بررسی فناوری های نوین امدادخواهی و اطلاع رسانی حوادث و بلایا برای گروه های آسیب پذیر

Abstract

مقدمه: حوادث و بلایا غیر قابل گریز هستند اما نتایج ناگوار آن قابل پیشگیری است؛ مشروط بر این که مدیریت حوادث و بلایا به خوبی انجام شود. توجه مدیران و سیاستگذاران عرصه سلامت و حوزه حوادث و بلایا به کمبود ها و موانع اطلاعاتی و ارتباطی، جهت رفع مشکلات و فراهم آوردن زیر ساختهای لازم برای گروه های آسیب پذیر ضروری به نظر می رسد. هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی و شناسایی فناوری های نوین سلامت با تمرکز بر سیستم‌هایی که فرآیند امداد خواهی و دسترسی به اطلاعات را برای گروه های آسیب پذیر تسهیل می‌کنند. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مروری دامنه ای ) Scoping Review) می باشد که در دانشگاه علوم پزشکی تبریز (1403-1402) انجام گرفته است. مرورگسترده متون، با استفاده از چهارچوب 6 مرحله ای آرکسی و اومالی انجام گرفت و شناسایی مطالعات مرتبط با جست و جو در پایگاه های اطلاعاتی انگلیسیPubMed ،Scopus ، Web of Scienceو پایگاه های فارسی SIDو MagIran و منابع خاکستری با استفاده از کلیدواژه های مناسب، بدون محدودیت زمانی و بصورت تمام شماری انجام شد. مطالعات شناسایی شده در چندین مرحله در محیط نرم افزار اندنوت غربال شدند و تحلیل داده ها بصورت دستی و با استفاده از روش تحلیل تم صورت گرفت. یافته ها : از 7469 مطالعه شناسایی شده، 32 مورد انتخاب و وارد مطالعه شدند. فناوری های شناسایی شده در 3 گروه اصلی و 5 زیرگروه طبقه بندی شدند. 75% فناوری ها از گروه امداد خواهی و تسهیل درخواست کمک، 12.5% از گروه اطلاع رسانی و اشتراگ گذاری اطلاعات و 12.5% از فناوری ها هر دو هدف را دنبال می کردند. 41% از کل فناوری ها به زیر گروه پایش و مراقبت از راه دور، 31% به زیرگروه تشخیص، 13% به زیرگروه هشدار، 9% به زیرگروه آمادگی و پاسخ و 6% به زیرگروه رسانه های اجتماعی اختصاص یافت. 19 فناوری برای سالمندان، 6 فناوری برای کودکان و 7 فناوری برای معلولان شناسایی شد. چالش های شناسایی شده، در 2 مجموعه چالش های مرتبط با طراحی و چالش های مرتبط با اجرای فناوری دسته بندی شدند. بحث و نتیجه گیری : استفاده از فناوری های نوین در حوزه سلامت در ابتدای مسیر خود قرار دارد. اگرچه مطالعات مختلفی در رابطه با فناوری های نوین انجام شده است، اما هنوز مشارکت های محدودی از فناوری برای گروه های آسیب پذیر به ویژه در شرایط حوادث و بلایا وجود دارد. بدیهی است تحقیقات در زمینه طراحی سیستم های جدید و شناسایی فرصت ها و چالش های فناوری های نوین در جهت کاهش موانع و تقویت نکات مثبت نقش بسزایی در برنامه ریزی مناسب برای حوادث و بلایا برای عموم و گروه های آسیب پذیر و ارتقای دستاوردهای نظام سلامت الکترونیک خواهد داشت. واژگان کلیدی: فناوری های نوین- هوش مصنوعی - حوادث و بلایا - گروه های آسیب پذیر