بررسی افسردگی پس از زایمان، دیسترس و اختلال استرس پس از تروما به دنبال زایمان در مادران نوجوان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی تبریز و ارتباط آن با تغذیه انحصاری با شیر مادر

Abstract

مقدمه: بارداری در نوجوانان یک مشکل بهداشتی مهم همراه با پیامدهای اجتماعی در سراسر جهان است که به عنوان بارداری در زنان 81تا 84ساله تعریف شده است. بارداری در این سن می تواند اثرات سوء قابل توجهی بر روی فرد، اجتماع، اقتصاد و پیامدهای بهداشتی داشته باشد. مادران نوجوان به دلیل وضعیت دوره پس از زایمان و وضعیت رشد و تکامل آن ها در معرض خطر مشکلات روانی بیشتری قرار دارند. هدف از مطالعه حاضر بررسی افسردگی پس از زایمان، دیسترس و اختلال استرس پس از تروما به دنبال زایمان در مادران نوجوان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی تبریز و ارتباط آن با تغذیه انحصاری با شیر مادر بود روش کار: این یک مطالعه مقطعی میباشد که بر روی 861زن نوجوان 81-84ساله زایمان کرده، در شهر تبریز اجرا گردید. نمونه گیری به روش تمام شماری انجام شد. برای هر مشارکت کننده پرسشنامه PCL-5جهت بررسی اختلال استرس پس از تروما به دنبال زایمان، پرسشنامه EPDSجهت بررسی افسردگی پس از زایمان و پرسشنامه PDMجهت بررسی دیسترس پس از زایمان، 8هفته پس از زایمان تکمیل گردید.

نتایج: این مطالعه از شهریور ماه 8911تا مرداد ماه 8918انجام شد. میانگین ( انحراف معیار) سن شرکتکنندگان 81/14 ( )1/41سال بود. نتایج نشان داد که89/6درصد ( 98نفر) از مشارکتکنندگان افسردگی شدید، 1/9درصد ( 89نفر) اختلال استرس پس از تروما به دنبال زایمان، 61/4درصد از مادران تغذیه انحصاری با شیر مادر داشتند. جهت مشخص کردن پیشگویی کننده های افسردگی پس از زایمان، اختلال استرس پس از تروما به دنبال زایمان و تغذیه انحصاری با شیر مادر از آزمون رگرسیون لوجستیک استفاده گردید. نتایج نشان داد که متغیرهای درآمد ناکافی) )P=1/181 OR=9/29و سابقه افسردگی) )P=1/194 OR=1/22پیشگویی کننده های افسردگی پس از زایمان بودند و متغیرهای بارداری ناخواسته) ، )P=1/111 OR=4/24عدم حمایت همسر) ، )P=1/116 OR=81/28درآمد ناکافی) )P=1/11 OR=1/11 و بیقراری نوزاد پیشگویی کنندههای اختلال استرس پس از تروما به دنبال زایمان بودند. جهت مشخص کردن پیشگویی کننده های دیسترس پس از زایمان از آزمون رگرسیون خطی استفاده گردید. نتایج نشان داد متغیرهای تعداد فرزند)B=8/81 ،)P=1/191عدم رضایت از زندگی زناشویی( )P=1/118 B=9/9و سابقه افسردگی قبل از حاملگی ()P=1/182 B=8/8 از جمله عوامل خطر مرتبط با دیسترس پس از زایمان بودند. نتیجه گیری: در سیستم های مراقبتی و بهداشتی شناسایی مادران دارای سابقه افسردگی و تشخیص و غربالگری صحیح و مطلوب در مراقبت های پیش از بارداری و دوران بارداری توسط مراقبان سلامت حائز اهمیت میباشد آنها می توانند عوامل خطر قابل اصلاح را شناسایی و با تعدیل آنها باعث بهبود سلامت روان مادران نوجوان شوند. علاوه بر این، با توجه فواید مادامالعمر شیرمادر بر سلامتی مادر و کودک، با ترویج آموزش در خصوص سن مناسب زایمان و فواید زایمان طبیعی و شناسایی مادران دارای سابقه افسردگی میتوان باعث افزایش تغذیه انحصاری با شیر مادر و بهبود سلامت مادر و کودک و تحمیل کمتر هزینه ها بر خانواده و جامعه شد.