بررسی تاثیرات همودیالیز بر صحت سنجش تست های HbA1c و PTH در بیماران دیابتیک تحت دیالیز و مقایسه آن با بیماران غیر دیالیزی بر اساس معیار قندخون ناشتا و کلسیم یونیزه
Abstract
هورمون پاراتیروئید (PTH) برای کنترل هموستاز کلسیم و فسفات بسیار مهم است. PTH مسئول تنظیم سطح نرمال کلسیم یونیزه سرم از طریق تأثیر بر جا به جایی کلسیم و فسفات در کلیه ها ، نقل و انتقال کلسیم از استخوان ها و سنتز کلیوی 1,25 dihydroxyvitamin D ، شکل فعال ویتامین D است. از سوی دیگر غلظت HbA1c به عنوان شاخص کنترل قند خون در دراز مدت و پیش بینی کننده خطر ، بخشی ضروری از مدیریت معمول دیابت است. با توجه به اهمیت بالای تعیین سطح سرمی PTH و HbA1c و تفسیر درست و مدیریت صحیح بیمار براساس آنها و از طرفی با توجه به احتمال متفاوت بودن سطح PTH و HbA1c در بیماران دیالیزی نسبت به بیماران غیردیالیزی و احتمالا نیاز به در نظر گرفتن cut-off های متفاوت در بیماران دیالیزی برای این دو بیومارکر، این مطالعه با هدف تاثیر همودیالیز بر سطح PTH و HbA1c است که با اندازه گیری و مقایسه سطح سرمی کلسیم یونیزه و قند خون ناشتا در بیماران دیالیزی و غیر دیالیزی انجام شد.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع مقطعی بود که در طی سال 1401 در بیمارستان سینا(تبریز-ایران) انجام شد؛ بیماران براساس انجام همودیالیز (به مدت حداقل یک سال) یا فاقد سابقه همودیالیز به دو گروه با تعداد یکسان 88 نفر در گروه های مورد و شاهد تقسیم شدند. سطح PTH ، Calcium یونیزه و همچنین سطح همچنین سطح FBS و HBA1C در بیماران دیالیزی در نمونه اخذ شده از رگ محیطی از ساعد قبل و بعد از اتمام دیالیز بررسی شد. در بیماران غیردیالیزی آزمایشات مذکور یک نوبت چک شد. آزمایشات با کیت های مخصوص و روش solid-phase sandwich ELISA و روش استاندارد آزمایشگاهی مربوطه توسط کادر مجرب با روش یکسان برای تمام بیماران تحت مطالعه انجام شد.
نتایج: که HbA1c ارتباط معنی داری با FBS در بیماران دیابتی قبل از دیالیز نشان داد (631/0+=r و 031/0=P)؛ این ارتباط پس از دیالیز مشاهده نشد به طوری که ارتباط بسیار ضعیف و غیرمعناداری بین HbA1c و سطوح FBS مشاهده شد (063/0+=r و 412/0=P) در حالی که HbA1c ارتباط معنی داری با FBS در بیماران غیردیالیزی دارد (789/0+=r و 014/0=P). سطوح کلسیم یونیزه ارتباط معنی داری با PTH در بیماران دیابتی قبل از دیالیز نشان داد (783/0+=r و 011/0=P)؛ از طرفی دیگر ارتباط جزئی و غیرمعناداری بین سطوح کلسیم یونیزه و PTH پس از تمام دیالیز مشاهده شد (015/0+=r و 697/0=P)؛ همچنین PTH ارتباط معنی داری با سطوح کلسیم یونیزه در بیماران غیردیالیزی داشت (859/0+=r و 009/0=P).