بروز بیومارکر های ki67,MDM2 وSox2 درلیکن پلان دهانی و پوستی
Abstract
لیکن پلان یک بیماری التهابی پوستی مخاطی مزمن است که باعث درگیری پوست، سطوح مخاطی و بطور کمتر شایع مو و ناخن ها می¬شود. این بیماری در بعضی مطالعات به عنوان ضایعه پیش بدخیم مطرح شده و توانایی تبدیل شدن به کارسینوم سلول سنگفرشی دهان را دارد. شناسایی بیومارکرهای قابل اعتماد برای تشخیص تغییر شکل بدخیم نقش مهمی در ایجاد غربالگری وپیگیری در بیماران مبتلا به ضایعات پیش-سرطانی دارد. لذا هدف از این مطالعه ارزیابی سطوح بیان MDM2,Sox2 و Ki-67 ، به منظور ارزیابی نقش آنها به عنوان نشانگرهای احتمالی تحول بدخیم در لیکن پلان می¬باشد؛ لذا مطالعه حاضر با هدف بروز بیومارکر های ki67,MDM2 وSox2 درلیکن پلان دهانی و پوستی انجام شد.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع مقطعی بود. جمع آوری نمونه به صورت نمونه¬گیری ساده و سرشماری بود که تمام بیماران بزرگسال (بیش از 18 سال تا 60) مراجعه کننده با تشخیص لیکن پلان به بیمارستان سینا تبریز در بازه زمانی فروردین 1401 تا خرداد 1402 وارد مطالعه شدند. تعداد 25 بیمار لیکن پلان پوستی و 25 بیمار لیکن پلان دهانی مورد بررسی قرار گرفتند. تشخیص لیکن با استفاده از سابقه، علائم و معاینات بالینی بیمار ونتیجه بیوپسی بود.
يافته¬ها: سطح بیان بیومارکرهای MDM2,Sox2 و Ki-67 در نمونههای بافتی پوستی و دهانی بیماران مبتلا به لیکن پلان تعیین شد و نتایج نشان داد که در برخی نمونهها سطح بیان Ki-67، Sox2 و MDM2 پایینتر و در نمونههای دیگر بالاتر است. سپس میزان بیان این بیومارکرها در انواع مختلف لیکن پلان دهانی (غیراروزیوو اروزیو) بررسی شد که تفاوتهای معناداری بین آنها مشاهده گردید. همچنین ارتباط بین سطح بیان MDM2، Sox2 و Ki-67 با یکدیگر در نمونههای پوستی و دهانی ارزیابی شد و در حالی که در نمونههای دهانی تفاوت معناداری یافت شد، در نمونههای پوستی این تفاوت معنادار نبود. علاوه بر این سطح بیان این مارکر ها در لیکن پلان دهانی و پوستی ارزیابی شد که این تفاوت معنادار نبود.