بررسی میزان بقا و علل گستردگی عوارض بیماری موکورمایکوزیس رینوسربرال در طی سه سال پاندمی کووید19
Abstract
موکورمایکوزیس راینو‌سربرال یکی از عفونت‌های قارچی نادر اما کشنده‌ای است که اغلب در بیماران با ضعف سیستم ایمنی، به ویژه بیماران دیابتی، رخ می‌دهد. این بیماران به دلیل استفاده گسترده از کورتیکواستروئیدها برای مدیریت التهاب ریه در کووید-۱۹ و همچنین کنترل نامناسب سطح قند خون، مستعد ابتلا به موکورمایکوزیس بوده‌اند. متاسفانه ما در بیمارستان امام رضای تبریز در طی 3 سال گذشته همانند مراکز درمانی در سایر نقاط جهان شاهد بیماران عارضه دار شده فراوانی بوده ایم که حتی منجر به فوت بیماران جوان و یا کوری آنها شده است. فاصله زمانی جراحی ها و عوارض در طی زمان بستری مورد تاکید قرار گرفت. لذا با توجه به اینکه مرکز آموزشی درمانی امام رضا به عنوان مرکز اصلی بستری کننده این بیماران بود هدف از مطالعه حاضر بررسی میزان بقا و علل گستردگی عوارض بیماری موکورمایکوزیس رینوسربرال در طی سه سال پاندمی کووید19 بود.
روش کار و مواد: یک مطالعه مقطعی بر روی بیماران بستری(111 نفر) که با احتمال تشخیص موکورمایکوزیس در طی سه سال پاندمی کووید ۱۹ در بیمارستان امام رضا تحت درمان قرار گرفته بودند و با بیوپسی تشخیص موکورمایکوزیس قطعی شده بود ، انجام شد. در این مطالعه برای جمع آوری داده ها از پرونده های بیماران با تشخیص قطعی موکورمایکوزیس که در واحد بایگانی بیمارستان امام رضا قرار داشتند استفاده شد، در بررسی هر پرونده داده هایی از قبیل سابقه ابتلا به دیابت ،سابقه ابتلا به کووید۱۹ در طی سه ماه گذشته بر اساس تست پی سی آر مثبت یا یافته های بالینی ،سابقه بیماری های نقص سیستم ایمنی شامل کانسر ها ،بیماران پیوندی ،سابقه مصرف اخیر کورتون با دوز بالا بررسی شد. در این مطالعه رابطه میان طول مدت علائم ،شدت علائم ،فاصله زمانی بین طول مدت ابتلا و شروع درمان دارویی ،فاصله زمانی بین طول مدت ابتلا و شروع درمان جراحی تحت بررسی قرار گرفت.
یافته ها: در این مطالعه ارتباط معنادار بین دیابت و سطح قند خون،مصرف کورتیکواستروئید و بیماری های زمینه ای با عوارض شدید موکورمایکوزیس مشاهده شد و همچنین بین تشخیص موکورمایکوزیس تا شروع جراحی کمتر از 5-2 روز و تشخیص موکورمایکوزیس تا جراحی کمتر از 24 ساعت در پیشگیری از کوری و عوارض شدید موثر است؛ لذا ضرورت بر شروع هرچه سریع تر درمان دارویی و انجام جراحی هر چه سریع تر تاکید می شود. لازم به ذکر است که سه متغیر بینایی، فاصله زمانی ابتلا به موکورمایکوزیس تا جراحی، وجود نکروزیس و فوت بیمار به عنوان حساس ترین متغیرها در برروز عوارض شدید این بیماران شناسایی شدند.