مقایسه تاثیر ژل عصاره شیرین بیان و دهان شویه کلرهگزیدین 0/2% بر میزان استرپتوکوکوس موتانس بزاق: کار آزمایی بالینی

Abstract

در سال های اخیر، استفاده از عصاره های گیاهی در طب مدرن افزایش یافته است. گیاه شیرین بیان یکی از این گیاهان درمانی است که کاربرد زیادی در حوزه دندانپزشکی و بیماری های دهان و دندان دارد. هدف مطالعه حاضر مقایسه تاثیر ژل عصاره شیرین بیان و دهان شویه کلرهگزیدین 0/2% بر میزان استرپتوکوکوس موتانس بزاق در قالب یک کار آزمایی بالینی بود. مواد و روشها: گیاه شیرین بیان توسط یک گیاه شناس برای اصالت آنها شناسایی شد. پس از مراحل جداسازی عصاره از آن، عصاره شیرین بیان در فرم ژل دهانی تهیه شد. ژل تهیه شده (100 µg/mL) با اشعه گاما استریل شد. سی بیمار براساس معیارهای ورود و خروج فوق وارد مطالعه شدند و با استفاده از روش تصادفی سازی پرتاب سکه (شیر و خط) در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. در گروه مداخله از ژل عصاره ی شیرین بیان و در گروه کنترل از دهان شویه ی کلرهگزیدین 2/0 درصد استفاده شد. از بیماران خواسته شد که دهان خود را به مدت 1 هفته هر روز 1 دقیقه با ژل داده شده شست و شو دهند. نمونه گیری بزاق در دو مرحله بود: یک مرحله قبل از شروع مصرف فرمولاسیون ها (عصاره و دهانشویه) و نمونه گیری دوم انتهای یک هفته پس از مصرف فرمولاسیون ها. سپس نمونه های بزاقی تهیه شده به آزمایشگاه میکروب شناسی دانشکده ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز فرستاده شد تا شمارش کلونی ها انجام گیرد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 25 استفاده شد. مقدار کمتر از 0.05 سطح معنی داری در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج نشان داد که تراکم میکروبی بیماران بعد از استفاده از کلرهگزیدین به طور معنی داری کاهش یافته است (P<0.0001). همچنین نتایج نشان داد که تراکم میکروبی بیماران بعد از استفاده از ژل شیرین بیان به طور معنی داری کاهش یافته است (P<0.0001). مقایسه کاهش تراکم میکروبی در دو گروه نشان داد که تراکم میکروبی بیماران بعد از استفاده از ژل شیرین بیان با تراکم میکروبی بیماران بعد از استفاده از کلرهگزیدین تفاوت معنی داری نداشت (P=0.39). این یعنی که هر دو ماده شبیه هم عمل کرده اند. یعنی ژل شیرین بیان توانسته است اثرات ضد میکروبی برابر با کلرهگزیدین ایجاد کند. نتیجه گیری: با توجه به خاصیت مناسب ضد میکروبی ژل عصاره شیرین بیان بر روی باکتری استرپتوکوکوس موتانس می توان از این ماده انواع فرمولاسیون های دهانی را جهت پپیشگیری یا درمان بیماری های دهان و دندان تهیه نمود.