ارتباط بین تاب آوری خانواده و حمایت اجتماعی درک شده با خودکارآمدی بیماران تحت درمان با همودیالیز مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی امام رضا تبریز در سال 1400

Abstract

چکیده زمینه و هدف: همودیالیز بعنوان یک درمان جایگزین کلیه چالش‌های مهمی را برای افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی و خانواده‌هایشان ایجاد می‌کند. مدیریت مسائل فیزیکی، عاطفی و اجتماعی این بیماری مزمن نیازمند رویکردی چند وجهی است که نه تنها مداخلات پزشکی، بلکه شامل حمایت روانی-اجتماعی نیز می شود. از طرفی خودکارآمدی بیماران دیالیزی در امر مراقبت از خود برای دستیابی به برآیندهای مورد انتظار پرستاران بسیار ارزشمند است. لذا هدف این مطالعه تعیین ارتباط بین تاب آوری خانواده، خودکارآمدی و حمایت اجتماعی دریافت شده در بیماران تحت درمان با همودیالیز بود. روش کار: این مطالعه توصیفی همبستگی بر روی 183 نفر از بیماران و 183خانواده بیماران تحت درمان با همودیالیز مراجعه کننده به مرکز آموزشی و درمانی امام رضا (بزرگترین مرکز همودیالیز شمالغرب ایران) انجام شد. نمونه ها از میان بیماران وخانواده های دارای معیارهای ورود به مطالعه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جمع آوري اطلاعات با استفاده از پرسشنامه های اطلاعات جمعيت شناختي، خودکارآمدی بیماران مزمن کلیوی، حمایت اجتماعی ادراک شده چند بعدی (MSPSS) وشاخص تاب آوری خانواده والش صورت گرفت. داده های جمع آوری شده وارد نرم افزار SPSS شد و با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین و انحراف معیار تاب آوری خانواده 119/08±26/20با دامنه نمره قابل کسب از 32 تا 160 می باشد و میانگین و انحراف معیار حمایت اجتماعی ادراک شده 62/12±16/12 با دامنه نمره قابل کسب از 7 تا 84 می باشد و همچنین میانگین و انحراف معیار خودکارآمدی بیماران 171/63±38/19 با دامنه نمره قابل کسب از 25 تا 250 بود. بر اساس نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن، بین خودکارآمدی بیمار تحت درمان با همودیالیز با تاب آوری خانواده و حمایت اجتماعی ادراک شده بیماران ارتباط مثبت و معنی داری وجود داشت ( (p<0.01. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد ارتباط معناداری میان خودکارآمدی بیمار با تاب آوری خانواده وحمایت اجتماعی دریافت شده در بیماران مزمن کلیوی تحت درمان با همودیالیز وجود دارد. از این رو پیشنهاد می شود جهت ارتقا مهارت های خود کارآمدی برنامه هایی در زمینه تقویت تاب آوری خانواده و افزایش حمایت اجتماعی در نظر گرفته شود.