بررسی میزان ریکانالیزاسیون ترومبوز وریدهای مغزی ۶ ماه بعد از درمان و بررسی ارتباط آن با نوع درمان آنتی‌کوآگولان
Abstract
ترومبوز وریدی که بر وریدها و سینوس‌های مغزی تأثیر می‌گذارد (CVT) یک بیماری عصبی غیرشایع است. به‌طور سنتی بیماران با هپارین وریدی و سپس یک آنتاگونیست خوراکی ویتامین K مانند وارفارین درمان می‌شدند. داروهای ضد انعقاد مستقیم خوراکی (DOACs) ممکن است مزایایی نسبت به وارفارین داشته باشند. شواهدی جهت وجود اثربخشی دابیگاتران و ریواروکسابان وجود دارد. هدف این مطالعه بررسی میزان ریکانالیزاسیون ترومبوز وریدهای مغزی ۶ ماه بعد از درمان و بررسی ارتباط آن با نوع درمان آنتی‌کوآگولان بود.
مواد و روش‌ها: این مطالعه به‌صورت مقطعی توصیفی- تحلیلی بود و جمعیت هدف شامل تمام بیماران مبتلا به CVT که از تاریخ مهرماه 1399 تا اسفند 1400 به بیمارستان امام رضا (ع) شهر تبریز مراجعه کرده و پرونده‌هایشان در بخش مربوطه موجود است، بود. حجم نمونه 57 بیمار بود که با توجه به نوع درمان و معیارهای خروج، در نهایت 45 بیمار وارد مطالعه شدند. روش نمونه‌گیری در این مطالعه به‌صورت تمام شماری بود. ابتدا اطلاعات دموگرافیک مربوط به بیماران مانند سن، جنسیت و وجود بیماری‌های زمینه‌ای از پرونده بیماران استخراج و در چک‌لیست مربوطه ثبت شد. در ادامه تصاویر MRI و MRV مغزی بیماران بررسی و تفسیر و داده‌های مربوطه ثبت شد. اطلاعات مربوط به بررسی وضعیت بیمار توسط MRI 6 ماه پس از شروع درمان نیز از مراکز انجام‌شده استخراج و تفسیر شد و میزان سایز ضایعه و میزان ریکانالیزاسیون بر اساس تصاویر کنترل، بررسی، تفسیر و بین دو گروه موردمطالعه مقایسه شد. در این مطالعه میزان ریکانالیزاسیون بر اساس تصویربرداری‌ها به سه گروه کامل، پارشیال و بدون ریکانالیزاسیون تقسیم‌بندی شد. از طرف دیگر، ارتباط بین میزان ریکانالیزاسیون و نوع درمان‌های دریافتی (درمان با وارفارین و درمان با داروهای آنتی‌کوآگولان جدید مانند آپیکسابان) نیز بررسی و مقایسه شد.
یافته‌ها: در این مطالعه، از بین محل و وسعت ترومبوز سینوس‌های وریدی، هیچ‌کدام از متغیرهای SSS، Transverse sinus، Sigmoid sinus، Jugular، Deep Veins و Cortical Veins بین دو گروه بیماران تحت درمان با آنتی‌کوآگولان‌های جدید و وارفارین موردمطالعه، ارتباط معنادار آماری مشاهده نشد (P>0.05). همچنین در این مطالعه، محل و وسعت ترومبوز سینوس‌های وریدی قبل و بعد از 6 ماه از درمان آنتی‌کوآگولان‌های جدید و وارفارین در افراد موردمطالعه، تفاوت معنادار آماری مشاهده نشد (P>0.05). میزان ریکانالیزاسیون بین دو گروه بیماران تحت درمان با آنتی‌کوآگولان‌های جدید و وارفارین موردمطالعه، ارتباط معنادار آماری مشاهده نشد (P>0.05).