ارتباط شاخصهای غذایی مبتنی بر مواد گیاهی و نوع و میزان پروتئین مصرفی با شاخصهای ایمنی التهاب سیستمیک، کاردیومتابولیک، آتروژنیک پلاسما و اجزای سندرم متابولیک در افراد مبتلا به دیابت نوع د و

Abstract

ده مقدمه: ارتباط الگو ‌های غذایی مبتنی بر مواد گیاهی (PDIs ) و پروتئین های مصرفی با عوامل خطر قلبی-عروقی، عمدتاً در جمعیت عمومی بررسی شده است. از آنجا که مطالعات محدودی در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع دو (T2DM) انجام گرفته، بنابراین، مطالعه حاضر به منظور بررسی ارتباط بین PDIs و نوع و میزان پروتئین های مصرفی با شاخصهای ایمنی ـ التهاب سیستمیک، کاردیومتابولیک وآتروژنیک پلاسما، الگوی لیپیدی و اجزای سندرم متابولیک در افراد دیابتی در قالب یک مطالعه مقطعی- تحلیلی با استفاده از داده های مطالعه کوهورت آذر انجام گرفت. مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی- تحلیلی در بین 1947 بیمار مبتلا به T2DM از هر دو جنس و در محدوده سنی 35 تا 70 سال که در مطالعه کوهورت آذر شرکت کردند، انجام شد. داده‌های غذایی با استفاده از پرسشنامه بسامد خوراک 130 قلم غذایی جمع‌آوری شد. PDIs شامل الگو غذایی مبتنی بر کل مواد گیاهی (OPDI ) که برای محاسبه آن گروه های غذایی گیاهی سالم و ناسالم به صورت مثبت و گروه های غذایی حیوانی به صورت منفی امتیازبندی شدند، الگو غذایی مبتنی بر مواد گیاهی سالم (hPDI ) که برای محاسبه آن گروه های غذایی گیاهی سالم به صورت مثبت و گروه های غذایی گیاهی ناسالم و حیوانی به صورت منفی امتیازبندی شدند و الگو غذایی مبتنی بر مواد گیاهی ناسالم (uPDI ) که برای محاسبه آن گروه های غذایی گیاهی ناسالم به صورت مثبت و گروه های غذایی گیاهی سالم و حیوانی به صورت منفی امتیاز بندی شدند. نهایتا امتیازات مربوط به گروه های غذایی جمع شدند تا امتیاز کل هر شاخص محاسبه شود، بطوریکه هر چه امتیاز شاخص بیشتر باشد پایبندی به آن الگو بیشتر بوده است. همچنین درصد پروتئین های مصرفی(کل، گیاهی و حیوانی) محاسبه شد. تجزیه و تحلیل رگرسیون لجستیک دوگانه برای ارزیابی ارتباطات انجام شد. یافته ها: میانگین سنی افراد شرکت کننده در مطالعه 25/8 ± 90/54 سال بود و 61% جمعیت را زن تشکیل می دادند. میانگین (انحراف معیار) امتیازات PDIs محاسبه شده در کل جمعیت دیابتی برای OPDI (22/6) 6/53، hPDI (81/6) 6/53 و uPDI (11/7) 9/53 بود. همچنین میانگین (انحراف معیار) درصد پروتئین های مصرفی برای پروتئین کل (66/1) 0/13، گیاهی (19/1) 26/8 و حیوانی (71/1) 76/4 بود. بعد از تعدیل برای متغیرهای مخدوشگر بالقوه افراد دیابتی با پایبندی بیشتر به OPDI، 43% شانس کمتری برای ابتلا به پرفشاری خون دیاستولی داشتند (نسبت شانس=57/0؛ فاصله اطمینان 95% : 89/0-37/0). همچنین، بین hPDI و شانس ابتلا به پرفشاری خون دیاستولی ارتباط معکوس معنی داری بعد از تعدیل متغیرهای مخدوشگر مشاهده شد (نسبت شانس= 56/0؛ فاصله اطمینان 95% : 90/0-35/0). بعد از تعدیل برای متغیرهای مخدوشگر بالقوه پایبندی بیشتر به hPDI به طور معنی داری با کاهش 30 درصدی در شاخص ایمنی-التهاب سیستمیک همراه بود (نسبت شانس=70/0؛ فاصله اطمینان 95% : 98/0-50/0). مصرف بیشتر پروتئین حیوانی با شانس کمتر پرفشاری خون سیستولی بعد از تعدیل برای متغیرهای مخدوشگر همراه بود (نسبت شانس= 65/0؛ فاصله اطمینان 95% : 96/0-43/0). همچنین، بین پروتئین گیاهی مصرفی و شاخص آتروژنیک پلاسما ارتباط معنی دار معکوسی (نسبت شانس= 64/0 ؛ فاصله اطمینان 95% : 98/0-41/0) بعد از تعدیل برای متغیرهای مخدوشگر بالقوه یافت شد. نتیجه گیری: به طور کلی، در مطالعه حاضر ارتباطات معنی داری بین PDIs با DBP و SII مشاهده شد. همچنین، پروتئین های مصرفی نیز با SBP و AIP ارتباط معنی داری داشتند. کلمات کلیدی: الگو غذایی مبتنی بر مواد گیاهی، پروتئین های مصرفی، شاخص ایمنی-التهاب سیستمیک، شاخص قلبی- متابولیک، دیابت نوع دو