بررسی وضعیت ذکر شدن مجلات زیست پزشکی ایران در شبکه‌های اجتماعی ازنظر پراکندگی جغرافیایی و جمعیت‌شناسی: یک مطالعه آلتمتریکس
Abstract
خلاصه فارسی
مقدمه: از اهداف اصلی تولید بروندادهای علمی استفاده از آن¬ها جهت تغییر، بهبود عملکرد و بازتولید علم است. ازاین¬رو، سنجه¬های مختلفی جهت بررسی کمی و کیفی استفاده از بروندادهای علمی توسط پژوهشگران و مردم عادی ایجادشده است. هدف مطالعه حاضر بررسی وضعیت ذکر شدن مجلات ¬زیست¬پزشکی ایرانی در شبکه¬های اجتماعی ازنظر پراکندگی جغرافیایی و جمعیت¬شناسی بر اساس دگرسنجه¬ها می¬باشد.
مواد روش‌ها: مطالعه توصیفی- مقطعی حاضر از نوع آلتمتریکس می‌باشد. جامعه آماری مطالعه شامل 422 مجله زیست-پزشکی بود. لیست مقالات مجلات از altmetrics.com استخراج و پراکندگی جغرافیایی ذکرها و توزیع جمعیت¬شناسی ذکرکنندگان بررسی شد. مقوله‌بندی کشورها بر اساس "رتبه جهانی توسعه انسانی" انجام شد. جهت تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و تحلیلی استفاده شد.
یافته‌ها: 170 مجله دارای حداقل یک ذکر در یکی از منابع آلتمتریکس بود. تعداد کل 5772 ذکر با پوشش کلی 3.81 به 23672 مقاله منتشرشده در این مجلات، در منابع آلتمتریکس وجود داشت. پوشش کل مقالات منتشرشده در مجلات ایرانی در آلتمتریکس بسیار کم 3.6درصد و در مجلات پزشکی 6.37درصد بود. 53 مجله دارای پروفایل جمعیتی و جغرافیایی بودند. بیشترین ذکرها در توییتر بوده و توسط 84 کشور انجام شده بود. میانگین و انحراف معیار کل تعداد ذکرها به ترتیب برابر با 79.71 و 47.51 ذکر بود. مجموع ذکرهای توییتر 4522 ذکر بود که از طریق 1532 پروفایل ( مردم عادی ( 972 )، صاحبان حرف ( 275 )، دانشمندان ( 253 ) و صاحبان¬ نشر ( 32 ) پروفایل) انجام شده بود. بین میانه تعداد توییت‌ها توسط گروه افراد ازنظر آماری رابطه معنیداری وجود داشت. اختلاف آماری معنی¬دار بین نمایه شدن مجلات در اسکوپوس و وب¬آوساینس و ذکر شدن آن‌ها در فیس¬بوک وجود داشت. بیشترین (4522) توییت، توسط افراد از کشورهای با شاخص توسعه انسانی بالا انجام شده بود.
نتیجه‌گیری: نمایه شدن مجلات در پایگاه‌های اطلاعاتی بین¬المللی شانس مشاهده و ذکر شدن آن¬ها را در شبکه‌های اجتماعی افزایش می¬دهد. لازم است جهت نمایه شدن مجلات کشور در نمایه¬های بین¬المللی سیاست‌گذاری مناسب انجام شود.
کلیدواژه‌ها: آلتمتریک، شبکه‌های اجتماعی، علوم¬پزشکی، انتشارات پژوهشی