بررسی آناتومی آپیکالی در دندانهای سانترال ماگزیلا و پرمولر دوم مندیبل
چکیده
زمينه و اهداف
دندان سانترال ماگزيلا اكثرا و دندان پر مولر دوم منديبل معمولا داراي يك ريشه ، يك كانال و يك فورامن آپيكال مي باشند، اما مطالعات نشان داده است كه گاهي تنوعات آناتوميكي كانال ريشه‌اي اين دندان‌ها به چشم مي‌خورد. هدف از اين تحقيق بررسي تنوعات احتمالي موجود در شكل كانال ريشه، فوراميناهاي متعدد، كانالهاي لترالي يا فرعي و دلتاهاي آپيكالي در انتهاي آپيكالي ريشه‌ي دندانهاي مذكور با استفاده از تكنيك شفاف‌سازي بود.
روش بررسي: براي اين منظور تعداد 100 دندان سانترال فك بالا و 137 دندان پرمولردوم فك پايين از طريق بخش جراحي دانشكده دندانپزشكي تبريز و مطب‌هاي خصوصي و كلنيك‌هاي دندانپزشكي داير در اين شهر كه بدليل پوسيدگي شديد و غيرقابل ترميم بودن، بيماريهاي پريودنتالي شديد و نيازهاي درماني ارتدونسي كشيده شده بودند و سن و نژاد بيماران در اين مطالعه نيز براي ما ناشناخته بود، جمع‌آوري شدند و بعد از ترزيق مركب چين به داخل كانال‌ها، در اسيد نيتريك 5 درصد دمنيراليزه شدند و سپس در متيل ساليسيلات شفاف گرديدند و بوسيله ذره‌بين با بزرگ‌نمايي 3× مورد مطالعه قرار گرفتند.
يافته‌ها: طي اين مطالعه مشاهده شد كه كانالهاي لترالي و يا فرعي در 5/84 درصد موارد در سانترال بالا و در 15/77 درصد موارد در پرمولردوم فك پايين در قسمت آپيكالي ريشه‌ي اين دندان‌ها قرار گرفته‌اند. فوراميناهاي فرعي در سانترال فك بالا 11 درصد و در پرمولردوم فك پايين 08/24 درصد مشاهده شد. در 89/21 درصد موارد فورامن اصلي در مركز آپكس ريشه‌ي پرمولردوم فك پايين و 17 درصد موارد در سانترال فك بالا در مركز آپكس ريشه‌ي آن ديده مي‌شد. در اين مطالعه دلتاهاي آپيكالي در دندانهاي پرمولردوم فك پايين 38/4 درصد و در سانترال فك بالا 2درصد گزارش مي‌شود. فراواني يك كانال و يك فورامن در انتهاي آپيكالي ريشه‌ي دندانهاي سانترال فك بالا 100 درصد و در انتهاي آپيكالي ريشه‌ي دندانهاي پرمولردوم فك پايين 129(16/94درصد) بوده‌است در حاليكه فراواني دو كانال و دو فورامن در انتهاي آپيكالي ريشه‌ي دندانهاي پرمولردوم فك پايين 7(11/5 درصد) و فراواني سه كانال و سه فورامن 73/0 درصد گزارش مي‌شود.
نتيجه‌گيري: با توجه به اين مطالعه مشابه مطالعات گذشته، معلوم مي‌شود كه تنوعات آناتوميكي در یک سوم آپيكالي ريشه‌ي دندان‌ها بخصوص در دندانهاي خلفي بيشتر است.