بررسی تاثیرداروی ملاتونین همراه با دهانشویه بتامتازون در مقایسه با دهانشویه بتامتازون تنها در درمان لیکن پلان دهانی اولسراتیو
Abstract
چکیده
مقدمه: لیکن پلان دهانی یک بیماری التهابی مزمن است که غشای مخاطی حفره دهان را تحت تأثیر قرار می دهد. درمان لیکن پلان دهانی بصورت کنترل علائم بیماری بوده و کورتیکواستروئیدها از جمله دهانشویه های استروئیدی داروهای رایج برای درمان آن هستند. ملاتونین از طریق تحریک پاسخ سیستم ایمنی، سلول ها را با اثر ضد التهابی حفاظت کرده و همچنین به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کند. علاوه بر این ملاتونین در تعدیل و تنظیم سیستم ایمنی نیز نقش دارد. پس ملاتونین می تواند به عنوان یک فاکتور مهم در اختلالات اتوایمیون مانند سندرم شوگرن ، بیماری های پریودنتال ، زخم های آفتی و لیکن پلان کاربردهای درمانی داشته باشد. با توجه به مطالعات جدید صورت گرفته در زمینه ی استفاده از آنتی اکسیدان ها در درمان لیکن پلان، هدف از این مطالعه بررسی تاثیر داروی ملاتونین در درمان لیکن پلان دهانی می باشد.
روشها و مواد: بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی که فاقد بیماری زمینه ای بودند در دو گروه 16 نفری مورد بررسی قرار گرفتند. برای یک گروه از بیماران قرص ملاتونین همراه دهانشویه ترکیبی آلومینیوم ام جی و بتامتازون و در گروه دیگر تنها دهانشویه ترکیبی آلومینیوم ام جی و بتامتازون مورد استفاده قرار گرفت. بیماران قبل مداخله و 4 و 9هفته بعد از استفاده از درمان مورد بررسی قرار گرفتند و میزان درد و سوزش و اندازه ضایعات ارزیابی شد. برای مقایسه میانگین شدت درد و سوزش و اندازه ضایعه در بین دو گروه از آزمون Independent T-test (در صورت نرمال) و یا از آزمون من-ویتنی (غیرنرمال) استفاده شد. برای مقایسه درون-گروهی متغیرها از آنالیز واریانس با اندازه های تکراری و برای مقایسه متغیرهای طبقه بندی و کیفی مانند جنسیت در گروههای مطالعه از آزمون مجذور کا استفاده شد. سطح معنی داری در کلیه آزمون ها کمتر از 5 درصد در نظر گرفته شد.
یافته ها: میانگین سنی در گروه مداخله 55 و در گروه کنترل 54 سال بود و اغلب شرکت کنندگان هر دو گروه را زنان تشکیل داده بودند. در هر دو گروه بعد از درمان کاهش چشمگیری در اندازه ضایعه و مقیاس درد مشاهده شد. هیچ اختلاف آماری معنی داری در هیچ یک از بازه های زمانی اندازه گیری شده از نظر سایز ضایعه در بین دو گروه وجود نداشت (p>0.05). به لحاظ میزان درد، در بازه های اندازه گیری بار اول و 4 هفته بعد اختلاف معنی داری در بین دو گروه وجود داشت (p= 0.049) اما در بازه اندازه گیری 9 هفته بعد اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت(p= 0.449).
نتیجه گیری: هر دو دهانشویه بتامتازون و بتامتازون به همراه قرص ملاتونین می توانند در بهبود ضایعات لیکن پلان دهانی موثر واقع شوند، اما تفاوتی بین دو مداخله از لحاظ بهبود اندازه ضایعه و میزان درد وجود نداشت.