تحلیل ترجمان اسناد بالادستی در برنامه‌های عملیاتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ایران
چکیده
مقدمه:
در ایران از سال 1394 هم‌زمان با تعیین اهداف، راهبردها و سیاست‌های وزارت بهداشت؛ نیاز به تدوین و اجرای برنامه عملیاتی جامع و دقیق احساس شد.اکنون با گذشت 8 سال از تدوین و اجرای برنامه عملیاتی در دانشگاهها، این تحقیق به بررسی تأثیر برنامه‌های عملیاتی دانشگاههای کشور، بر شاخص‌های عملکردی آنها می پردازد.
روش کار
این پژوهش از نوع مطالعه ترکیبی موازی و اکتشافی است که به تحلیل ترجمان اسناد بالادستی در برنامه‌های عملیاتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با بهره‌گیری از چارچوب نگاشت نهادی می‌پردازد. برای این منظوراسناد بالادستی در حوزه سلامت مورد بررسی قرار گفت. در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختار یافته با ذینفعان موضوع انجام شد. به‌منظور مقایسه شاخص‌های عملکردی دانشگاه، اطلاعات 32 شاخص ارزیابی گردید. تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم‌افزار SPSS 26 انجام شد.
یافته‌ها:
مطابق نتایج مطالعه حاضر؛ اجرای برنامه عملیاتی روی 20 شاخص از بین 32 شاخص مورد بررسی، تأثیری نداشته است. 12 شاخص بعد از اجرای برنامه بهبود یافته است. یافته های مطالعه نشان داد که مهم‌ترین چالش‌های برنامه‌ریزی عملیاتی شامل؛ نبود اعتقاد و انگیزه کارکنان و مجریان به نظام برنامه‌ریزی، عدم تأثیر برنامه‌ریزی در ارائه خدمت، عدم پذیرش هزینه تغییرات و اصلاحات توسط جامعه و نبود تعریف شاخص‌های مبتنی بر پیامدهای سلامت برای هر دانشگاه بود.
نتیجه‌گیری:
علی رغم تلاش های صورت در طی سال های گذشته برای حل چالش های برنامه‌ریزی عملیاتی در وزارت بهداشت؛ پیشرفت زیادی در شاخص‌های مورد بررسی حاصل نشده است.
پایش و مراقبت شاخص های اساسی و کلان در سطح وزارت ، ادغام نرم افزارهای مختلف برای تایید مستندات، آموزش مدیران ارشد دانشگاه در خصوص ضرورت برنامه ریزی، ایجاد ساختار متناظر برنامه ریزی در دانشگاهها و اختصاص بودجه لازم برای استقرار برنامه از مهم ترین راهکارهای ارائه شده در این مطالعه می باشد.
کلیدواژه: اسناد بالادستی، برنامه عملیاتی، نظام سلامت، شاخص¬های عملکردی، تحلیل سیاست، نگاشت سیاستی