بررسی شیوع افسردگی در جمعیت حاشیه نشین تبریز

Abstract

افسردگی از شایع ترین اختلالات روانی در جمعیت عمومی سراسر جهان به شمار میرود که شیوع آن هر ساله افزایش می یابد. افسردگی تمام گروه های سنی، جنسیتی، تمام نژادها و قومیت ها را در برمیگیرد. این بیماری، چند عاملی بوده و معمولا به دلایل ژنتیکی، استرسورهای محیطی، اجتماعی و روانی مختلف نسبت داده میشود. جهت کاهش اختلالات سلامت روان در سراسر جهان، ارزیابی شیوع افسردگی در جوامع گوناگون و بررسی تفاوت شیوع بر اساس مناطق جغرافیایی و سطوح درآمد، ضروری است. با توجه به اینکه تاکنون مطالعه ای اپیدمیولوژیک جهت بررسی شیوع افسردگی و عوامل تعیین کننده آن در ایران انجام نشده است، از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع افسردگی و عوامل اثرگذار بر آن در جمعیت حاشیه نشین تبریز در سال 1403 انجام شد. روش کار و مواد: مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بود که در سال 1403 در دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. جهت انجام این مطالعه، از داده های پروژه ارزشیابی مجتمع های سلامت که در استان آذربایجان شرقی انجام میگردد، استفاده شد. جامعه مورد پژوهش شامل شهروندان با سن بالاي 15 سال ساکن شهر تبریز بود که در زمان مطالعه در تبریز زندگی میکردند. در این مطالعه، برای جمع آوری اطلاعات از سه پرسشنامه اطلاعات دموگرافیکی، پرسشنامه وضعیت اجتماعی اقتصادی و پرسشنامه سلامت بیمار (PHQ-9) استفاده شد. به این صورت که پرسشگران آموزش دیده به درب منازل مراجعه کرده و به روش تصادفی یکی از افراد واجد شرایط را انتخاب و اقدام به جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه حضوری نمودند. در نهایت، داده ها وارد نرم افزار SPSS نسخه 26 شده و جهت توصیف داده‌های کیفی از فراوانی و درصد و جهت تحلیل داده‌ها از آزمون آماری Chi-Square استفاده شد. یافته ها: در مجموع، 296 نفر ساکن جمعیت حاشیه نشین تبریز در این مطالعه شرکت کردند که میانگین (انحراف معیار) سنی آنها، (08/16) 26/41 سال بوده و بیشتر شرکت کنندگان در این مطالعه، زن بودند (5/65 درصد). شیوع اختلال افسردگی اساسی در جمعیت حاشیه نشین تبریز، 3/23 درصد بود. شیوع اختلال افسردگی اساسی در جمعیت حاشیه نشین بیشتر از جمعیت غیر حاشیه نشین بود که بر اساس نتایج آزمون کای اسکوئر، این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (012/0=p). شیوع اختلال افسردگی اساسی در گروه سنی میانسال، بیشتر از گروه سنی جوان و سالمند بود که بر اساس نتایج آزمون کای اسکوئر، اختلاف بین شیوع اختلال افسردگی اساسی در گروه های سنی مختلف، از نظر آماری معنی دار بود (005/0=p). طبق نتایج آزمون کای اسکوئر، ارتباط بین شیوع اختلال افسردگی اساسی با متغیرهای جنسیت، تاهل، تحصیلات، شغل و وضعیت اجتماعی اقتصادی از نظر آماری معنادار نبود.