تاثیر نیکوتینامید مونونوکلئوتید و تروگزروتین بر آسیب کبدی ناشی از دوکسوروبیسین در رت

Abstract

دوکسوروبیسین یک داروی سیتوتوکسیک آنتراسایکلین است که برای درمان انواع مختلف سرطان استفاده می شود. با این حال، تعدادی از عوارض جانبی سیستمیک آن، مصرف این دارو را در بیماران سرطانی محدود کرده است. یکی از مهمترین عوارض جانبی دوکسوروبیسین سمیت کبدی است که باعث اختلال در عملکرد کبد می شود. نیکوتین آمید مونونوکلئوتید (NMN) برای فعالیت میتوکندری ضروری است و مکمل های آن می توانند غلظت کم آن در سمیت کبدی دوکسوروبیسین را جبران کرده و فعالیت سلولی میتوکندری را افزایش دهند. تروگزروتین (TXR) نیز دارویی است که باعث کاهش استرس اکسیداتیو شده و باعث بهبود عملکرد طبیعی میتوکندری و کاهش استرس سلولی می گردد. بنابراین، انتظار می‌رود که تجویز ترکیبی این دو دارو به طور مؤثری از سمیت کبدی دوکسوروبیسین در بیماران سرطانی جلوگیری کند. مواد و روش ها: در این مطالعه از 30 رت با رعایت شرایط استاندارد آزمایشگاهی استفاده گردید. گروه های درمانی نیکوتینامید مونونوکلئوتید، تروگزروتین با ترکیب با دوکسوروبیسین با هم یا به تنهایی با دوز های مختلف به رت ها تزریق شد. بعد از سپری شدن زمان تعیین شده، تغییرات هیستوپاتولوژیک کبد با استفاده از رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین و میکروسکوپ نوری، میزان سرمیAST ( آسپارتات آمینو ترانسفراز) و ALT( آلانین آمینوترانسفراز) با استفاده از کیت اختصاصی و روش الایزا، میزان دپولاریزاسیون غشای میتوکندری توسط رنگ آمیزی 1JC- و تکنیک فلوئورومتری، تولید ROS (Reactive Oxygen Species) میتوکندری توسط رنگ آمیزی DCFH-DA با استفاده از روش فلوئورومتری و میزان سایتوکاین‌ التهابی TNF-α (Tumor Necrosis Factor-α), IL-1β (Interlukine-1β) and IL- (Interlukine-6) توسط روش الایزا ارزیابی شد. یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که تجویز NMN وTXR با هم و یا به تنهایی در گروه های دریافت کننده دوکسوروبیسن، سبب کاهش آسیب کبدی در سطح بافتی رت های مورد مطالعه گردیده است. علاوه بر این، نتایج حاصل از بررسی میزان عملکرد طبیعی میتوکندری (بررسی میزان پتانسیل غشا) و خاصیت آنتی اکسیداتیو آن (اندازه گیری میزان ROS) نشان داد که گروه های دریافت کننده همزمان TXR و NMN نسبت به بقیه گروه های درمانی به طور موثرتری سبب کاهش استرس اکسیداتیو و افزایش بیوژنز میتوکندری کبدی شده اند. همچنین، کاهش آنزیم های کبدی AST و ALT و نیز کاهش سایتوکاین های التهابی (IL-1β ، IL-6 و TNF-α) نیز بیان گر این موضوع می باشد که این روش درمانی تا حدود زیادی بر روی عملکرد کبد تاثیرمثبت داشته و از میزان التهاب آن کاسته است.