بررسی تاثیر همه گیری کووید -19 بر روند خدمات مکمل یاری ریزمغذی های ارائه شده به مادران باردار وکودکان تا 18 ماهگی در سیستم بهداشتی ایران و شاخص های سلامت مرتبط
Abstract
همه گیری جهانی کووید-19 در سال 2020 علاوه بر مرگ و میر های گسترده با کاهش دسترسی ،عدم ارائه و یا تاخیردر خدمات بارداری و نوزادی به دلیل ترس از ابتلا به بیماری ، بسته شدن شهرها و بیکاری گردید. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر کووید 19 بر خدمات مکمل یاری ارایه شده بر مادران باردار و کودکان تا 18 ماهگی در مناطق روستایی شهرستان تبریز و ارایه پیشنهاداتی بر اساس تجارب جهانی طراحی شده است.
روش کار:دراین مطالعه کارآزمایی شبه تجربی، متغیرهای زمینه ای-فرایندی(مراقبتها و خدمات ارائه شده به مادران باردار و کودکان آنها تا یک ونیم سالگی) و پیامدی در چند مرحله از روی پرونده های بهداشتی خانوارهای روستایی آ.شرقی شهرستان تبریز جمع اوری و وارد نرم افزار SPSSشدند .داده ها برای سالهای قبل (1396-1398) و حین کرونا 1399- 1400 تهيه و تجزیه وتحليل آماري شدند و روند خدمات برای سالهای 1373 تا 1401 هم در نمودارهایی نمایش داده شدند .برای آزمون متغیرها ی کمی از Student t-test و متغیرهای کیفی از کای اسکوئر استفاده شد. مقدار p دو طرفه کمتر از 0.05 از نظر آماری معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته ها :از تعداد 5657 نمونه مادر باردار از زمان تشکیل پرونده تا 18 ماهگی فرزندش در خلال سی سال (1373-1400)تعداد 921 مورد مربوط به سه سال قبل ( 538 معادل 58.5 درصد) و 382 مورد معادل 41.5 درصد هم مربوط به سالهای حین کووید بودند. میزان سواد مادر همچنین وضعیت اشتغال مادران باردار در دو گروه قبل و همه گیری کرونا تغییرات اندک و غیرمعنی دار داشتند و میزان زایمانهای سزارین ، حاملگی های بار اول ،سقط و مرده زایی افزایش معنی دار اماری نشان دادند. خدمات مکمل یاری مادران باردار و فرزانشان تا 18 ماهگی در دو مقطع قبل و بعد کرونا از نظر کمی تفاوت چندانی نداشت .