ارزیابی بالینی اثر بخشی پپتیدهای زیست فعال تخلیص یافته از جلبک اسپیرولینا پلاتنسیس در التیام زخم های ناشی از جراحی فلپ پریودنتال (کارآزمایی بالینی دوسوکور split-mouth)

Abstract

مقدمه جراحی از روش های مرسوم درمانی جهت درمان بیماری های پریودنتال در موارد متعدد مانند موثر نبودن درمان های مکانیکی حذف جرم و پلاک محسوب می شوند. استفاده از مواد دارویی با منشاء طبیعی پس از جراحی می تواند باعث تسکین نسبی درد های پس از جراحی و بهبود علایم التهابی و تسریع بازسازی بافتی با عوارض کمتر شود. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی بالینی اثر بخشی پپتیدهای زیست فعال تخلیص یافته از جلبک اسپیرولینا پلاتنسیس در التیام زخم های ناشی از جراحی فلپ پریودنتال بود. مواد و روشها در این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور split-mouth با کد IRCT20221021056257N1، تعداد 20 بیمار مراجعه کننده به بخش بیماری های لثه دانشکده دندانپزشکی تبریز، جهت انجام جراحی فلپ پریودنتال در 2 ناحیه دهانی که دارای شرایط ورود و خروج از مطالعه بودند مورد بررسی قرار گرفتند. به هنگام جراحی در یک سمت دهان بیمار، قبل از سوچور از ژل حاوی ترکیبات تخلیص یافته اسپیرولینا در زیر فلپ استفاده شد و در سمت دیگر بدون قراردادن ترکیبات سوچور زده شد. پس از 1، 4 و 8 هفته معیار های تورم بافت نرم، رنگ لثه، عمق پروب پاکت، Bleeding Index و Plaque Index مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین بیمار در طی 7 روز اول پس از جراحی به پرسشنامه تنظیم شده میزان درد، تعداد مسکن های مورد استفاده، خونریزی ناحیه پس از جراحی، تورم صورت و تورم ناحیه جراحی پاسخ داد. داده های توسط نرم افزار آماری 20SPSS و آزمونهای آماری ویلکاکسون، کروسکال والیس، کای اسکوار و آزمون فیشر و U-MANN Withney تحلیل شد. نتایج استفاده از پپتیدهای زیست فعال اسپیرولینا، باعث کاهش معنی دار مقادیر Probing Depth، Bleeding Index و Plaque Index در 4 هفته پس از جراحی نسبت به گروه کنترل گردید(P<.05). 8 هفته پس از جراحی نیز مقادیر BI و PI در گروه مورد بطور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود(P<.05) و باعث کاهشPD در گروه مورد نسبت به گروه کنترل شد اما این تفاوت معنی دار نبود. طبق معاینات بالینی، میزان قرمزی لثه در فالوآپ اول ( یک هفته پس از جراحی) در گروه مورد بطور معنی داری کمتر از گروه شاهد است (P<.05) ولی در فالوآپهای 4 و8 هفته با اینکه این میزان در گروه مورد کمتر گزارش شده است، اما معنی دار نیست. هم چنین تفاوت معنی داری در کاهش شدت تورم ناحیه جراحی در فالوآپ های1، 4 و 8 هفته پس از جراحی در دو گروه مشاهده نشد. کاهش تورم صورت و خونریزی ناحیه جراحی در گروه مورد اندکی بهبود بیشتری داشت اما این میزان معنی دار نبود. میزان درد در طی 7 روز پس از جراحی در گروه مورد به طور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود و کاهش مصرف مسکن در گروه مورد نسبت به کنترل مشاهده شد(P<.05). نتیجه گیری در نتیجه استفاده از ژل حاصل از پپتید های تخلیص یافته زیست سازگار جلبک اسپیرولینا پلاتنسیس، بهبود بیشتری در Probing Depth، Bleeding Index، Plaque Index، میزان قرمزی لثه پس از جراحی و کاهش میزان درد و کاهش مصرف مسکن پس از جراحی در گروهی که در معرض ژل اسپیرولینا قرار داشتند در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد.