بررسی کیفیت برنامه های کاربردی مبتنی بر تلفن همراه مربوط به تناسب اندام با ابزار MARS
Abstract
بیان مساله:
اپلیکیشن های کاربردی سلامت و تناسب اندام یکی از دسته بندی های اصلی در بازار فعلی برنامه های تلفن همراه هستند. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، استفاده از برنامه های کاربردی سلامت و تناسب اندام (اپلیکیشن ها) به عنوان یک راه حل بالقوه برای فعالیت بدنی ناکافی شناخته شده است که به یکی از ده عامل خطر اصلی مرگ و میر جهانی تبدیل شده است (Sport und Sportunterricht im Rahmen einer gesunden Schule/Elflein, 2020). طبق اعلام فروشگاه اپل و گوگل پلی، زیرمجموعه های اپلیکیشن های سلامت و تناسب اندام شامل موارد زیر است: تناسب اندام، مدیتیشن، راهنمایی تغذیه، درمان پزشکی و سلامت زنان. از این میان، اپلیکیشن های تناسب اندام که کاربران را به ورزش تشویق می کنند، بیشترین توجه را به خود جلب کرده و بیشترین روند دانلود را به خود اختصاص داده اند. مطالعات موجود نشان داده است که مزایای استفاده از برنامه های تلفن همراه شامل ترویج سبک زندگی سالم، حمایت از خود مدیریتی، درمان ها و افزایش آگاهی عمومی است.(1)
در میان آنها، برنامه های سلامت، تناسب اندام و فعالیت بدنی 18/5 درصد از کل بازار را تشکیل می دهند که 35 درصد مردم به صورت روزانه و 40 درصد مردم به صورت هفتگی از آن استفاده می کنند(2).
این میزان علاقه و تعداد اپلیکیشنهای مرتبط با فعالیت بدنی نیز میتواند مزایایی برای جامعه داشته باشد (3). این وضعیت در شرایط خاص مانند زمان همه گیری بیماری کووید 19 و سایر اپیدمی ها و به تبع آن کاهش فعالیت بدنی در عموم مردم، سازمانهای مختلف مانند سازمان بهداشت جهانی را تشویق کرد تا نیاز به فعالیت بدنی در خانه را ترویج کنند. در این ایام، اپلیکیشن های مختلفی توسط نویسندگانی چون Banskota،Healy و Goldberg ، به عنوان ابزاری برای حفظ و بهبود آمادگی جسمانی و ذهنی در همه گیری کووید-19 معرفی شد. این برنامهها به بخش تناسب اندام مرتبط هستند و روشهای انجام فعالیت بدنی و روابط بین ارائهدهندگان تناسب اندام و کاربران را متحول میکنند (4).
بنابراین، این اپلیکیشن های ارتباطی و کاربردی جدید در ورزش میتواند بر نحوه تعامل سازمانها با کاربران اپلیکیشن ها تأثیر بگذارد. با ظهور مطالعاتی که در سالهای اخیر انجام شده است محققان شروع به شناسایی عواملی کردهاند که منجر به استفاده از گوشیهای هوشمند و اپیلکیشن ها در بخشهای مختلف میشود. (5, 6). افزایش مشکلات سلامتی مرتبط با کمبود فعالیت بدنی نگرانی بزرگی در سراسر جهان است. به نظر می رسد برنامه های تناسب اندام مبتنی بر تلفن همراه یک راه حل امیدوار کننده و مقرون به صرفه برای این مشکل باشد (7) .
درک عوامل اساسی موثر بر فعالیت های ورزشی افراد، برای توسعه سیاست های عمومی و برنامه ریزی شهری مهم است. دادههای مربوط به چگونگی استفاده از برنامه های تناسب اندام تلفن همراه، که توصیف میکند چه کسی در چه زمان و مکانی تمرین میکند، فرصت خوبی را برای کشف این عوامل کلیدی ، فراهم میکند(9).
برنامههای ارتقای سلامت مبتنی بر برنامه تلفن همراه (که از این پس به اختصار «برنامههای اپلیکیشن موبایل» نامیده میشوند) یک پلتفرم ایدهآل برای مداخلات کارآمد هستند زیرا چنین برنامههای تلفن همراه راهی آسان برای دسترسی به گروه هدف را فراهم میکنند و در مقایسه با برنامه های مبتنی بر کلینیک مقرون به صرفه هستند. در حال حاضر، تلفن همراه یک ابزار ارتباطی مهم و محبوب در سراسر جامعه مدرن است (8).
از دیگر سو، تنوع بالای این برنامه ها سبب دشواری درانتخاب با کیفیت ترین آنها شده است. ابزارها و روش های زیادی برای ارزیابی اپلیکیشن ها ایجاد شده اند که MARS یکی از شناخته شده ترین هاست (9). MARS ابزاری ساده، عینی و قابل اعتماد برای طبقهبندی و ارزیابی کیفیت برنامههای سلامت موبایل است (10) که در مطالعات متعدد از آن برای ارزیابی برنامه های کاربردی تلفن همراه برای آلزایمر،(11) روماتولوژی، (12) صرع، (13) اختلال حواس (14) و ... استفاده شده است. همچنین می توان از آن برای ارائه چک لیستی برای طراحی و توسعه برنامه های جدید سلامت با کیفیت بالا استفاده کرد. بنابراین در این مطالعه از این ابزار برای ارزیابی کیفیت برنامه های کاربردی تلفن همراه برای تناسب اندام استفاده شد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی کیفیت برنامه های کاربردی مبتنی بر تلفن همراه مربوط به تناسب اندام با ابزار مارس MARS می باشد.