مصورسازی مقالات منتشر شده در مورد سلامت معنوی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس
Abstract
خلاصه فارسی
مقدمه و هدف: سلامت معنوی یکی از ارکان چهارگانه سلامت است و بررسی وضعیت تولید علم در این حوزه یکی از مباحث مهمی است که در سیاستگذاریهای علمی، آموزشی و پژوهشی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر مصورسازی روابط علمی بین سلامت معنوی با حوزه های علمی دیگر، و تحلیل شبکه همکاری علمی نویسندگان، موسسات و کشورها در زمینه سلامت معنوی بود.
روش کار و مواد: پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی با رویکرد علم سنجی با استفاده از روش های مصورسازی داده ها بود. جامعه آماری مطالعه 3152 مقاله نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس و جامعه نمونه براساس معیارهای ورود به مطالعه تعداد 1102 مقاله حوزه سلامت معنوی از سال 2012 تا ماه مارس 2023 بود. برای جستجوی مقالات از کلیدواژه های “spiritual practices”; “spirituality AND health”; “spiritual therapies”; “Spiritual Healings”; “Spirituality AND Healing” استفاده شد. برای مصورسازی، ترسیم و تجزیه و تحلیل شبکه های همکاری، از نرم افزارهای راور پریمپ، نت دراو، یو.سی.آی.نت و واس ویور استفاده گردید. برای محاسبه چگالی و شاخص های آمار توصیفی از یو.سی.آی.نت استفاده شد.
یافتهها: براساس یافته های پژوهش حاضر تعداد شش خوشه موضوعی مهم در حوزه سلامت معنوی شناسایی شد که دو خوشه ی "معنویت" و "سرطان" در مراتب اول قرار داشت. کلیدواژه های معنویت، دین - دینداری، کیفیت زندگی و افسردگی از بیشترین میزان چگالی در شبکه همرخدادی واژگان در حوزه سلامت معنوی برخوردار هستند. کشورهای آمریکا، انگلستان و عربستان سعودی با داشتن بیشترین شاخص های مرکزیت موثرترین کشورها در حوزه سلامت معنوی بودند. شبکه سلامت معنوی با دارا بودن شاخص چگالی نویسندگان (013/0)، موسسات و دانشگاه ها (0160/0) و کشورها (116/0) نشان دهنده انسجام بسیار پایین شبکه های همکاری در موضوع سلامت معنوی می باشد.
نتیجه گیری: ساختار شبکه غیر منسجمی که در شبکه های بروندادهای علمی حوزه سلامت معنوی مشاهده می شود، نشان دهنده به عینیت نرسیدن پتانسیل کامل همکاری علمی در این حوزه است و لزوم سیاستگزاری جهت همکاری پژوهشی بیشتر در میان پژوهشگران، کشورها، موسسات و دانشگاه ها را در سراسر جهان می رساند تا حداکثر بهره وری از دانش ضمنی و ذهنی و امکانات موجود در مراکز تحقیقاتی برای رشد و تاثیر معنویت در سلامت انجام شود.
واژگان کلیدی: سلامت معنوی، مصورسازی، همکاری علمی، هم رخدادی واژگان، علم سنجی، تحلیل شبکه های اجتماعی