بررسی وضعیت مدیریت، بهداشت و ایمنی عوامل اجرائی پسماندهای شهری وروستائی شهرستان گرمی

Abstract

مقدمه: افزایش سریع جمعیت و تمایل بشر به افزایش مواد مصرفی و در نتیجه افزایش بی رویه تولید پسماندها، نگرانیهای بهداشتی، زیست محیطی و اقتصادی مرتبط با مدیریت نادرست پسماند برای کشورها را به وجود آورده است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت مدیریت، بهداشت و ایمنی عوامل اجرائی پسماندهای شهری وروستائی شهرستان گرمی انجام شد. روش کار و مواد: این پژوهش، از نظر ماهیت یک مطالعه کاربردی و از نظر نوع یک مطالعه توصیفی است. جامعه آماری این مطالعه شامل دوگروه بهورزان خانه بهداشت و کارگران شاغل در مناطق مورد بررسی بود که از 33 روستای دارای خانه بهداشت با جمعیت بیش از 500 نفر،ازبین 33بهورز و 33دهیار ، با استفاده از جدول مورگان، 28 بهورز و 28دهیار به روش نمونه‌گیری‌تصادفی انتخاب شدند و از 20 کارگر شهری و 100 کارگرروستائی، با استفاده از جدول مورگان تعداد 19 نفر رفتگر شهری و 80 نفر رفتگر روستایی به روش نمونه گیری تصادفی بعنوان نمونه انتخاب شد. همچنین بخش سوم شامل مسئولین واحد مدیریت پسماند شهرداری شهر انگوت و شهر گرمی بود. ابزار تحقیق شامل چک لیست بهداشت و ایمنی رفتگران در مطالعه مشعشعی و همکاران (1396) و چک لیست مدیریت پسماندهای شهری و روستایی قنبری قوزیکلی و همکاران (1392) وچک لیست بورقان فراهانی و تقی‌پور (1398) بود. تجزیه وتحلیل با استفاده از نرم افزار اکسل 2010 و23 spss انجام شد. یافته ها: در بخش مدیریت پسماند شهری وضعیت ذخیره‌سازی با میانگین 53/0،5/52درصدمطلوب وایستگاه انتقال و پردازش،فرآوری و بازیافت با 100درصدنامطلوب به ترتیب دارای وضعیت مدیریتی نسبتا خوب و بسیار بد بودند.دربخش مدیریت پسماند روستایی وضعیت کلی مدیریت پسماند روستایی با میانگین 51/0، 96/96 درصد نامطلوب گزارش گردید.درخصوص وضعیت بهداشت و ایمنی عوامل اجرائی مدیریت پسماند شهری و روستایی ،در بخش شاخص‌های مربوط به ایمنی، کارگران روستایی با تعداد 88مورد حادثه رخ داده در طول یکسال بالاتر از کارگران شهری بودند وضرایب مربوط به تکرارحادثه،شدت حادثه و شاخص تکرار-شدت حادثه در کارگران شهری به ترتیب با74/0، 98/1،04/0 دارای وضعیت مناسبتری نسبت به کارگران روستایی بود. شاخص های بهداشت کارگران در بخش حفاظت فردی کارگران شهری با 13درصد مطلوبیت مناسبتر از کارگران روستایی،دربخش وضعیت مرتبط با سلامت کارکنان ،کارگران روستایی با 17درصد مطلوبیت،مناسبتر از کارگران شهری و در اعمال ناایمن حین عملیات جمع‌آوری و حمل پسماند نیز کارگران روستایی با 43درصدمطلوبیت وضعیت مناسبتری نسبت به کارگران شهری داشتند. نتیجه گیری: با توجه به وضعیت مدیریت پسماند شهری ، روستایی و وضعیت شاخص‌های بهداشت وایمنی عوامل اجرایی مدیریت پسماند ،اجرای برنامه مدیریت جامع پسماند در بخش شهری،توجه ویژه به بخش مدیریت پسماند روستایی با اولویت قرار دادن تامین بودجه در جهت تکمیل مراحب مدیریت پسماند روستایی و تهیه و تجهیز لوازم حفاظت فردی با آموزش واطلاع رسانی مناسب برای عوامل اجرایی مدیریت پسماند شهری و روستایی پیشنهاد می‌گردد.