تـأثـیر مکـمل‌یـاری سیـن‌بیـوتیک بـر شـاخــص‌های بیـوشـیمیایی آسیب‌عضلانی، التهابی و وضعیت تغذیه‌ای در ورزشکاران حرفه‌ای فوتسال
Abstract
مقدمه و هدف:
ورزشکاران حرفه‌ای به‌ویژه در رشته‌های پرفشار و پر تحرک مانند فوتسال، به دلیل تمرینات شدید و مداوم در معرض آسیب‌های عضلانی، التهاب مزمن و تغییرات ترکیب بدنی قرار دارند. وضعیت تغذیه و مداخلات هدفمند می‌توانند نقشی کلیدی در کاهش این آسیب‌ها و ارتقای عملکرد ورزشی ایفا کنند. مکمل‌های سین‌بیوتیک به دلیل اثرات تنظیم‌کننده بر پاسخ‌های التهابی، بهبود شاخصهای عضلانی و بهینه‌سازی ترکیب بدنی، به عنوان یک مداخله نوین مورد توجه قرار گرفته‌اند. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر مکمل سین‌بیوتیک بر شاخصهای آسیب عضلانی، التهاب، وضعیت تغذیه و ترکیب بدنی در ورزشکاران حرفه‌ای فوتسال طراحی گردید.
روش کار:
این پژوهش به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور بر روی 25 ورزشکار حرفه‌ای فوتسال انجام شد. ورزشکاران به‌صورت تصادفی به دو گروه مداخله (مصرف مکمل سین‌بیوتیک) و کنترل (مصرف دارونما) تقسیم شدند. در طول مدت مداخله که 12 هفته به طول انجامید، 13 نفر در گروه مداخله و 12 نفر در گروه کنترل باقی ماندند.گروه مداخله مکمل سین‌بیوتیک حاوی CFU 109 از 8 سویه متفاوت پروبیوتیک و 5/338 میلی‌گرم فروکتوالیگوساکارید به عنوان پری‌بیوتیک، و گروه کنترل مکمل مشابه بدون مواد فعال مصرف نمود. در ابتدا و انتهای مطالعه بعد از یک مسابقه شبیه‌سازی شده استاندارد، نمونه‌های خون جهت بررسی سطوح سرمی شاخصهای مرتبط با آسیب عضلانی (کراتین کیناز، لاکتات دهیدروژناز، آسپارتات آمینوترانسفراز و تروپونین) و آنزیم‌های التهابی (اینترلوکین-6، فاکتور نکروزدهنده تومور-آلفا و پروتئین واکنشی C با حساسیت بالا) جمع‌آوری شد. دریافت و مصرف مواد غذایی، ترکیب بدنی و شاخصهای تن‌سنجی نیز ارزیابی گردید. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخه 26 و با استفاده از آزمون تی مستقل و آنالیز کوواریانس (ANCOVA) انجام شد. سطح معناداری 05/0 P < در نظر گرفته شد.
یافته‌ها:
در انتهای مطالعه مصرف مکمل سین‌بیوتیک در مقایسه با دارونما به طور معناداری منجر به کاهش برخی از شاخصهای آسیب عضلانی مثل کراتین کیناز (001/0>P ) و آسپارتات آمینوترانسفراز (01/0>P ) و برخی از شاخصهای التهابی چون فاکتور نکروزدهنده تومور-آلفا (001/0>P ) و پروتئین واکنشی C با حساسیت بالا (001/0>P )، در پایان مداخله شد. این در حالی است که نتایج بر روی سایر فاکتورهای مربوط به آسیب عضلانی ازجمله تروپونین، لاکـتات دهیدروژناز و شاخصهای التهابی از جمله اینترلوکین-6 از لحاظ آماری معنادار نبود (05/0P >). علاوه بر این، شاخصهای تـرکیب بدنی مانند توده چربی (01/0>P ) و درصد چـربی (01/0>P ) نیز در گروه مداخله بهبود یافتند.
نتیجه‌گیری:
مداخله با مکمل سین‌بیوتیک می‌تواند به‌عنوان یک رویکرد تغذیه‌ای مؤثر در کاهش آسیب عضلانی و التهاب و بهبود برخی از شاخصهای ترکیب بدنی در ورزشکاران حرفه‌ای فوتسال مورد استفاده قرار گیرد. این یافته‌ها بر اهمیت بهره‌گیری از مداخلات تغذیه‌ای هدفمند در ورزشکاران تأکید دارد.
واژگان کلیدی: سین‌بیوتیک، آسیب عضلانی، التهاب، ترکیب بدنی، فوتسال.