بررسی تأثیر عصاره هیدروالکلی بادرنجبویه بر رفتار اضطرابی و فاکتورهای استرس اکسیداتیو در هیپوکمپ موش‌های پیر

Abstract

از گیاه بادرنجبویه به‌طور گسترده برای کاهش سطح اضطراب استفاده می‌شود. هدف از انجام این مطالعه بررسی تأثیر عصاره هیدروالکلی بادرنجبویه بر رفتار اضطرابی و فاکتورهای استرس اکسیداتیو در هیپوکمپ موش‌های پیر بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه به‌صورت تجربی و آزمایشگاهی بر روی حیوانات آزمایشگاهی در مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال ۱۴۰۱ انجام گردید. در مطالعه حاضر از 45 عدد موش آزمایشگاهی کوچک جنس نر از نژاد آلبینو در محدوده وزنی 30-28 گرم استفاده شد. براساس معیارهای ورود و خروج تعریف‌شده، موش‌ها به 3 گروه 15 تائی شامل: 1-گروه کنترل جوان که روزانه ۹/۰ نرمال سالین دریافت کردند، 2-گروه کنترل پیر که روزانه ۹/۰ نرمال سالین دریافت کردند، 3: گروه پیر دریافت‌کننده 150 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن عصاره هیدروالکلی بادرنجبویه، تخصیص یافتند. یک روز بعد از پایان دوره تجویز دارو (14 روز)، آزمون‌های رفتاری شامل آزمون‌های ماز بعلاوه‌ مرتفع شده و میدان باز برای ارزیابی رفتارهای اضطرابی انجام شد. با خون‌گیری از بطن چپ، میزان کورتیکوسترون سرمی موش اندازه‌گیری شد. شاخص‌های استرس اکسیداتیو شامل ظرفیت تام آنتی‌اکسیدانی (TAC)، آنزیم سوپر اکسید دسموتاز (SOD)، آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) و مالون دی آلدهید (MDA) اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: در این مطالعه، عصاره بادرنجبویه در گروه موش پیر دریافت‌کننده آن سبب افزایش معنادار درصد مدت‌زمان ماندن در راهرو باز در مقایسه با گروه موش پیر دریافت‌کننده نرمال سالین شد ‍‍‍‍‍‍(P<0/05). در گروه موش پیر دریافت‌کننده بادرنجبویه در مقایسه با گروه موش پیر دریافت‌کننده نرمال سالین، درصد ورود به راهرو باز افزایش معناداری داشت ‍‍‍‍‍‍(P<0/01). میزان فعالیت حرکتی در گروه موش پیر دریافت‌کننده بادرنجبویه در مقایسه با گروه موش پیر دریافت‌کننده نرمال سالین، تفاوت معناداری را نشان نداد (P>0/05). تجویز بادرنجبویه در گروه موش پیر سبب افزایش معنادار زمان سپری‌شده در ناحیه مرکزی در مقایسه با گروه موش پیر دریافت‌کننده نرمال سالین شده است (P<0/01). سطح TAC و SOD در گروه موش پیر دریافت‌کننده بادرنجبویه در مقایسه با گروه موش پیر دریافت‌کننده نرمال سالین افزایش معنادار داشت (P<0/05)؛ از سوی دیگر سطح MDA در گروه موش پیر دریافت‌کننده بادرنجبویه در مقایسه با گروه موش پیر دریافت‌کننده نرمال سالین کاهش معنادار داشت (P<0/01)؛ اما سطح GPX در گروه موش پیر دریافت‌کننده بادرنجبویه در مقایسه با گروه موش پیر دریافت‌کننده نرمال سالین تفاوت معناداری نداشت (P>0/05).