نيرو زياد باشد ناهنجاري زودتر و شديدتر بروز خواهد كرد .
آن چه كه مي‌تواند بر روي تعادل دندان‌ها تأثير عمده بگذارد فشارهاي
وارده از جانب زبان ، لبها و گونه‌ها در هنگام استراحت است كه از اهميت
بيشتري برخوردارند .