ساخت سامانه نانو حامل دارویی از نانوصفحات گرافن اکسید پوشش داده شده با ژلاتین کمپلکس شده با دارو فلورواوراسیل برای مطالعه اثرات ضد سرطانی در سلول های سرطان پوست (A-375)
Abstract
مقدمه و هدف: سرطان پوست یکی از شایع ترین انواع سرطان در جهان است. روش های رایج تجویز دارو معمولا نیاز به دوز بالا یا تجویز مکرر دارد که به دلیل راندمان کم دارورسانی است. با توجه به پتانسیل خوب نانوحامل ها، درمان سرطان می تواند کارآمدتر و با دوزهای کمتر و متعاقبا عوارض جانبی کمتری در بدن داشته باشد. نانو ساختار گرافن اکسید (GO) به دلیل بخش های عملکردی فعال متعدد که امکان بارگزاری دارو و اصلاح سطح آن با پلیمرها را فراهم کرده است مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه، به منظور افزایش کارایی فلورواوراسیل (5-FU)، یک نانوحامل پوشش دار شده با ژلاتین (GGO) به عنوان حامل حساس به pH، برای آزادسازی کنترل شده داروی شیمی درمانی به سلول های سرطان پوست (A-375) طراحی کردیم. سپس، اثرات GGO@5-FU بر سمیت سلولی، آپوپتوز و بیان ژن های دخیل در آپوپتوز را در رده سلولی A-375 بررسی نمودیم.
مواد و روش: ابتدا نانوذرات GO)، GGO، GO@5-FU ، (GGO@5-FU سنتز و مشخصه یابی آن ها با استفاده از تکنیک هایUV،XRD ،DLS ،SEM ،EDX- MAP ،AFM ، FTIR انجام شد. سپس اثر داروی آزاد فلورواوراسیل و بارگذاری شده روی نانوحامل بر روی رده سلولی A-375 با روش MTT و رنگ آمیزیDAPI به ترتیب به منظور بررسی سمیت سلولی و آپوپتوز سنجیده شد. میزان بیان ژن های دخیل در آپوپتوز سلولی (Bcl2, Caspase3) با Real time PCR بررسی شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار Graphpad prism9 انجام شد که مقدار p-value کمتر از 0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.
یافته ها: نتایج مشخصه یابی نشان داد که نانوکامپوزیت سنتز شده از خصوصیات فیزیکوشیمیایی مناسبی برخوردار است. مطالعه بارگذاری دارو و کارایی انکپسولاسیون به ترتیب 33% و 50% بود. از مطالعات رها سازی مشخص شد که پس از 96 ساعت میزان آزادسازی دارو بیش تر از شرایط خنثی بود و 70.82% از دارو در شرایط اسیدی آزاد شد. نتایج سمیت و DAPI هم نشان داد GGO@5-FU بیش تر از دارو آزاد باعث مهار وابسته به زمان و دوز سلول های A-375 می شود. نتایج Real-time PCR نشان داد که GGO@5-FU بیش از گروه دارو آزاد باعث کاهش بیان ژن Bcl2 و افزایش بیان Caspase3 می شود (P value<0.05).
نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که GGO اثر بخشی داروی فلورواوراسیل را در دوزهای پایین تر با رهاسازی پایدار و کنترل شده به صورت وابسته به دوز و زمان روی سلول های سرطان پوست، افزایش می دهد.