بررسی ارتباط مابین شاخص های رژيمي (التهاب غذایی، ظرفیت کل آنتی اکسیداني، تنوع و کیفیت رژیم غذایی) با خطر ابتلا به پره اکلامپسی در زنان باردار مبتلا به پره‌اکلامپسی شهر تبریز
Abstract
مقدمه و هدف: التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو نقش مهمی در پاتوژنز بسیاری از بیماری‌ها از جمله پره اکلامپسی دارد. پتانسیل التهابی رژیم غذایی می‌تواند پاسخ‌های التهابی در بدن را تحت تأثیر قرار دهد و شاخص التهابی رژیم غذایی (DII) برای اندازه‌گیری پتانسیل التهابی غذا استفاده میشود. همچنین ترکیبات آنتی‌اکسیدانی رژیم غذایی نقش محافظتی در برابر استرس اکسیداتیو دارند. مطالعات محدودی در ارتباط شاخص التهاب رژیم غذایی (DII)، ظرفیت کل آنتی اکسیدانی رژیم غذایی (DTAC)، شاخص تنوع رژیم غذایی (DDS) و شاخص کیفیت رژیم غذایی (DQI-I) با پره اکلامپسی وجود دارد و هدف از این مطالعه بررسی ارتباط شاخص های ذکر شده با خطر ابتلا به پره اکلامپسی در زنان باردار مبتلا به پره‌اکلامپسی و گروه شاهد بود.
روش کار: این مطالعه به صورت مورد- شاهدی بر روی 180 زن باردار (90 نفر در گروه مورد مبتلا به پره اکلامپسی و 90 نفر گروه شاهد) در محدوده‌ی سنی 35-20 سال انجام گرفت. تشخیص پره اکلامپسی با استفاده از اندازه‌گیری فشار خون (فشار خون سیستولی 140 میلی متر جیوه و یا بالاتر و فشار خون دیاستولی90 میلی متر جیوه و یا بالاتر) و پروتئینوری (دفع ادراری 300 میلی گرم پروتئین و یا بیشتر از آن در نمونه ادرار 24 ساعته) که عمدتاً بعد از هفته بیستم بارداری مشخص میشود، انجام گرفت. DII، DTAC، DDS و DQI-I با استفاده از پرسشنامه‌ی نیمه‌کمی 168 آیتمی بسامد خوراک ارزیابی و محاسبه شد. DTAC بر اساس قدرت آنتی‌اکسيداني احياء کننده‌ی آهن (FRAP) محاسبه شد. در نهایت برای بررسی ارتباط مابین شاخص ها و خطر ابتلا به پره اکلامپسی از آزمون آماری رگرسیون لجستیک استفاده شد.
نتایج: براساس یافته ها، امتیاز شاخص التهابی رژیم غذایی در زنان باردار مبتلا به پره‌اکلامپسی (55/0 ± 82/1-) به طور معناداری بیشتر از گروه شاهد (47/0 ± 72/2-) بود (001/0>p). امتیاز ظرفیت آنتی اکسیدان کل رژیمی در زنان پره‌اکلامپسی (46/7 ± 66/15 Fe2+ mmol /100 g) و گروه شاهد (67/6 ± 89/15 Fe2+ mmol /100 g) بودکه تفاوتشان حتی با تعدیل اثر مخدوشگرها معنادار نشد (82/0=p). امتیاز تنوع رژیم غذایی در زنان پره‌اکلامپسی (66/1 ± 63/4) به طور معناداری کمتر از گروه شاهد (70/1 ± 44/5) بود (002/0=p) و در نهایت امتیاز کیفیت رژیم غذایی در زنان پره‌اکلامپسی (94/7 ± 64/52) به طور معناداری کمتر از گروه شاهد (55/8 ± 46/60) بود (001/0>p). در کل شرکت کنندگان (180=n) شاخص DII ارتباط مثبت و معناداری با خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی نشان داد. علاوه بر آن بین DDS و DQI-I با خطر ابتلا به پره اکلامپسی ارتباط معکوس و معناداری مشاهده شد. ولی بین DTAC و خطر ابتلا به بیماری حتی با تعدیل اثر مخدوشگرها ارتباط معناداری مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان داد که رژیم غذایی زنان مبتلا به پره‌اکلامپسی در مقایسه با گروه شاهد التهاب زایی بیشتر و تنوع و کیفیت رژیمشان کمتر است. به نظر می رسد که پیروی از یک رژیم غذایی ضد التهاب، با تنوع و کیفیت بالا ممکن است خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی را در زنان باردار کاهش دهد.
واژگان کلیدی: شاخص التهابی رژیم غذایی، ظرفیت کل آنتی‌اکسیدانی رژیم غذایی، امتیاز تنوع رژیم غذایی، امتیاز کیفیت رژیم غذایی، پره‌اکلامپسی، پرسشنامه‌ی بسامد خوراک