تاثیر سولفات منیزیم بر درد پس از جراحی : مطالعه مرور نظاممند
Abstract
درد پس از جراحی یک واکنش فیزیولوژیک ناشی از آسیب بافتی است. یکی از نگرانی‌های بزرگ بیماران همین درد است. معمولا این درد با داروهای مخدر کنترل می‌شود که عوارض گوناگونی را می‌تواند به همراه داشته باشد. منیزیم کاتیون مهم داخل بدن است که در مسیرهای ضددردی ایفای نقش می‌کند. سولفات منیزیم دارویی است که در شرایط کلینیکی گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. مکانیسم ضددردی منیزیم بر پایه آنتاگونیست رسپتور NMDA در سیستم عصبی مرکزی است. بر این اساس بر آن شدیم که به مطالعاتی که تاثیر سولفات منیزیم بر درد پس از عمل را مورد بررس قرار دادند را بصورت مطالعه مرور نظاممند مورد بررسی قرار دهیم.
روش کار: این مطالعه مرور نظاممند بر روی مطالعات کارآزمایی بالینی است که به بررسی تاثیر سولفات منیزیم بر درد پس از جراحی پرداخته‌اند. پس از اخذ کد اخلاق و انتخاب کلیدواژه‌ها بر اساس PICO، پایگاه‌های اطلاعاتی ، PubMed، Scopus، Embase، Ovid و Cochrane مورد بررسی قرار گرفتند. و مقالات استخراج شدند. بعد از بررسی مقالات در چند مرحله عنوان، چکیده و متن کامل مطالعات نهایی که دارای معیارهای ورود بودند وارد مطالعه شده و سپس مطالعات توسط دو نفر بصورت مستقل با چک‌لیست JBI از نظر خطر تورش مورد بررسی قرار گرفتند و در صورت اختلاف در هر مرحله از ارزیابی نفر سوم استفاده شد. جدول استخراج داده‌ها طراحی و داده‌ها در برنامه Excel جمع آوری شدند و از نظر امکان انجام متاآنالیز تحت بررسی قرار گرفتند و در صورت امکان، با نرم‌افزار CMA متاآنالیز داده‌ها انجام شدند. پروتکل انجام این مطالعه در PROSPERO ثبت شده است.
یافته‌ها: پس از جستجو با استفاده از کلیدواژ‌ه‌های مدنظر قرار گرفته در پایگاه‌های اطلاعاتی تعداد 2388 مقاله بصورت کلی شناسایی شدند که در نهایت پس از بررسی مقالات تعداد 34 مقاله که با معیارهای ورود مطابقت داشتند، وارد مطالعه شدند. 80 درصد مطالعات وارد شده نشان دادند که دریافت سولفات منیزیم وریدی قبل یا حین جراحی می‌تواند میزان مصرف ضددرد را بصورت معنی‌داری کاهش دهد. این در حالی است که شدت درد بیماران در روز اول پس از جراحی بحث‌برانگیز است و تقریبا نیمی از مطالعات کاهش معنی‌داری را گزارش نکردهاند. رضایت‌مندی بیماران در 4 مطالعه مورد بررسی قرار گرفت که 3 مقاله بصورت چشمگیری رضایت بیشتری در گروه مداخله داشتند. زمان درخواست اولین ضددرد نیز در گروه مداخله در 4 مطالعه از 7 مطالعه بصورت معنی‌داری در گروه دریافت‌کننده سولفات منیزیم طولانی‌تر بوده است.