سطح فعالیت فیزیکی و ارتباط آن با سرسختی روانی و تاب آوری در پرستاران بخش مراقبت های ویژه بیمارستان های آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی تبریز، 1402

Abstract

چکیده زمینه و هدف: پرستاران بیشترین تعداد کارکنان مراقبت سلامت را تشکیل می دهند و به علت شرایط کاری پر استرس، کیفیت زندگی حرفه ای آنان آسیب پذیر است. از مهم ترین راهبردهای مقابله ای در شرایط استرس زا، سرسختی روانی و تاب آوری می باشد. همچنین ورزش کردن و سطح فعالیت فیزیکی از عوامل مهم حفظ و ارتقای سلامتی جسمی و روانی در افراد می باشد. با این وجود ارتباط بین سطح فعالیت فیزیکی و پیامدهای روانشناختی در پرستاران کمتر بررسی شده است. لذا، مطالعه حاضر با هدف بررسی سطح فعالیت فیزیکی و ارتباط آن با سرسختی روانی و تاب آوری در پرستاران بخش مراقبت های ویژه انجام گردید. مواد و روش کار: طرح این مطالعه توصیفی- همبستگی است که طی آن اطلاعات لازم 225 نفر از پرستاران شاغل در بخش های ویژه بیمارستان های آموزشی منتخب دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال 1402 که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده بودند و با استفاده از پرسشنامه جمعیت شناسی، پرسشنامه تاب آوری کانر-دیویدسون (CD-RISC)، سرسختی اهواز و پرسشنامه بین المللی فعالیت فیزیکی (IPAQ) گردآوری شد. داده ها در محیط نـرم افـزار SPSS نسـخه 24 با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون همبستگی پیرسون، t گروه های مستقل، آنالیز واریانس یکطرفه و کای دو تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج آنالیز داده ها نشان داد 2/78 درصد پرستاران زن، 6/67 درصد متاهل و میانگین سنی آنان 23/35 سال است و حدود 57 درصد آنان دارای سابقه کار 10 سال و یا پایینتر با میانگین 49 ساعت کار در هفته هستند. میانگین نمره تاب آوری و سرسختی پرستاران به ترتیب 50/13 ± 10/60 و 54/8 ± 23/46 بود که در محدوده قابل قبولی قرار دارد. نزدیک به نیمی از پرستاران (3/45 درصد) دارای سطح فعالیت فیزیکی کم بوده و تنها 20 درصد از آنان فعالیت شدید داشتند. براساس نتایج آزمون همبستگی پیرسون، ارتباط آماری معنی دار و مستقیم بین متغیرهای تاب آوری و سرسختی روانی یافت شد) 001/0 > p، 53/0r= (. همچنین بین سطح فعالیت فیزیکی و متغیرهای سرسختی روانی (3df= ،51/0f= و 67/0 p=) و تاب آوری (3df= ، 68/0f= و 56/0 p= ) ارتباط معنی دار آماری یافت نشد. بعلاوه بین داشتن سابقه قبلی ورزش و متغیرهای سرسختی و تاب آوری ارتباط معنی دار آماری وجود داشت( 05/0 > p) . نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد سطح فعالیت فیزیکی در پرستاران کم ولی سطح تاب آوری و سرسختی آنان مناسب می باشد. پرستارانی که سابقه قبلی ورزش داشتند، نسبت به سایر پرستاران سرسختی و تاب آوری بالاتری داشتند. بنابراین به منظور بهبود و ارتقای تاب آوری و سرسختی در پرستاران همچنین بهبود سطح فعالیت فیزیکی در آنان به یک برنامه آموزشی و مدیریتی مدون و منسجم در زمینه ورزش کردن و انجام فعالیت فیزیکی برای پرستاران نیاز است که می تواند زمینه ساز بهبود سلامت جسمی و روانی آنان و به دنبال آن افزایش کیفیت خدمات پرستاری و سلامت جامعه گردد.