بررسی پیشگویی کنندگی ابزارهای خطرسنجی ده ساله حوادث قلبی عروقی فرامینگهام و گلوبوریسک بر آسیب پذیری در جمعیت سالمند شهر تبریز

Abstract

خلاصه فارسی بیماریهای قلبی-عروقی شایعترین بیماری در بین سالمندان به شمار می‌رود. مطالعات مختلف ارتباط بین آسیب‌پذیری و عوامل‌خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی را نشان داده است. در این مطالعه توصیفی_تحلیلی با هدف بررسی میزان پیشگویی‌کنندگی ابزارهای خطر سنجی ده ساله حوادث قلبی عروقی فرامینگهام و گلوبوریسک بر آسیب‌پذیری جمعیت سالمند شهر تبریز انجام گرفت. روش اجرا: روش مطالعه حاضر مقطعی است که در سال 1401و1402 روی 1026 نفر از سالمندان 60سال و بالاتر فاقد بیماری قلبی عروقی واجد پرونده سلامت در پایگاههای سلامت شهر تبریز به روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام یافته است. ابزار مورد استفاده در این مطالعه ابزار خطر سنجی فرامینگهام، ابزارگلوبوریسک و پرسشنامه آسیب‌پذیر می‌باشد. نمرات خطر فرامینگهام و گلوبوریسک از داده‌های ثبت شده در سامانه الکترونیکی سیب بدست آمد و پرسشنامه آسیب‌پذیری طی مصاحبه حضوری یا تماس تلفنی با سالمندان تکمیل شد. جهت تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزارهای Stata Version 17 و SPSS STATISTICS 27استفاده گردید. یافته ها: به ازای هر واحد افزایش در نمره خطر فرامینگهام شانس پیش آسیب‌پذیری و آسیب‌پذیری 6 درصد افزایش می‌یابد. با کنترل عوامل مخدوشگر، تنها اثرات کاهش دهنده جزئی داشت که این روابط از نظر آماری معنادار می‌باشد. از لحاظ دسته بندی نمرات خطر، افرادی که در دسته نمره خطر متوسط و پرخطر فرامینگهام قرار دارند، به ترتیب 4/2 و 54/8 برابر شانس پیش آسیب‌پذیری و آسیب‌پذیری افزایش یافته است که دارای رابطه آماری معنادار بود و با تعدیل مخدوشگرها نسبت شانس در دسته متوسط و پرخطر 85/1و 76/4 رسید که رابطه آماری معنادار بود. نتایج بررسی در نمره خطر گلوبوریسک نشان داد که به ازای هر واحد افزایش در نمره خطر گلوبوریسک، شانس قرار گیری در دسته پیش آسیب‌پذیر و آسیب‌پذیر 6درصد افزایش می‌یابد و این رابطه از نظر آماری معنادار می‌باشد و با تعدیل مخدوشگر‌ها نسبت شانس به 4درصد کاهش یافت که از نظر آماری معنی دار می‌باشد. اما در دسته بندی نمره خطر گلوبوریسک، روابط آماری معنادار مشاهده نگردید. نتیجه‌گیری: عوامل خطرCVD با آسیب‌پذیری مرتبط است، این مطالعه نشان داد که ابزار خطرسنجی ده ساله حوادث قلبی عروقی فرامینگهام پیشگویی کننده مناسبی برای رخداد پیش آسیب‌پذیری وآسیب‌پذیری می‌باشد ولی ابزار گلوبوریسک دارای زابطه آماری معناداری نبود. با توجه به اینکه این مطالعه جز اولین مطالعات پژوهشی در زمینه بررسی پیشگویی کنندگی ابزار خطرسنجی فرامینگهام و گلوبوریسک بر پیش‌آسیب‌پذیری و آسیب‌پذیری سالمندان می‌باشد نیاز است مطالعات جامع‌تری در این زمینه صورت پذیرد.