مقایسه ی اثر کرم واژینال ویتامین E با استروژن با دوز بسیار کم بر واژینیت آتروفیک: یک کارآزمایی تصادفی کنترل شده ی سه سو کور
Abstract
زمینه و هدف: سندرم ادراری تناسلی یائسگی یک اصطلاح جدید است که شامل علائم تناسلی مانند خشکی، سوزش و تحریک و دیسپارونی و علائم ادراری مانند فوریت، تکرر و عفونت های مکرر دستگاه ادراری است که بعلت کاهش هورمون استروژن پس از یائسگی ایجاد می شود و می تواند بر راحتی و کیفیت زندگی آنان تأثیر بگذارد. حدود 40 درصد از زنان یائسه علائم واژینیت آتروفیک (VVA) را تجربه می کنند. شیوع کلی سندرم مثانه تحریک پذیر (OABS) در زنان یائسه 30.9 درصد است. درمان استاندارد طلایی واژینیت آتروفیک استروژن است، اما به دلیل عوارض جانبی استروژن و عدم مقبولیت، خط اول درمان، غیر هورمونی است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر ویتامین E بر واژینیت آتروفیک و سندرم مثانه تحریک-پذیر و مقایسه آن با استروژن انجام شد.
مواد و روش: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه سوکور بر روی 72 زن یائسه مبتلا به واژینیت آتروفیک و سندرم مثانه تحریک پذیر مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان اهر واقع در شمال غرب ایران انجام شد. شرکت کنندگان به طور تصادفی به دو گروه مداخله (کرم واژینال ویتامین E) و کنترل (کرم واژینال استروژن کونژوگه) تقسیم شدند. مدت مداخله 8 هفته بود که در هفته اول هر روز و سپس هفته ای دو بار دارو مصرف کردند. پیامد اولیه مقایسه علائم واژینیت آتروفیک در گروه مداخله و کنترل و پیامد ثانویه مقایسه نمره میانگین سندرم مثانه تحریک پذیر ، pH، شاخص سلامت واژن (VHI) هشت هفته پس از درمان بود.
تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS 18 انجام شد. توزیع نرمال داده ها با استفاده از آزمون Shapiro- Wilk و مشخصات دموگرافیک بین دو گروه با استفاده از آزمون کای اسکوئر ارزیابی شد. نمرات واژینیت آتروفیک، شاخص سلامت واژن و سندرم مثانه تحریک پذیر بین دو گروه قبل از مداخله با استفاده از آزمون t مستقل و بعد از مداخله با تعدیل نمره پایه با استفاده از آزمون ANCOVA مقایسه شد. برای مقایسه درون گروهی از آزمون Wilcoxon برای نمره واژینیت آتروفیک و از آزمون t زوجی برای نمره شاخص سلامت واژن استفاده شد.
یافته ها: تفاوت آماری معنی داری بین ویژگی های اجتماعی و دموگرافیک شرکت کنندگان بین گروه کنترل و مداخله وجود نداشت. نمره واژینیت آتروفیک (VVA) در هر دو گروه به طور قابل توجهی در طول 8 هفته بهبود یافت و این تفاوت بین گروه ها از نظر آماری معنی دار نبود [AMD:0.63, 95% CI: -1.03 to 2.28, p=0.449]. میانگین نمره¬ی سندرم مثانه تحریک پذیر (OABS) در هر دو گروه به طور معنی داری کاهش یافت. تفاوت بین گروه ها از نظر آماری معنی دار نبود [AMD:0.261, 95% CI: -1.278 to 1.799, p=0.736]. میانگین نمره شاخص سلامت واژن (VHI) در هر دو گروه به طور معنی داری افزایش یافت و تفاوت بین گروه ها معنی دار نبود [AMD:0.63, 95% CI: -0.13 to 1.42, p=0.101].
نتیجه گیری: : بهبود نمرات واژینیت آتروفیک، سندرم مثانه تحریک پذیر و شاخص سلامت واژن پس از هشت هفته نشان داد که درمان در هر دو گروه مؤثر بوده است. بنابراین، کرم واژینال ویتامین E ممکن است جایگزینی برای استروژن واژینال در تسکین علائم آتروفی واژن و سندرم مثانه تحریک پذیر در زنان یائسه، به ویژه آنهایی که قادر به استفاده از هورمون درمانی نیستند یا سازگاری ضعیفی دارند، باشد.