بررسی اثرات آنتی باکتریال نانوذرات سلنیوم سبز حاصل از گیاهElaeagnus Angustifolia L در عفونت‌‌های دستگاه ادراری
Abstract
بیماری‌های عفونی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سلامت جهانی هستند. عفونت دستگاه ادراری (UTI) دومین بیماری شایع بالینی است و بار اقتصادی سنگینی به سیستم بهداشت و درمان تحمیل می‌کند. این در حالی است که درمان‌های رایج آنتی‌بیوتیکی با ایجاد مقاومت همراه هستند. استفاده از روش‌های سنتز سبز توسط محققان، به دلیل استفاده از مواد شیمیایی کمتر سمی و دوستدار محیط زیست و همچنین به علت سنتز یک مرحله‌ای نانوذرات، به سرعت در حال افزایش است. بر این اساس، در این طرح اثرات آنتی میکروبیال نانوذرات سلنیوم حاصل از سنتز سبز بر پاتوژن‌های شایع عامل عفونت ادراری بررسی شده است.
روش‌کار: جهت تهیه نانوذرات سلنیوم تهیه شده به روش سبز از عصاره گیاه سنجد و ترکیب آن با محلول سلنیت سدیم استفاده شده است. اندازه نانوذرات، مورفولوژی، بار سطحی، گروه‌های عاملی و برهمکنش‌های احتمالی درباره‌ی خواص فیزیکوشیمیایی نانوذرات جزو اهداف ارزیابی این تحقیق بودند. با کمک محتویات چاهک‌های میکروپلیتی محیط آگار که در آن‌ها تست تعیین MIC انجام شده بود، میزان MBC تعیین گردید. پس از به دست آوردن MBC نانوذرات، اثرات ضد میکروبی آن‌ها با استفاده از روش Time Kill Kinetics ارزیابی شد. در نهایت فرآیند انتشار دیسک به منظور ارزیابی حساسیت باکتری به SeNPs انجام گرفت.
یافته‌ها: نانومواد عمدتاً کروی و در اندازه نانو بوده و به صورت خوشه‌هایی هستند که در تماس مستقیم با یکدیگر نمی‌باشند و این امر موید تثبیت و پایداری نانوذرات سلنیوم است. متوسط اندازه ذره‌ای در مطالعه حاضر 85 نانومتر گزارش شد و یافته‌ها حاکی از این بود که توزیع اندازه ذره‌ای نشان از مونودیسپرس ذرات دارد. تفاوت قابل توجهی مابین SeNPs و آنتی‌بیوتیک‌های کنترل (آمیکاسین و سیپروفلوکساسین) به ترتیب در مهار رشد باکتری‌ها E. coli و K. pneumonia وجود نداشت. در واقع اثر آنتی باکتریال SeNPS علیهE.coli ، مشابه آمیکاسین بوده اما در مقایسه با سیپروفلوکساسین، اثر آنتی باکتریال ضعیف‌تری علیه K. pneumonia دارد. در مورد نتیجه کینتیک مرگ باکتری‌ها نیز نانوذرات سلنیوم در هر دو باکتری مورد نظر، اثرات مطلوبی از خود نشان دادند که در این مورد هم اثر آن روی E. coli سریع‌تر بود.