بررسی اختلال شناختی گلوبال و حوزه‌های اختصاصی شناختی بیماران مولتیپل اسکلروزیس بر اساس آزمون CANTAB و ارتباط آن با سطح ویتامین D پلاسما

Abstract

مولتیپل اسکلروزیس (MS)، بیماری التهابی دمیلینه کننده (از بین برنده میلین) سیستم عصبی مرکزی است که با آسیب به میلین اطراف آکسون و ایجاد اختلال در هدایت عصبی، منجر به طیف وسیعی از علائم از جمله ضعف اندام ها، علائم حسی، دوبینی، آتاکسی، اختلالات اسفنکتری، افسردگی و اسپاسم می شود اختلالات شناختی از علائم شایع و ناتوان کننده این بیماری است که تأثیر قابل توجهی در کیفیت زندگی بیماران دارد. با توجه به این که مطالعات بسیار محدودی به بررسی اختلال شناختی بیماران مولتیپل اسکلروزیس ارتباط آن با سطح ویتامین D پلاسماپرداخته اند، در این مطالعه قصد داریم به بررسی اختلال شناختی گلوبال و حوزه های اختصاصی شناختی بیماران مولتیپل اسکلروزیس بر اساس آزمون The Cambridge Neuropsychological Test Automated Battery (CANTAB) و ارتباط آن با سطح ویتامین D پلاسمابپردازیم. روش و مواد: در ابن مطالعه مقطعی، ۱۲۴ بیمار مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس وارد مطالعه شدند. ابتدا پرسشنامه‌های مزبوط به اطلاعات دموگرافیک بیماران تکمیل شد. سطح شناختی بیماران با استفاده از آزمون CANTAB و حوزه‌های اختصاصی شناختی با ساب تست‌های SWM، RTI، RVP و PAL مورد بررسی قرار گرفت و سپس سطح ‌ازمایشگاهی ویتامین D بیماران مورد سنجش قرار گرفت. برای ارزیابی آماری از نسخه 27 نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: بطور کلی از میان ۱۲۴ بیمار MS، ۴۹ بیمار دارای اختلال شناختی و ۷۵ بیمار از نظر عملکرد شناختی سالم بودند. میانه‌ی سنی بیماران ۳۱ سال بود. سطح ویتامین D در ۳۰ نفر (٪۲۴/۳) از بیماران کمتر از ۳۰ نانوگرم در میلی‌لیتر بود که تفاوت معناداری بین سطح سرمی ویتامین D در بیماران با اختلال شناختی و بدون اختلال شناختی مشاهده نشد (۰۷/۰p-value=). ساب تست SWM بیشترین ساب تست مختل میان بیماران MS بود (٪۸۹/۸ از بیماران با اختلال شناختی). در بررسی تاثیر مستقل فاکتور ها بر عملکرد شناختی مشاهده شد که سن و میزان تحصیلات بر عملکرد شناختی بیماران تاثیر دارند ولی سطح ویتامین D تاثیری در عملکرد شناختی بیماران MS نداشت.