ارتباط ترکیب بدنی با تراکم استخوانی و کیفیت زندگی در زنان یائسه مبتلا به استیو پروز اولیه
Abstract
پوکی استخوان یا استئوپروز به دلیل شیوع بالا در سراسر جهان و رشد روز افزون بیماران، به عنوان اپیدمی خاموش یا مخفی هم در متون علمی شناخته شده است،با توجه به اهمیت شناخت، درمان و پیشگیری این بیماری و کمبود مطالعات در این زمینه مطالعه¬ی حاضر با هدف تعیین ارتباط ترکیب بدنی با تراکم استخوانی و کیفیت زندگی زنان یائسه مبتلا به استئوپروز انجام شد.
روش کار: مطالعه حاضر یک پژوهش مقطعی از نوع توصیفی-تحلیلی است که بر روی 109 نفر از زنان یائسه 65-50 ساله مبتلا به استئوپروز اولیه منتخب از مراکز بهداشتی-درمانی شهر تبریز به روش تصادفی ساده از تاریخ شهریور ماه 97 تا تیرماه 98، صورت گرفت تراکم استخوانی با روش Dual energy X-ray absorbometry بررسی شد. از افراد در صورت حایز شرایط بودن، رضایت نامه آگاهانه کتبی اخذ شد و پرسشنامه هاي مربوطه تکمیل شدند، همچنین شرکت کنندگان جهت انجام آنالیز اجزاي بدنی با استفاده از دستگاه بادي کومپوزیشن به مرکز تحقیقات طب فیزیکی و توانبخشی ارجاع داده شدند که اینکار توسط پژوهشگر انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 24 و روش های آماری توصیفی، آزمون های همبستگی پیرسون، کلموگروف اسمیرنوف، واریانس یکطرفه، آزمون تی مستقل ،آزمون اسپیرمن و رگرسیون خطی استفاده شد.
یافته¬ها: بین سطح درآمد افراد مورد مطالعه و نمره کیفیت زندگی آن ها اختلاف معناداری وجود داشت (007/0P =). میانگین (انحراف معیار) تراکم توده استخوانی در ناحیه گردن فمور در افراد متاهل نسبت به افراد مجرد به طور معناداری بشتر بود (026/0P=). ارتباط معنادار منفی میان تعداد بارداری با تراکم توده استخوانی گردن فمور وجود داشت (2/0-r= ,038/0P=). در آنالیز رگرسیون خطی با تعدیل متغیرهای مخدوشگر، ارتباط معناداری میان کیفیت زندگی زنان مورد مطالعه با شاخص های ترکیب بدنی وجود نداشت (05/0P >). ارتباط معنادار مثبت میان تراکم استخوانی گردن فمور با وزن بدن (380/0r= ,001/0>P)، درصد چربی بدنی (229/0r= ,018/0P=)، توده چربی بدن (317r= ,001/0P=)، توده چربی احشایی (299/0r= ,002/0P=)، میزان مواد معدنی (313/0r= ,001/0P=)، میزان کل آب بدن (19/0r= ,049/0P=) و شاخص توده بدنی (278/0r= ,004/0P=) وجود داشت و در تعدیل عوامل مخدوشگر این ارتباط با همه اجزای بدنی برقرار بود ولی میان میزان تراکم استخوانی مهره های کمری با شاخص های ترکیب بدنی وجود نداشت. (05/0P>).