بررسی میزان عفونت Blood stream ناشی از کاتتر در بیماران بستری در آی‌سی‌یوهای جنرال 7 و 8 بیمارستان امام رضا (ع) تبریز

Abstract

بروز عفونت خونی وابسته به کاتتر علاوه بر تأثیر نامطلوب بر میزان عوارض بیمار و افزایش هزینه بیمارستان، به‌عنوان یک عامل خطر مهم برای افزایش میزان مرگ‌ومیر در بیماران بخش ICU می‌باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان عفونت Blood stream ناشی از کاتتر در بیماران بستری در آی‌سی‌یوهای جنرال 7 و 8 بیمارستان امام رضا (ع) تبریز بود. مواد و روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه مقطعی توصیفی-تحلیلی بود. در این مطالعه جمعیت هدف بیماران بزرگ‌سال بستری در بخش ICU جنرال 7 و 8 بیمارستان امام رضای تبریز که کاتتر ورید مرکزی را داشتند، از تاریخ تصویب به مدت 9 ماه در سال 1401، بود. حجم نمونه برابر با 128 بیمار بود. روش نمونه‌گیری در این مطالعه به‌صورت تمام شماری بود. اطلاعات توسط چک‌لیست حاوی اطلاعات مربوط به سن، جنس، علت بستری در بیمارستان، نیاز به ونتیلاسیون، اندیکاسیون نصب کاتتر، مدت‌زمان نگهداری کاتتر، محل گذاشتن کاتتر، طول مدت بستری در ICU و بیمارستان، عوارض زودرس و عوارض دیررس و مرگ‌ومیر جمع‌آوری شد. در صورت شک به عفونت خونی با منشأ کاتتر کشت خون به همراه آنتی بیوگرام در دو نوبت از طریق کاتتر ارسال شد و در صورت وجود علائم واضح عفونت، بلافاصله کاتتر خارج شده و از نوک آن کشت و آنتی بیوگرام فرستاده شده و نتایج آن در پرسشنامه ثبت شد. یافته‌ها: در این مطالعه، بیشترین فراوانی اندیکاسیون نصب کاتتر در افراد موردمطالعه، به ترتیب عدم دسترسی وریدی با 68 مورد (1/53 درصد) و دیالیز با 36 مورد (1/28 درصد) بود. همچنین بیشترین فراوانی محل گذاشتن کاتتر در این افراد، به ترتیب ژوگولار با 68 مورد (1/53 درصد)، ساب کلاوین با 40 مورد (3/31 درصد) و فمورال با 16 مورد (5/12 درصد) بود. بیشترین فراوانی نوع کاتتر در این افراد، به ترتیب CV-line موقت با 100 مورد (1/78 درصد)، دائم با 20 مورد (6/15 درصد) و دیالیزی موقت (شالدون موقت) با 8 مورد (3/6 درصد) بود. همچنین بیشترین عوارض زودرس در این افراد، به ترتیب هماتوم محل تعبیه با 24 مورد (8/18 درصد)، خونریزی محل کاتتر با 8 مورد (3/6 درصد) و پنوموتوراکس با 4 مورد (1/3 درصد) بود. بیشترین عوارض دیررس در این افراد، به ترتیب ترومبوز کاتتر با 32 مورد (0/25 درصد)، عفونت محل تعبیه (اندوکاردیت) و شوک سپتیک هر کدام با 8 مورد (3/6 درصد) بود. نهایتاً 52 مورد (6/40 درصد) از بیماران موردمطالعه فوت کردند و 76 مورد (4/59 درصد) بهبود یافتند. در 44 مورد (4/34 درصد) از افراد مورد مطالعه، عفونت خونی وجود داشت که از میان این افراد، بیشترین سوش جدا شده از کاتتر به ترتیب مربوط به کلبسیلا پنومونیه با 24 مورد (8/18 درصد)، کاندیدا آلبیکنس و آسینتوباکتر بومانی هر کدام با 8 مورد (3/6 درصد) و استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس با 4 مورد (1/3 درصد) بود. بیشترین مقاومت آنتی‌بیوتیکی سوش جدا شده از کاتتر در بیماران، مربوط به Cefepime، Ciprofloxacin و Co-trimoxazole هر کدام با 32 مورد (0/50 درصد) بود. همچنین بیشترین حساسیت آنتی‌بیوتیکی سوش جدا شده از کاتتر در بیماران، به ترتیب مربوط به Gentamycin با 12 مورد (4/9 درصد) و Amikasin با 8 مورد (3/6 درصد) بود. در این مطالعه، بین متغیر عفونت خونی کاتتر با محل تعبیه کاتتر در افراد مورد مطالعه، ارتباط معنادار آماری وجود نداشت (P>0.05).